ابوالحسن صبا در سال ۱۲۸۱ در تهران به دنیا آمد
پدرش، ابوالقاسم کمال‌السلطنه، فرزند محمد جعفرخان صدرالحکما، فرزند محمودخان صبا، شاعر و نقاش بلند آوازه عهد ناصری و از مردان فاضل و هنردوست عصر خویش بود.
کمال‌السلطنه طبیب و ادیب و دوست‌دار موسیقی بود. سه‌تار را دل‌نشین می‌نواخت و اولین استاد پسرش بود.
استاد ابوالحسن صبا از اساتید بزرگ موسیقی اصیل ایران است.
صبا علاوه بر نوازندگی، گاه آهنگ نیز می‌ساخت و علاوه بر موسیقی، ادبیات کلاسیک ایران را به خوبی می‌شناخت و زبان انگلیسی را می‌دانست.
ابوالحسن صبا، 40 سال ساز نواخت، تعلیم داد، در ارکسترها شرکت کرد، کتاب نوشت و درتمام جریانهای موسیقی ایران تأثیر مستقیم و مثبت داشت.
وی در تمام رشته‌های موسیقی ایران و حتی سایر هنرها همچون ساختن ساز و نقاشی و ادبیات مهارت داشت و دانشنامهای جامع از علم و عمل موسیقی ایرانی بود. ساز اصلی وی ویولن بود که آن را نزد حسین‌خان هنگ آفرین فراگرفت.
همچنین سنتور را نزد علی‌اکبر شاهی و حبیب سماعی، کمانچه را نزد حسین‌خان اسماعیل‌زاده، ضرب را نزد حاجی‌خان ضربی، نی را نزد اکبرخان، تار را نزد استاد علینقی وزیری و سه‌تار را در مکتب استاد میرزا عبدالله و غلامحسین درویش به کمال فراگرفت.
در جوانی به مدرسه کمال‌الملک رفت و نقاشی را فراگرفت. همچنین، مهارت‌هایی چون سوهان کاری، نجاری، ریخته‌گری، معرق‌کاری و خاتم‌کاری به دست آورد که بعداً در ساختن آلات موسیقی به کار بست.
استاد صبا در سال 1306 از طرف استاد علینقی وزیری مامور شد تا در رشت مدرسه‌ای مخصوص موسیقی تاسیس کند.
وی نزدیک 2 سال در رشت اقامت کرد و در آنجا ضمن تعلیم موسیقی، به روستاها و کوهپایه های شمال رفت و به جمع آوری آهنگ های محلی پرداخت و ارمغان‌های بی‌نظیری از این سفر به همراه آورد.
زرد ملیجه، دیلمان، رقص چوبی قاسم آبادی، امیری مازندرانی و چند قطعه دیگر یادگار همین دوره از زندگی اوست.
در سال 1318 که رادیو تهران تاسیس شد، صبا در رادیو به کار نوازندگی پرداخت ولی در همه حال در هنرستان موسیقی به کار تدریس و تحقیق موسیقی اشتغال داشت و در اواخر عمر نیز در منزلش کلاس موسیقی دایر کرده بود و علاقه مندان را تعلیم می داد.
شاگردان معروف صبا عبارتند از: علی تجویدی، فرامرز پایور، حسین تهرانی، حسین ملک، حسن کسایی، غلامحسین بنان، محمد بهارلو، ابراهیم قنبری، رحمت الله بدیعی، مهدی خالدی، عطاء الله خرم، همایون خرم، داریوش صفوت، لطف الله مفخم پایان و …
صبا علاوه بر اینکه ادبیات کلاسیک ایران را به خوبی می شناخت، زبان انگلیسی را خوب می‌دانست و از ادبیات جدید ایران نیز اطلاع داشت.
این موسیقیدان بزرگ، آثار نیما و هدایت را می‌خواند و با نیما و شهریار روابط نزدیک داشت.
او با شهریار از ایام جوانی دوست بود. این دوستی تا پایان عمر او دوام کرد و در زمان مرگ نیز شهریار بر بالین او حضور داشت.
استاد ابوالحسن صبا پس ار سالها کوشش و پرورش شاگردان فراوان، در سال 1336 و به علت ناراحتی قلبی در سن 55 سالگی چشم از جهان فروبست و در قبرستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد.
بعد از مرگ استاد، بر طبق وصیت وی و به خاطر تجلیل و قدردانی از این هنرمند نامی، خانه وی در 29 آبان 1353، به موزه تبدیل شد و همسر ایشان به کمک فرزندان استاد، اشیا و لوازم متعلق به استاد را جمعآوری و به موزه اهدا کردند.
زندگی نامه استاد ابوالحسن صبا
تاریخ تولد:۴ فروردین ١٢٨٢
محل تولد: تهران تاریخ وفات: ۲۹ آذر ۱۳۳۶
محل وفات : تهران
ابوالحسن صبا فرزند کمال‌السلطنه به سال ۱۲۸۱ خورشیدی در خانواده‌ای آشنا به موسیقی و اهل ادب دیده به جهان گشود.نخستین پویه‌های موسیقی را از پدرش فرا گرفت. او نزد میرزا عبدالله فراهانی و درویش خان تار ، نزد حسین اسماعیل‌زاده کمانچه ، نزد حسین هنگ‌آفرین ویولن ، نزد علی اکبر شاهی سنتور و نزد حاجی خان ضرب را آموخت. صبا به نواختن همه سازهای موسیقی ردیف چیرگی پیدا کرد و تمام سازهای ایرانی را در حد استادی می‌نواخت و ویولن و سه‌تار را به عنوان سازهای تخصصی خود برگزید. سپس در مدرسه عالی موسیقی به شاگردی علینقی وزیری درآمد و تکنواز ارکستر او شد. ابوالحسن صبا، چهل سال تمام ساز نواخت، تعلیم داد، در ارکسترها شرکت کرد، کتاب نوشت و درتمام جریانهای موسیقی ایران تأثیر مستقیم و مثبت داشت. وی در تمام رشته‌های موسیقی ایران و حتی سایر هنرها همچون ساختن ساز و نقاشی و ادبیات مهارت داشت و دانشنامهای جامع از علم و عمل موسیقی ایرانی بود. مکتب نوین موسیقی ایرانی که از درویش خان آغاز شده بود با صبا به اوج رسید وشاگردان صبا نیز پیرو راه او شدند.
………………….شاگردان صبالطف‌الله مفخم پایان، مهدی خالدی، عباس شاهپوری، مهدی مفتاح، محمدعلی بهارلو، حبیب‌الله بدیعی، علی تجویدی، جهانگیر کامیان، همایون خرم، حسین تهرانی، حسن کسایی ، داریوش صفوت، فرامرز پایور،غلامحسین بنان ، ابراهیم قنبری مهر، رحمت‌الله بدیعی، سعید قراچورلو، ساسان سپنتا و شهریار از شاگردان صبا بودند.
………………….
آثار
صبا صفحات بسیاری حاوی تکنوازی‌ها و همنوازیهای او منتشر شده‌است که مهارت فوق‌العاده او را در نواختن ویولن نشان می‌دهد. همچینین نوارهای خصوصی بسیاری پر کرده که مرجع هنرجویان و گویای تسلط فوق‌العاده او در نواختن سه‌تار است.
از استاد صبا، سه دوره آموزش ویولن، چهار دوره تعلیم سنتور، یک دوره تعلیم تار و سه‌تار منتشرشده و باقی آثار او هنوز منتشر نشده‌اند.
شعر، سرود با آهنگسازی حسین ملک است نیز از اوست. صبا نخستین موسیقیدان ایرانی است که موزهای ویژه از او (منزل شخصی صبا) تأسیس شده و به نام خود او در خیابان ظهیرالسلام تهران واقع است.
روی هم رفته کارهای به‌جا مانده از استاد ابوالحسن صبا را می‌توان اینگونه دسته بندی کرد:
کارهای مستقل
* کتاب دوره اول، دوم، سوم ویلون
* کتاب دوره اول و دوم، سوم، چهارم سنتور.
* کتاب دوره اول سه‌تارکارهای غیرمستقل * سلوی ای وطن کتاب دستور ویلون وزیری
* چهار مضراب سه‌گاه، کتاب دستور ویلون وزیری
* رنگ بیات ترک، کتاب ۲۳ قطعه ضربی
* پیش درآمد ترک، ۱۸ قطعه پیش درآمد
* نوید بهار، کتاب اول ویلون
* چهار مضراب ساده در ماهور، کتاب اول ویلون
* دستور ضرب
* ردیف کامل آوازهای ایرانیکارهای الهام گرفته از موسیقی محلی *دیلمان (دشتی)
*امیری یا مازندرانی (دشتی)
* زرد ملیجه (دشتی)
* به زندان (شوشتری)
* در قفس (دشتی)
* رقص چوبی (دشتی)
* کوهستانی (دشتی) زندگی نامه استاد ابوالحسن صبا
نشر این خبر با ذکر منبع: www.sarzaminjavid.com شایسته است
ابو الحسن خان دنبلی معروف به صبا، استاد فقید موسیقی ایران، فرزند کمال السلطنه و نواده محمود خان ملک الشعرا صبا و از دنبلی های کاشان در سال ۱۲۸۱ به دنیا آمد. (خانواده وی بدلیل تخلص فتحعلی خان ملک الشعراء دنبلی به صبا ، به این نام معروف شده اند)پدرش پزشکی نامدار و با کمال بود و به شعر و موسیقی علاقه داشت به همین جهت هم پسران خود عبد الحسین خان و ابوالحسن خان را برای فراگیری موسیقی به استادان زمانه سپرد.
ابوالحسن خان صبا محضر اغلب استادان بزرگ مانند میرزا عبد الله، حسن خان اسماعیل زاده، حاجی خان ضربی، حسین خان هنگ آفرین، علی اکبر شاهی، نایب اسد الله نی زن، اکبر خان فلوتی، درویش خان، علی نقی وزیری را درک کرد و از هر یک از این شاخه ها گلها چید و به کمک استعداد و هوش سرشار خداداد،سبکی خاص در موسیقی ایران به وجود آورد و آن را به هنرجویان تعلیم داد و یادگاری هایی نفیس از خود باقی گذارد که همواره مورد استفاده هنر پژوهان خواهد بود.
ابو الحسن خان صبا از اوان کودکی گوشش به موسیقی آشنا بود و به تحصیل آن اشتیاق فراوان داشت. زیرا ندیمه عمه اش ربابه روان بخش که پیوسته در خانه آنها بود خوانندگی می کرد و ضرب می گرفت و کمال السلطنه نیز در ایام فراغت خود به نوازندگی سه‌تار مشغول بود. صبا مقدمات نواختن سه‌تار را از پدر و ضرب را از ربابه فرا گرفت و مدت چند سال از محضر استاد زمان میرزا عبد الله در نوازندگی سه‌تار استفاده فراوان برد و پس از درگذشت آن هنرمند بزرگ برای تکمیل این ساز نزد درویش خان رفت و چند دوره ردیف را هم پیش ان نابغه هنر موسیقی کار کرد.
صبا به نواختن انواع سازهای موسیقی علاقه فراوان داشت. از اینرو مدتی نیز پیش درویش خان تار زد و نواختن سنتور را نزد علی اکبر شاهی فرا گرفت، پس از در گذشت این هنرمند در سال ۱۳۱۷ شمسی به مدت یک سال نزد حبیب سماعی به فراگیری سنتور پرداخت ولی چون حبیب سماعی مردی پریشان و نا منظم بود نتوانست نوازندگی این ساز را به پایه سه‌تار و ویلون برساند.
صبا برای تکمیل نوازندگی ضرب، استاد معروف ضرب حاجی خان عین الدوله را انتخاب کرد و برای نواختن ویلون را از روی کمانچه شروع کرد، ولی چون تکنیک و خصوصیات نوازندگی ویلون با کمانچه فرق داشت جزو شاگردان حسین هنگ آفرین که نوازندگی ویلون را در شعبه موزیک دارا فنون از معلمین اروپایی فرا گرفته بود فرا گرفت، نزد این استاد با نت موسیقی نیز آشنایی پیدا کرد.
در سال ۱۳۰۲ خورشیدی کلنل علی نقی وزیری از اروپا به ایران آمد و مدرسه موسیقی را تاسیس کرد و صبا برای تکمیل هنر خود به آن مدرسه رفت و با استفاده از سبک وزیری و در اثر آشنایی با اسلوب صحیح ویلون، روشی نوین برگزید ولی از آنجا که سوابق کافی در موسیقی ایرانی داشت مانند سایر نوجوانان مفتون عظمت موسیقی اروپایی نشد و از نغمات موسیقی محلی که به آن دلبستگی داشت جدایی نگرفت و کوشش کرد آنها را به سبکی نو بسازد.
در سال ۱۳۰۸ مدیریت مدرسه جدید التاسیس صنایع ظریفه در رشت به عهده صبا گذارده شد. بعد از دو سال و نیم که از عمر مدرسه صنایع ظریفه گذشت استاد صبا در اثر ناسازگار بودن آب و هوای رشت با وضع جسمی اش به تهران برگشت و کلاس درس موسیقی خود را در محل فعلی ( موزه صبا) واقع در کوچه ظهیر الا سلام، تشکیل داد.
از سال ۱۳۲۰ به سمت هنر آموزی به خدمت وزارت فرهنگ در امد. و بعد استاد هنرستان موسیقی ملی و نیز سرپرستی ارکستر شماره یک هنرهای زیبای کشور را به عهده گرفت.
صبا ساز ویلون را که سازی خارجی بود به عنوان سازی کامل در خدمت موسیقی ایرانی گرفت و امروز این ساز در موسیقی ما شناسنامه ای همپایه شناسنامه خود در اجرای موسیقی دارد.
آثار ابو الحسن خان صبا:
ـ کتاب دوره اول، دوم، سوم ویلون
ـ کتاب دوره اول و دوم، سوم، چهارم سنتور
ـ کتاب دوره اول سه‌تار
ـ سلوی ای وطن کتاب دستور ویلون وزیری
ـ چهار مضراب سه‌گاه، کتاب دستور ویلون وزیری
ـ رنگ بیات ترک، کتاب ۲۳ قطعه ضربی
ـ پیش درآمد ترک، ۱۸ قطعه پیش درآمد
ـ نوید بهار، کتاب اول ویلون
ـ چهار مضراب ساده در ماهور، کتاب اول ویلون
ـ دستور ضرب
ـ ردیف کامل آوازهای ایرانی
ـ دیلمان(دشتی)
ـ میری یا مازندرانی(دشتی)
ـ زرد ملیجه( دشتی)
ـ به زندان(شوشتری)
ـ در قفس(دشتی)
ـ رقص چوبی( دشتی)
ـ کوهستانی(دشتی)
امروزه اگر موسیقی آلمان به بتهوون, اتریش به موتزارت, روسیه به چایکوفسکی و ایتالیا به وردی می بالد, ما هم باید به ابوالحسن خان صبا افتخار کنیم که نام موسیقی ایرانی را در جهان مطرح کرد، بدون تردید اگر وی و فعالیتهایش نبود، موسیقی ما به این پیشرفت و اعتلا دست نمی یافت.
استادصبا توانست اساتید زیادی را به جامعه موسیقی ایران معرفی نماید. افرادی چون: مهدی خالدی, علی تجویدی, همایون خرم، حسین ملک، فرامرز پایور، حسن کسایی،حسین تهرانی، حسین صبا، رحمت الله بدیعی، ابراهیم قنبری مهر و غیره از آن جمله اند که از شاخص ترین اساتید زمان ما به شمار می روند. استاد صبا در مصاحبه ای قبل از وفاتش گفته بود دو هزار نفر را آموزش داده است.
استاد شهریار شاعر بلند آوازه عصر ما ، با ابوالحسن خان صبا روابط بسیار نزدیکی داشت . وقتی استاد صبا درگذشت درباره وی چنین گفت :
ای صبا با تو چه گفتند که خاموش شدی؟ / چه شرابی به تو دادند که مدهوش شدی؟
تو که آتشکده عـشـق و مـحـبـت بـــودی / چه بـلا رفت که خاکسـتـر خاموش شدی؟
به چه دستی زدی آن ساز شبانگاهی را / که خـود از رقت آن بـیخود و بـیـهوش شدی؟
تو بصد نغمه، زبان بودی و دلها همه گوش / چه شنفتی که زبان بستی و خود گوش شدی؟
خلق را گر چه وفا نیست و لیکن گل من / نه گمان دار که رفـتـی و فـرامـوش شـد
تـا ابـد خـاطـر ما خونی و رنگین از تست / تو هم آمـیـخـتـه بـا خـون سـیاوش شـدی
استاد ابو الحسن خان صبا موسیقی دان بزرگ ایران در تاریخ ۲۹ آذر ۱۳۳۶ در ساعت ۵ بامداد بر اثر پاره شدن یکی از شریانهای قلبش جهان را در ۵۵ سالگی به درود گفت و جامعه موسیقی ایران را برای همیشه در سوگ خود فرو برد، مدفن این بزرگ مرد و یگانه موسیقی ایران در ظهیر الدوله شمیران است .
زندگی نامه استاد ابوالحسن صبا
ابوالحسن صبا، استاد برجستهٔ موسیقی ایرانی، آهنگساز و نوازندهٔ سرشناس ایرانی بود. او از برجسته‌ترین چهره‌های موسیقی ایران در هفتاد سال گذشته‌است.
زندگی و تحصیلات
ابوالحسن صبا فرزند دکتر ابوالقاسم کمال السلطنه فرزند جعفرخان حکيم باشي معروف به صدرالحکماء و از نواده هاي فتحعلي خان صبا ملک الشعراي دربار قاجار بوده است. او در سال 1281 خورشيدي در خانواده اي تولد يافت که اهل هنر و ادبيات و طبابت بودند. به علت تسلط پدر صبا به ادبيات فارسي و عربي، به او لقب کمال السلطنه داده بودند. پدرش سه‌تار نیز می نواخت و اولین استاد پسر بود.
مادر صبا نقل کرده است که ابوالحسن از بچگي لب ايوان مي نشست و چند تار به انگشت خود مي بست و با دهان صداي سازهاي مختلف را در مي آورد. کمال السلطنه پسر ديگري داشت به نام عبدالحسين و سه دختر داشت که همه هنرمند و دلبسته به موسيقي بودند.
ابوالحسن تحصيلات مقدماتي را در مدرسه علميه و سپس در کالج آمريکايي به پايان رسانيد و به زبان و ادبيات فارسي و انگليسي آشنايي يافت.
او نزد میرزا عبدالله فراهانی، درویش خان و علینقی وزیری تار و سه‌تار، نزد حسین هنگ‌آفرین ویولن، نزد حسین اسماعیل‌زاده کمانچه، نزد علی اکبر شاهی سنتور، نزد اکبرخان نی و نزد حاجی خان ضرب را آموخت.
او همچنین در جوانی به مدرسه کمال‌الملک رفت و نقاشی را فرا گرفت. به علاوه در رشته‌هایی مانند سوهان‌کاری، نجاری، ریخته‌گری، معرق‌کاری و خاتم‌کاری مهارت کسب کرد که بعداً در ساختن آلات موسیقی به کار بست. صبا، آثار نیما و هدایت را می‌خواند و با نیما و شهریار روابط نزدیک داشت.
استاد درباره فراگرفتن موسيقي چنين مي گويد: پدرم علاقه مفرطي به موسيقي داشت، يعني خودش هم آشنا به ساز ايراني بود و از کودکي يعني از شش سالگي مرا نزد اساتيد وقت راهنمايي کرده بود. قبل از اين که شروع به مشق ويلن بکنم با سازهاي ايراني از قبيل سه‌تار، تار، سنتور و ضرب آشنا شدم، حتي قدري هم کمانچه زدم. بعداً اطلاعات خودم را به ويولون منتقل کردم و تقريباً يک مکتب خصوصي براي ويولن ايجاد شد و کتابهايي در اين خصوص نوشته و انتشار دادم.
صبا، در سال ۱۳۱۱ با یکی از شاگردان خود با نام منتخب اسفندیاری کوه نور، دختر عموی نیما، ازدواج کرد که حاصل این ازدواج، سه دختر به نام‌های غزاله، ژاله و رکسانا میباشد. سبا فرزند رکسانا آخرین و کوچک‌ترین دختر استاد صبا و اسماعیل خویی است که دستی به تار دارد و فعالیتهای هنری مادربزرگش را در کار تهیه مزون لباس‌های محلی ایرانی ادامه می‌دهد. سبا خویی در حال حاضر مجری اتاق خبر تلویزیون من و تو ۱ و یکی از برنامه‌سازان این شبکه تلویزیونی است. نوه دیگر استاد صبا، ابوالحسن میر ولی، پسر غزاله دختر بزرگ استاد است که مانند پدر بزرگ به آموزش موسیقی مشغول است.
متأسفانه استاد ابوالحسن صبا زود از جهان رفت. او در تاريخ 29 آذر سال 1336 در سن 55 سالگی به علت عارضه قلبی درگذشت و پیکرش در قبرستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد.
فعالیت های هنری و خدمات ارزنده
ابوالحسن صبا در سال ۱۳۰۲ در مدرسهٔ عالی موسیقی که توسط علینقی وزیری بنیان گذاشته شده بود، مشغول به تحصیل شد. هرچند صبا از کودکي در نواختن انواع سازهاي اصيل ايراني مهارت داشت، اما شگفتي هنر او را بايد از زمان تأسيس این مدرسه عالي دانست. صبا در ۲۲ سالگی دانشجوی ممتاز و تکنواز برنامه‌های مدرسهٔ عالی موسیقی شد و مورد احترام و تشویق اساتید و دوستانش قرار گرفت. نخستین اثر ضبط‌شدهٔ صبا قطعهٔ ” زرد ملیجه” با ویولن بود که در میان دو بند سرود “ای وطن” در سال ۱۳۰۶۶ در قالب صفحه، تولید شد و بسیار مورد توجه قرار گرفت.
او در سال ۱۳۰۶ از طرف استاد علینقی وزیری مأمور شد تا در رشت مدرسه‌ای مخصوص موسیقی تأسیس کند. او نزدیک ۲ سال در رشت ماند و در آنجا ضمن آموزش موسیقی، به روستاها و کوهپایه‌های شمال رفت و به جمعآوری آهنگهای محلی پرداخت و ارمغان‌هایی از این سفر به همراه آورد. آهنگهای دیلمان، رقص چوبی قاسم‌آبادی،کوهستانی و امیری مازندرانی یادگار این دوره از زندگی اوست.
صبا در نواختن همه سازهای موسیقی ردیف، چیرگی پیدا کرد و تمام سازهای ایرانی همچون سنتور، تار، سه‌تار، تنبک، نی، کمانچه، ویولن و نیز پیانو را در حد استادی می‌نواخت ولی ویولن و سه‌تار را به عنوان سازهای تخصصی خود برگزید. سپس در مدرسه عالی موسیقی به شاگردی علینقی وزیری درآمد و تکنواز ارکستر او شد.
در سال ۱۳۱۸ که رادیو تهران تأسیس شد، صبا در رادیو به کار نوازندگی پرداخت ولی همچنان در هنرستان موسیقی مشغول آموزش و پژوهش در زمینهٔ موسیقی بود و در اواخر عمر نیز در منزلش کلاس موسیقی دایر کرده بود و به علاقه مندان آموزش می‌داد.
بعد از مرگ و بر طبق وصیت او، خانه‌اش توسط دانشکدهٔ هنرهای زیبا در ۲۹ آبان ۱۳۵۳ به موزه تبدیل شد. این موزه در سال ۱۳۸۳ به کوشش سبا خویی، نوهٔ استاد، مرمت شد و به وضعیت فعلی‌اش رسید که امروز میزبان هنردوستان ایرانی است.
صبا چهل سال تمام ساز نواخت، تعلیم داد، در ارکسترها شرکت کرد، کتاب نوشت و درتمام جریانهای موسیقی ایران تأثیر مستقیم و مثبت داشت. در تمام رشته‌های موسیقی ایران و حتی سایر هنرها همچون ساختن ساز و نقاشی و ادبیات مهارت داشت، زبان انگلیسی می‌دانست و دانشنامهای جامع از علم و عمل موسیقی ایرانی بود.
مکتب نوین موسیقی ایرانی که از درویش خان آغاز شده بود با صبا به اوج رسید وشاگردان صبا نیز پیرو راه او شدند.
شاگردان صبا
از میان انبوه شاگردان او می توان به حسین تهرانی، حسن کسایی، داریوش صفوت، فرامرز پایور، غلامحسین بنان، لطف‌الله مفخم پایان، علی تجویدی، جهانگیر کامیان، همایون خرم، رحمت‌الله بدیعی، ساسان سپنتا، ابراهیم قنبری مهر، مهدی خالدی، عباس شاهپوری، مهدی مفتاح، محمدعلی بهارلو، حبیب‌الله بدیعی، محمد طغانيان دهكردي، سعید قراچورلو، و شهریار و بابک رادمنش اشاره کرد.
آثـار
از معروفترین آثار صبا که تا کنون منتشر شده است می توان به سه دوره آموزش ویولن، چهار دوره تعلیم سنتور، یک دوره تعلیم تار و سه‌تار اشاره کرد.
در مجموع، کارهای به‌جا مانده از استاد ابوالحسن صبا را می‌توان این گونه دسته بندی کرد:
کارهای مستقل
کتاب دوره اول، دوم، سوم ویلون
کتاب دوره اول و دوم، سوم، چهارم سنتور
کتاب دوره اول سه‌تار
کارهای غیرمستقل
سلوی ای وطن کتاب دستور ویلون وزیری
چهار مضراب سه‌گاه، کتاب دستور ویلون وزیری
رنگ بیات ترک، کتاب ۲۳ قطعه ضربی
پیش درآمد ترک، ۱۸ قطعه پیش درآمد
نوید بهار، کتاب اول ویلون
چهار مضراب ساده در ماهور، کتاب اول ویلون
دستور ضرب
ردیف کامل آوازهای ایرانی
چهر مضراب نوا
کارهای الهام گرفته از موسیقی محلی
دیلمان (دشتی)
امیری یا مازندرانی (دشتی)
زرد ملیجه (دشتی)
به زندان (شوشتری)
در قفس (دشتی)
رقص چوپی (افشاری)
کوهستانی (دشتی)
او در 1281 ش ، در تهران متولد شد. پدرش ، ابوالقاسم کمال السلطنه ، فرزند محمد جعفرخان صدرالحکما، فرزند محمودخان صبا، شاعر و نقاش بلند آوازه عهد ناصری ، و از مردان فاضل و هنردوست عصر خویش بود. کمال السلطنه طبیب و ادیب و دوست دار موسیقی بود.
زندگینامه استاد ابوالحسن صبا
سه‌تار را دل نشین می نواخت و اولین استاد پسرش بود. صبا علاوه بر نوازندگی ، گاه آهنگ نیز می ساخت و علاوه بر موسیقی ، ادبیات کلاسیک ایران را به خوبی می شناخت و زبان انگلیسی را می دانست . او به پرورش گل نیز علاقه مند بود. ساز اصلی استاد ویولن بود که آن را نزد حسین خان هنگ آفرین فراگرفت . هم چنین سنتور را نزد علی اکبر شاهی و حبیب سماعی ، کمانچه را نزد حسین خان اسماعیل زاده ، ضرب را نزد حاجی خان ضربی ، نی را نزد اکبرخان ، تار را نزد استاد علی نقی وزیری و سه‌تار را در مکتب استاد میرزا عبدالله و غلامحسین درویش به کمال رسانید. در جوانی به مدرسه کمال الملک رفت و نقاشی را فراگرفت .
مهارت های استاد صبا
هم چنین ، مهارت هایی چون سوهان کاری ، نجاری ، ریخته گری ، معرق کاری و خاتم کاری به دست آورد که بعداً در ساختن آلات موسیقی به کار بست .
صبا در شب جمعه 29 آذر ماه 1336 در سن 55 سالگی به علت ناراحتی قلبی چشم از جهان فروبست . بعد از مرگ استاد، بر طبق وصیت ایشان و به خاطر تجلیل و قدردانی از این هنرمند نامی ، خانه ایشان در 29 آبان 1353، به موزه تبدیل گردید و همسر ایشان به کمک فرزندان استاد، اشیا و لوازم متعلق به استاد را جمعآوری و به موزه اهدا کردند.
ابوالحسن صبا، (۱۲۸۱ در تهران – ۱۳۳۶[۳])، استاد موسیقی ایرانی، آهنگساز و نوازندهٔ سرشناس ایرانی بود.
او از برجسته‌ترین چهره‌های موسیقی ایران در هفتاد سال گذشته‌است. صبا پس از سالها کوشش و پرورش شاگردان فراوان در شب جمعه ۲۹ آذر سال ۱۳۳۶ دیده از جهان فروبست و در قبرستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد.
محتویات [نهفتن]
۱ زندگی
۲ فعالیت هنری
۳ شاگردان صبا
۴ آثار
۴.۱ کارهای مستقل
۴.۲ کارهای غیرمستقل
۴.۳ کارهای الهام گرفته از موسیقی محلی
۵ پانویس
۶ پیوند به بیرون
زندگی[ویرایش]
ابوالحسن صبا، فرزند ابوالقاسم کمال‌السلطنه در سال ۱۲۸۱ خورشیدی در خانواده‌ای آشنا به موسیقی و اهل ادب متولد گردید. پدرش، کمال‌السلطنه، پزشک، ادیب و دوست‌دار موسیقی بود. او سه‌تار می‌نواخت و اولین استاد پسرش بود.[۳]
صبا نخستین پویه‌های موسیقی را از پدرش فرا گرفت. او نزد میرزا عبدالله فراهانی، درویش خان و علینقی وزیری تار و سه‌تار، نزدحسین هنگ‌آفرین ویولن، نزد حسین اسماعیل‌زاده کمانچه، نزد علی اکبر شاهی سنتور، نزد اکبرخان نی و نزد حاجی خان ضرب را آموخت.[۳]
او در جوانی به مدرسه کمال‌الملک رفت و نقاشی را فرا گرفت. همچنین، در رشته‌هایی مانند سوهان‌کاری، نجاری، ریخته‌گری،معرق‌کاری و خاتم‌کاری مهارت کسب کرد که بعداً در ساختن آلات موسیقی به کار بست.[۳] صبا، آثار نیما و هدایت را می‌خواند و با نیما و شهریار روابط نزدیک داشت.[۳]
صبا، در سال ۱۳۱۱ با یکی از شاگردان خود با نام منتخب اسفندیاری کوه نور، دختر عموی نیما، ازدواج کرد که حاصل این ازدواج، سه دختر به نام‌های غزاله، ژاله و رکسانا میباشد. ابوالحسن صبا در سال ۱۳۳۶ و به علت ناراحتی قلبی در سن ۵۵ سالگی درگذشت و در قبرستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد. بعد از مرگ، بر طبق وصیت او، خانه‌اش در ۲۹ آبان۱۳۵۳، توسط دانشکدهٔ هنرهای زیبا به موزه تبدیل شد.[۱] این موزه که در سال ۱۳۸۳ به کوشش نوهٔ استاد سبا خویی، که آنقدر پیگیر ماجرای مرمت خانه و موزه شد تا بالاخره کار نتیجه داد به وضعیت فعلی‌اش رسیده مهمان هنردوستان ایرانی است. سبا فرزند رکسانا آخرین و کوچک‌ترین دختر استاد صبا و اسماعیل خویی ست و دستی به تار دارد و فعالیتهای هنری مادربزرگش را در کار تهیه مزون لباس‌های محلی ایرانی ادامه می‌دهد. سبا خویی در حال حاضر مجری اتاق خبر تلویزیون من و تو ۱ و یکی از برنامه‌سازان این شبکه تلویزیونی است. نوه دیگر استاد صبا ابوالحسن میر ولی پسر غزاله دختر بزرگ استاد است که مانند پدر بزرگ به آموزش موسیقی مشغول است.
فعالیت هنری[ویرایش]
ابوالحسن صبا در سال ۱۳۰۲ در مدرسهٔ عالی موسیقی که توسط علینقی وزیری بنیان گذاشته شده بود، مشغول به تحصیل شد. صبا در ۲۲ سالگی دانشجوی ممتاز و تکنواز برنامه‌های مدرسهٔ عالی موسیقی شد و مورد احترام و تشویق اساتید و دوستانش قرار گرفت. نخستین اثر ضبط‌شدهٔ صبا قطعهٔ زرد ملیجه با ویولن بود که در میان دو بند سرود ای وطن با صدای روح‌انگیز در سال ۱۳۰۶ در قالب صفحه تولید شد و بسیار مورد توجه قرار گرفت.[۱]
ابوالحسن صبا، در سال ۱۳۰۶ از طرف استاد علینقی وزیری مأمور شد تا در رشت مدرسه‌ای مخصوص موسیقی تأسیس کند. او نزدیک ۲ سال در رشت ماند و در آنجا ضمن آموزش موسیقی، به روستاها و کوهپایه‌های شمال رفت و به جمعآوری آهنگهای محلی پرداخت و ارمغان‌هایی از این سفر به همراه آورد. آهنگهای دیلمان، رقص چوبی قاسم‌آبادی،کوهستانی و امیری مازندرانی یادگار این دوره از زندگی اوست.[۱]
صبا در نواختن همه سازهای موسیقی ردیف چیرگی پیدا کرد و تمام سازهای ایرانی همچون سنتور، تار، سه‌تار، تنبک، نی، کمانچه، ویولن و نیز پیانو را در حد استادی می‌نواخت ولی ویولن و سه‌تار را به عنوان سازهای تخصصی خود برگزید. سپس در مدرسه عالی موسیقی به شاگردی علینقی وزیری درآمد و تکنواز ارکستر او شد.
در سال ۱۳۱۸ که رادیو تهران تأسیس شد، صبا در رادیو به کار نوازندگی پرداخت ولی همچنان در هنرستان موسیقی مشغول آموزش و پژوهش در زمینهٔ موسیقی بود و در اواخر عمر نیز در منزلش کلاس موسیقی دایر کرده بود و به علاقه‌مندان آموزش می‌داد.[۳]
ای صبا با تو چه گفتند که خاموش شدی؟
چه شرابی به تو دادند که مدهوش شدی؟
شهریار در سوگ مرگ ابوالحسن صبا.
«»
ابوالحسن صبا، چهل سال تمام ساز نواخت، تعلیم داد، در ارکسترها شرکت کرد، کتاب نوشت و درتمام جریانهای موسیقی ایران تأثیر مستقیم و مثبت داشت.[۳] وی در تمام رشته‌های موسیقی ایران و حتی سایر هنرها همچون ساختن ساز و نقاشی و ادبیات مهارت داشت، زبان انگلیسی می‌دانست و دانشنامهای جامع از علم و عمل موسیقی ایرانی بود.
مکتب نوین موسیقی ایرانی که از درویش خان آغاز شده بود با صبا به اوج رسید وشاگردان صبا نیز پیرو راه او شدند.
شاگردان صبا[ویرایش]
فرامرز پایور، ابوالحسن صبا، منوچهر صادقی
حسین تهرانی، حسن کسایی، داریوش صفوت، فرامرز پایور، منوچهر صادقی، غلامحسین بنان، لطف‌الله مفخم پایان، علی تجویدی، جهانگیر کامیان، همایون خرم، اسدالله ملک، رحمت‌الله بدیعی، ساسان سپنتا، ابراهیم قنبری مهر، اسماعیل چشم آذر، مهدی خالدی، عباس شاهپوری، مهدی مفتاح، محمدعلی بهارلو، حبیب‌الله بدیعی، محمد طغانیان دهکردی، سعید قراچورلو، شهریار، بابک رادمنش، حسین خواجه امیری (ایرج)، ایرج کیایی ،پرویز یاحقی و فرهاد فخرالدینی از شاگردان صبا بودند.
آثار[ویرایش]
از صبا صفحات بسیاری حاوی تکنوازی‌ها و همنوازیهای او منتشر شده‌است که مهارت فوق‌العاده او را در نواختن ویولن نشان می‌دهد. همچینین نوارهای خصوصی بسیاری پر کرده که مرجع هنرجویان و گویای تسلط فوق‌العاده او در نواختن سه‌تار است.
از استاد صبا، سه دوره آموزش ویولن، چهار دوره تعلیم سنتور، یک دوره تعلیم تار و سه‌تار منتشرشده و باقی آثار او هنوز منتشر نشده‌اند.
شعر، سرود با آهنگسازی حسین ملک است نیز از اوست. صبا نخستین موسیقیدان ایرانی است که موزهای ویژه از او (منزل شخصی صبا) تأسیس شده و به نام خود او در خیابان ظهیرالسلام تهران واقع است.
روی هم رفته کارهای به‌جا مانده از استاد ابوالحسن صبا را می‌توان این گونه دسته‌بندی کرد:
کارهای مستقل[ویرایش]
کتاب دوره اول، دوم، سوم ویلون[۱]
کتاب دوره اول و دوم، سوم، چهارم سنتور[۱]
کتاب دوره اول سه‌تار[۱]
کارهای غیرمستقل[ویرایش]
سلوی ای وطن کتاب دستور ویلون وزیری
چهار مضراب سه‌گاه، کتاب دستور ویلون وزیری
رنگ بیات ترک، کتاب ۲۳ قطعه ضربی
پیش درآمد ترک، ۱۸ قطعه پیش درآمد
نوید بهار، کتاب اول ویلون
چهار مضراب ساده در ماهور، کتاب اول ویلون
دستور ضرب
ردیف کامل آوازهای ایرانی
چهر مضراب نوا
کارهای الهام گرفته از موسیقی محلی[ویرایش]
دیلمان (دشتی)
امیری یا مازندرانی (دشتی)
زرد ملیجه (دشتی)
به زندان (شوشتری)
در قفس (دشتی)
رقص چوپی (افشاری)
کوهستانی (دشتی)
پانویس[ویرایش]
↑ پرش به بالا به:۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ «ابوالحسن صبا». ماهنامهٔ ادبی – اجتماعی – فرهنگی دانشجویان دانشگاه واترلو. بازبینی‌شده در مرداد ۱۳۹۰.
پرش به بالا↑ «ابوالحسن صبا». وب‌گاه آفتاب. بازبینی‌شده در مرداد ۱۳۹۰.
↑ پرش به بالا به:۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ ۳٫۶ «زندگینامه: ابوالحسن صبا (۱۲۸۱–۱۳۳۶)». همشهری آنلاین. بازبینی‌شده در مرداد ۱۳۹۰.
پیوند به بیرون[ویرایش]
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔابوالحسن صبا موجود است.
ترانه‌شناسی ابوالحسن صبا
رده‌ها:
آهنگسازان سده ۲۰ (میلادی)آهنگسازان اهل ایراناهالی بهارستاناهالی تهراندرگذشتگان ۱۳۳۶درگذشتگان ۱۹۵۷ (میلادی)زادگان ۱۲۸۱زادگان ۱۹۰۲ (میلادی)مدفونان در گورستان ظهیرالدولهموسیقی‌دانان اهل ایراننوازندگان تار اهل ایراننوازندگان سنتور اهل ایراننوازندگان سه‌تار اهل ایراننوازندگان کمانچه اهل ایراننوازندگان نی اهل ایراننوازندگان ویولن اهل ایران
دبستان : پویا ( شهید علیپور ) (واقع در گلستان پنجم پاسداران تهران)- ( سال دوم مدتی در دو دبستان گلپایگان تحصیل نمود .)
دوره راهنمایی : توحید (واقع در نوبنیاد تهران)
دبیرستان : کمال واقع در سمنگان رسالت تهران
دانشگاه تهران دانشکده هنرهای زیبا گروه موسیقی مقطع کارشناسی ( لیسانس )
کنسرواتوار دولتی مسکو به نام پیتر ایلیچ چایکوفسکی- دپارتمان موسیقی شناسی- مقطع کارشناسی ارشد و دکترا (PhD)
خوشنویسی :
علاقمندی : اول دبستان
سفر سال دوم دبستان به گلپایگان به دلیل بمباران و دقت در طرز نوشتن پدربزرگ (حسین لاهوتی ) به طرز عجیبی در خوش تر نوشتن او تاثیر کرد به طوری که پس از سه ماه در بازگشت به تهران معلم کلاس دوم با دیدن این تغییر دست خط متعجب شد .
سال چهارم دبستان یک دوره ی سه ماهه نزد استاد اسماعیل نژاد فرد لرستانی تعلیم خوشنویسی با قلم درشت دید .
سال اول راهنمایی در انجمن خوشنویسان سه ماه دیگر به خدمت ایشان رسید .
مدتی به صورت مکاتباتی از محضر ایشان استفاده نمود .
کسب گواهی خوش از انجمن خوشنویسان
تدریس خوشنویسی در دبستان شهید علی پور و کنی تهران به دانش آموزان در سال 1378
شعر :
از سال 1371 تا 1376 به تجربه هایی در زمینه سرودن شعر پرداخت که به طور کلی می توان آن را ناموفق خواند. از این دوره دفتری باقیمانده است.
موسیقی :
تابستان 1370: فراگیری تنبک نزد حمید سعیدی به مدت 10 جلسه
مرداد ماه 1374 : آغاز فراگیری تار نزد نبی احمدی
استادان ساز :
نبی احمدی : مدت 9 ماه
محمد رضا ابراهیمی : مدت 6 ماه
کیوان ساکت : مدت 6 جلسه سال 1379
داریوش طلایی : در دانشگاه مدت 4 ترم
فریبرز عزیزی : مدت 6 جلسه در سال 1379
علی اصغر بیانی : 2جلسه در سال 1380
زیدالله طلوعی : در دانشگاه مدت 1 ترم
داریوش پیرنیاکان : در دانشگاه مدت 1 ترم
حسین علیزاده : از سال 78 مدت 21 جلسه
استادان در دانشگاه تهران:
مجید کیانی
علیرضا مشایخی
شاهین فرهت
آذین موحد
درویش رضا منظمی
ساسان فاطمی
هومان اسعدی
معلم هارمونی: علی رادمان
سمت ها :
عضو مرکز موسیقی تجربی دانشکده هنرهای زیبا (دانشگاه تهران) : سال 1377 تا 1378
مدیر مرکز موسیقی تجربی دانشکده ی هنرهای زیبا (دانشگاه تهران) : سال 1379 و 1380
قطعه ی ایران ، خواننده : وحید فرخیان نژاد ، تنظیم : ایمان ملکی – به عنوان نوازنده ی عود و میکس و مسترینگ – اسفند 1393
قطعه دل غافل، خواننده : محمد رضا عیوق ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ -دی ماه 1393
آلبوم تکنوازی تار – بهاره فیاضی – به عنوان صدابردار ، میکس و مستر- 1393
قطعه آرزوها ، خواننده : محمد رضا عیوق ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ -دی ماه 1393
آواز افشاری – خواننده : احسان جاودانی – به عنوان نوازنده تار – 1393.
آواز سه گاه – خواننده : احسان جاودانی – به عنوان نوازنده تار – 1393- کمانچه ایمان ملکی و تنبک و دف رضا منصوری
آهنگ باهم – خواننده : نادر تجلی – به عنوان نوازنده سه تار – آوای همنواز – آبان 1393
آلبوم موسیقی بختیاری چی نها – خواننده : رضا احمدی – به عنوان تنظیم کننده و نوازنده تار و سه تار و بم تار – آوای همنواز – مهر 1393
بداهه نوازی در دستگاه همایون – خواننده : ماه رو ( مهری صفرزاده) – به عنوان نوازنده تار- تیر 1393
قطعه انتظار ، خواننده : جعفر تندروان ، به عنوان نوازنده سه تار –شهریور 1393
قطعه پیر میشم ، خواننده : امیر محسن ستوده ، به عنوان صدابردار و نوازنده ی دیوان-1393
قطعه ی شبهای بارونی ، خواننده : امیر محسن ستوده ، به عنوان صدابردار و نوازنده ی سه تار -1392
قطعه شب چهارشنبه سوری ، خواننده: محمدرضا عیوق ، به عنوان صدابردار و میکس و مستر-1393
قطعه دل دیوانه ، خواننده : محمد رضا عیوق ، به عنوان صدابردار-1393
آلبوم ببار، خواننده : نادر تجلی ، به عنوان صدابردار و میکس و مستر و نوازنده ی سه تار ( در آهنگ وحدت)-1391 تا 1393
آلبوم جاده ی ناتمام ، خواننده : علیرضا صیاد ، به عنوان صدابردار و میکس و مستر و نوازنده تار و سه تار و دیوان -1390
آلبوم غم عشق ،خواننده : محمدعلی قدمی ، به عنوان صدابردار ، میکس و مستر ، نوازنده ی تار و سه تار و بم تار -1390تا 1392
آلبوم عاشق تنها ، خواننده : محمدعلی قدمی ، به عنوان صدابردار ، میکس و مستر ، نوازنده ی تار و سه تار و بم تار -1390تا 1392
آلبوم ردیف های استاد مهرتاش ، خواننده : داود فیاضی ، تار و سه تار: بهاره فیاضی ، به عنوان ناظر ضبط ، صدابردار و میکس و مستر – 1389 تا 1393
آهنگ تو چه پاک و پر غروری ، خواننده : مصطفی مرتضوی ، به عنوان صدابردار ، میکس و مستر – شهریور 1393
آلبوم چه می شد ، خواننده : هاتف اسلامی شرار ، به عنوان صدابردار ، نوازنده تار و میکس و مستر – 1393
آهنگ تا نیایش، خواننده : مهدی مدرس ، به عنوان نوازنده تار و سه تار –مرداد 1393
آلبوم یه قدم من یه قدم تو ، خواننده : فرزین نیازخانی ، به عنوان نوازنده تار و میکس و مستر- 1390
آواز سه گاه – خواننده : علیرضا پوراستاد – به عنوان نوازنده ی تار – 1390 .
آهنگ پروانه – خواننده : میثم احمدپور – به عنوان نوازنده ی تار – 1390.
آواز دشتی – خواننده : علیرضا پوراستاد – به عنوان نوازنده ی تار – 1389 .
آهنگ دیوار – خواننده : محمد صادق ابوالقاسمی – به عنوان آهنگساز و تنظیم کننده – 1389
آواز ابوعطا و تصنیف بهار دلکش – خواننده : عبدالرضا توکل مقدم – به عنوان نوازنده ی سه تار و تار و بم تار و تنظیم کننده – 1389 خورشیدی – نوازندگان تنبک شایان ریاحی و کمانچه : ایمان ملکی
5 آگوست 2011 : نوازنده تار و سرپرست گروه – خواننده : آرزو روشنی ، دف : نوید بهمردی – ایرواین – کالیفرنیا- University Community Association 4530 Sandburg Way Irvine, CA 92612-2735 1375: تکنوازی در ورزشگاه کشوری – در جمع ورزشکاران گروه جاوید (زیر نظر : اکبر مالکی )
1379-1378 : به عنوان نوازنده بم تار در گروه نوبهار به سرپرستی بهاره فیاضی ( با همکاری مقداد شاه حسینی : تار ، عادل تاجیک : تنبک ، حسین قاسم زاده : نی ، داوود فیاضی : آواز ) – اجرای برنامه در سالن رودکی تهران ( دو شب )
1379: اجرای قطعه ی مرثیه در کلاس دکتر آذین موحد ( به عنوان نوازنده تار و آهنگساز ) به همراهی سنتور یاسمن هادی پور
1380- 1379: به عنوان نوازنده تار در گروه آوای دل به سرپرستی و خوانندگی رسول کارگشا ( با همکاری سردار محمدجانی : عود ، بابک دانشور : سنتور ، حمید وجدان پاک : نی ، سعید وجدان پاک : دف ، مرحوم پیمان اسماعیلی : تنبک و …) _ اجرای برنامه در قشم ( 14 شب )
همکاری با ارکستر موسیقی نو به رهبری علیرضا مشایخی و شاخه دیگر این ارکستر با نام ارکستر مرکز پژوهش موسیقی معاصر دانشکده هنرهای زیبا به رهبری علی رادمان در سال 1380 – اجرای برنامه در سالن آوینی و فرهنگسرای هنر ( ارسباران سابق )
1380-1379: به عنوان نوازنده تار در گروه موسیقی که به همت احمد رضاخواه ( نوازنده سنتور ) تشکیل شده بود برای اجرای قطعات کردی با خوانندگی محمود دارابی . ( با همکاری برادران ترکاشوند : سازهای کوبه ای ، بابک دانشور : عود و… ) – اجرا در تالار وحدت ، و…
1378 : کنسرت دونوازی تار و تنبک با سعید ولی خانی در کرج
اردیبهشت 1380 تا دی ماه 1383 : تاسیس گروه دانشجویان موسیقی هنرهای زیبا که از سال 1381 نام ” هور بانگ ” را برای خود پذیرفته است با همکاری اشکان سیگارچی و برخی از دانشجویان موسیقی . و حضور در تمرین های منظم و هفتگی به عنوان سرپرست و نوازنده تار و مسئول امور مالی . او برای گروه اساسنامه ای تنظیم نمود و سیستم بسیار منظمی را برای تمرین ها ، اجرا ها ، حضور و غیاب ها ، مسائل مالی و… به وجود آورد . از جمله کنسرت در اردیبهشت 1381 در سالن آوینی دانشگاه تهران در دو بخش چهارگاه و همایون (سرپرست گروه و نوازنده تار : نیما فریدونی ،تار: علی ساجدی صبا،سنتور: اشکان سیگارچی ،تار: سید محمد تقی حسینی ،عود: آرمان سیگارچی ،بم تار: فردیس فیض بخش،تنبک: سعید اشتوی ،کمانچه : محمد باقر زینالی ،کمانچه : رسول عباسی ،آواز : امیر حسین رحمتی ،نی:حسن مکانیکی)و کنسرت خرداد 1383 در تالار دیپلماتیک وزارت امور خارجه ( تهران ) خرداد 1383- تالار دیپلماتیک وزارت امور خارجه -قطعات موسیقی بختیاری و لرستان و کردستان -سرپرست گروه و نوازنده تار : نیما فریدونی،تار: علی ساجدی صبا،سنتور: اشکان سیگارچی،تار: سید محمد تقی حسینی،عود: علی توکلی،بم تار: فردیس فیض بخش،تنبک: سعید اشتوی،کمانچه : محمد باقر زینالی،کمانچه : رسول عباسی،آواز : پروین عالی پور،هم خوان : وحید قربانی ،نی:مجید رهنما)
از 21/ 1/1381 تا 14/5/1381( مدت 28 جلسه 3 ساعته ) : رهبری گروه غیرحرفه ای دانشجویان دانشگاه صنعت آب و برق شهید عباسپور . در این گروه 8 نوازنده سه تار ، 1 ویولن ، 1 کمانچه ، 1 تنبک ، و یک خواننده وجود دارد . این گروه برداشتی از قطعه مرثیه نیما فریدونی که برای دو گروه سه تار و یک گروه آرشه ای و یک خواننده نوشته شده است و همچنین چهارمضراب دشتی نیما فریدونی تنظیم شده برای 2 سه تار و 1 کمانچه را تمرین نمود و کنسرتهایی را در شیراز و تهران برگزار نمود.
1385: به عنوان نوازنده ی تار و سرپرست گروه – اجرا در تالار فردوسی دانشگاه تهران – مجید رهنما : نی ، سعید جلالیان : تنبک ، امیر زندی : ویولن و آواز ، حسین قاسم پور: سنتور.
بهمن 1386: به عنوان سرپرست گروه و نوازنده تار ، با همراهی تنبک : علی اکبر خادم و آواز علی امیر قاسمی کنسرتهایی را در کنسرواتوار تفلیس و دانشگاه تکنیک تفلیس اجرا نمود.
بهمن 1390 : به عنوان سرپرست گروه و نوازنده تار ( با همراهی نی : مجید رهنما ،بربت: بهزاد انصاری،آواز : رضا احمدی) کنسرتهایی را در موسسه ملی تحقیقات آتن و هتل پلازای آتن برگزار نمود.
مرداد 1388 – دونوازی تار و تنبک – همراه با ایمان ملکی – ارگ گوگد – گلپایگان – اصفهان
28 دی 1391 : به عنوان سرپرست گروه و نوازنده تار ( با همراهی کمانچه : ایمان ملکی ، بربت : آریا لطیف پور، آواز : محمود صفی زاده ، تنبک : فواد الهی قمشه ای ) – اجرا در تالار مجموعه فرهنگی برج آزادی – تهران – ایران
01/06/1393 : به عنوان سرپرست گروه و نوازنده تار ( به همراهی : کمانچه : ایمان ملکی ، آواز : احسان جاودانی ، تنبک : رضا منصوری ) – دستگاه سه گاه – کنسرت در تالار باشگاه صدف نیروی دریایی – مراسم روز پزشک – با حضور فرمانده ی نیروی زمینی
17/01/1395 : به عنوان سرپرست گروه و نوازنده تار ( به همراهی : کمانچه : ایمان ملکی ، سنتور : محمد تنکابنی ، تنبک : رضا منصوری، دف : راد نکویی ) – آواز بیات اصفهان – کنسرت در تالار حجاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ایران – مراسم روز زن – با حضور وزیر آموزش و پرورش
آوانگاری ها :
آهنگ ایران ایران ، محمد سریر ، خواننده: محمد نوری ، ترانه سرا : تورج نگهبان ، مهر 1394
آهنگ بی وفا ، دستگاه سه گاه ، محمد علی قدمی ، اردیبهشت 1394
آهنگ بوی گل ، دستگاه سه گاه ، محمد علی قدمی ، اردیبهشت 1394
آهنگ یار گرفته ام بسی ، دستگاه سه گاه ، محمد علی قدمی ، اردیبهشت 1394
آهنگ به رخ ماهی ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
آهنگ درد جدایی ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
آهنگ درویش ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
آهنگ ای عاقلان ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
آهنگ ای دل بلایی ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
آهنگ غم عشق ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
آهنگ گلچهره ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
آهنگ عمر منی ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
آوانگاری دستگاه شور ، ردیف میرزا عبدالله ، براساس اجرای حسین علیزاده ، به سفارش موسسه ماهور – 1379 خورشیدی
آوانگاری 1 – آواز عراق ماهور – اثر آقا حسینقلی با تار نواخته شده در صفحه – ماهور fa
آوانگاری 2 – تمرین دشتی – اثر محمدرضا ابراهیمی – برای تار و سه تار – دشتی mi, la
آوانگاری 3- تصنیف اندک اندک
اثر شهرام ناظری – بیات ترک do – 13/11/1380
آوانگاری 4 – تصنیف سپیده
اثر محمد رضا لطفی – ماهور fa
آوانگاری 5- تصنیف فلک
اثر حسین علیزاده – مقام داد و بیداد re – تصنیف برای چهار خواننده – 26/5/1380
آوانگاری 6- سایه روشن
اثر داریوش طلایی – دشتی la – قطعه ای برای تار – بهار 79
آوانگاری 7 – درآمد ابوعطا
اثر داریوش طلایی – ابوعطا sol – قطعه ای برای تار – بهار 79
آوانگاری 8 – درآمد و نیشابورک نوا
اثر داریوش طلایی – نوا sol – قطعه ای برای تار – 28/2/1379
آوانگاری 9 – تمرین گام
اثر حسین علیزاده و کیوان ساکت – ماهور do و شور sol – برای تار و سه تار
آوانگاری 10 – تصنیف بیات شیراز
قدیمی ترکی – نت شده از اجرای غلامحسین بیگجه خانی – بیات شیراز la – مرداد 1381
آوانگاری 11- تصنیف دلشدگان
اثر حسین علیزاده – عراق ماهور – ماهور fa – 9/5/1379
آوانگاری 12- هشتی افشار
اثر حسین علیزاده – افشاری do – قطعه ای برای تار – 10/5/1380
نام این قطعه توسط نیما فریدونی به استاد پیشنهاد شد و ایشان پذیرفتند .
این قطعه در روز 10/5/1380 ساخته و تدریس شده است .
آوانگاری 13- بداهه نوازی براساس نغمه مخالف سه گاه
اثر حسین علیزاده – سه گاه lap – 2/3/1379
این بداهه نوازی در کلاس استاد صورت گرفته است .
آوانگاری 14- مضراب راست کنده دو چپ
اثر حسین علیزاده – سه گاه lap –
این بداهه نوازی در کلاس استاد صورت گرفته است .
آوانگاری 15- قطعه ای بر اساس پیش زنگوله سه گاه
اثر حسین علیزاده – سه گاه lap – 30/3/1379
آوانگاری 16 – رنگ شهرآشوب سه گاه
اثر حسین علیزاده – سه گاه lap
آوانگاری 17 – رنگ نوا
اثر حسین علیزاده – نوا fa –
آوانگاری 18- رنگ نوا
اثر حسین علیزاده – نوا do
آوانگاری 19- تصنیف کاروان شهید
محمد رضا لطفی – همایون Rep
تنظیم قطعات سازندگان مختلف :
تن . 1 – سرور ( هفت ضربی چهارگاه )
اثر : حسین علیزاده – چهارگاه do – تنظیم برای تار و سنتور و عود و تار باس و نی و کمانچه – 24/2/1380
تن. 2 – قطعه ای بر اساس پیش زنگوله چهارگاه
اثر حسین علیزاده – چهارگاه do – تنظیم برای تار و سنتور و عود و تار باس و نی و کمانچه و آواز – بهار 1380
تن .3 – ضربی همایون
اثر محمد تقی حسینی – همایون جدید(فا) – تنظیم برای سه خط
تن . 4 – تصنیف ای ساربان
اثر فردیس فیض بخش – شوشتری do – تنظیم برای تار و سنتور و عود و تار باس و نی و کمانچه و آواز – 15/6/1380
تن. 5 – بیداد
اثر پرویز مشکاتیان – بیداد re – تنظیم برای تار – 16/5/1380
تن. 6- تصنیف فلک
اثر حسین علیزاده – مقام داد و بیداد re – تنظیم برای 1 خواننده – 27/4/1379
تن . 7 – قطعه ای بر اساس پیش زنگوله چهارگاه
اثر حسین علیزاده – چهارگاه do – تنظیم برای تار و آواز
تن . 8 – رنگ دشتی
اثر محمد تقی حسینی – دشتی Re – تنظیم برای 3خط مضرابی ، مضرابی بم ، کششی – 6/6/1381
ج – آثار شخصی :
کار 1 – کبود اورنگ بهار
قطعه ای برای تار – دو مینور – تقدیم به استاد حسین علیزاده – 1376
کار 2 – رویا
قطعه ای با فرم تصنیف بر اساس شعر رویای فروغ فرخزاد – بیات اصفهان sol – به یاد فروغ فرخزاد – فروردین 1377
کار 3 – پوزش
قطعه ای با الهام از فرم تصنیف و چهارمضراب – نهفت نوا با پرده گردانی – برای پوزش از محضر استاد حسین علیزاده – 24/12/1377
کار 4- دوست داشتن عیب نیست ! ( چهار مضراب ماهور )
قطعه ای با ریتم های ترکیبی و مختلط با الهام از فرم چهارمضراب برای تار – ماهور do – هدیه ای به صبا نصیری – 2/8/1378
کار 5 – مرثیه ( آ )
قطعه ای با الهام از فرم تصنیف برای سنتور و تار و آواز – دشتی re – بر اساس شعری از ابوسعید ابوالخیر – هدیه ای برای دکتر آذین موحد – 16/9/ 1378
کار 6- چیزی در حجاز
قطعه ای با الهام از فرم پیش درآمد برای تار – حجاز ابوعطا do – برای نورالدین تقی زاده – 3/10/1378
کار 7 – مقدمه اصفهان
قطعه ای آوازی برای تار – بیات اصفهان do – هدیه ای به سارا ثروتی – 23/2/1380
کار 8 – رنگ افشاری
رنگی برای تار و سه تار – افشاری do با پرده گردانی به افشاری sol و بیات ترک do – هدیه ای برای فردیس فیض بخش – اردیبهشت 1380
کار 9 – که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها ( آ )
قطعه ای برای سنتور و تار و کمانچه و نی – چهارگاه do – هدیه ای برای اشکان سیگارچی – اردیبهشت 1380
کار 10- که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها ( ب )
تنظیم کار 9 برای تار – چهارگاه do – 1381
کار 11- مرثیه ( ب )
قطعه ای براساس کار 5 برای دو سه تار و کمانچه و آواز – دشتی re – 10/2/1381
کار 12- مرثیه ( پ )
قطعه ای براساس کار 5 و 11 برای سنتور ، 3 تار ، رباب ، عود ، بم تار ، قیچک آلتو ، 2 کمانچه ، آواز ، تنبک، نی که به عنوان پایان نامه دوره کارشناسی ارائه شد . – دشتی re – هدیه ای برای علی ساجدی صبا
کار 13- چهارمضراب دشتی ( آ )
قطعه ای براساس کار 4 برای دو سه تار و کمانچه – دشتی re – مرداد 1381- هدیه ای برای مریم اسماعیلی ها
کار 14- چهارمضراب دشتی ( ب )
قطعه ای براساس کار 13 برای 5 خط مضرابی 1 ، مضرابی 2 ، مضرابی بم ، کششی ، تنبک – دشتی re – مرداد 1381- هدیه ای برای ارشد تهماسبی
کار 15- چهارمضراب دشتی (پ)
قطعه ای براساس کار 13 برای تار تنها – دشتی re – شهریور 1381
کار 16- خواب
قطعه ای برای پیانو – C – جولای 2005- هدیه ای به هاسمیک آریان کوچک
کار 17 – شیراز
قطعه ای برای پیانو- جولای 2005
فعالیت های تکنوازی :
در قالب کنسرتهای تجربی ، برنامه های مختلف و… در سالن آوینی دانشکده هنرهای زیبا و دانشکده های دانشگاه تهران ، خوابگاه دختران و خوابگاه متاهلین دانشگاه تهران ، دبستان شهید علیپور و…
روسیه – مسکو- خانه ی نقاشان روسیه – با همکاری رایزنی فرهنگی ایران در مسکو (با حضور سفیر وقت آقای انصاری و چند تن از موسیقیدانان روسیه از جمله خانم ها : گولتگین شمیلی و تامیلا جانی زاده)– در دستگاه شور -به همراهی آواز حسین نورشرق- ژوئن 2005
روسیه –جمهوری تاتارستان- قازان- موزه ی ملی قازان(هفته ی فرهنگی ایران در مسکو) – با همکاری رایزنی فرهنگی ایران در مسکو – به مدت 4 روز – بداهه نوازی در دستگاه ها و آوازهای مختلف – 5 سپتامبر 2005 تا 9 سپتامبر 2005
آثار تکنوازی ضبط شده:
کتاب دوم دستور مقدماتی تار و سه تار هنرستان ملی – روح الله خالقی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی – یک لوح فشرده ( به سفارش انتشارات سرود – شهریور 1393)- استودیو آوای همنواز آریا – صدابردار : ایمان ملکی – میکس : امیر صابونچی – مسترینگ : نیما فریدونی ( هیات بررسی و ممیزی وزارت ارشاد جهت دریافت مجوز انتشار آلبوم های کتاب هنرستان نوشتند : از آنجا که این مجموعه ها بیشتر توسط استادان هوشنگ ظریف و حسین علیزاده ضبط شده و در دسترس عموم قرار دارد نیازی به ضبط مجدد آنها نیست ! )
کتاب دوم دستور مقدماتی تار و سه تار هنرستان ملی – روح الله خالقی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی – یک لوح فشرده ( به سفارش انتشارات سرود – مرداد 1393)- استودیو آوای همنواز آریا – صدابردار : ایمان ملکی – میکس : امیر صابونچی – مسترینگ : نیما فریدونی
کتاب اول دستور مقدماتی تار و سه تار هنرستان ملی – روح الله خالقی – اجرا با تار : نیما فریدونی – یک لوح فشرده ( به سفارش انتشارات سرود – تیر 1393)- استودیو آوای همنواز آریا – صدابردار : ایمان ملکی – میکس : امیر صابونچی – مسترینگ : نیما فریدونی
کتاب اول دستور مقدماتی تار و سه تار هنرستان ملی – روح الله خالقی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی – یک لوح فشرده ( به سفارش انتشارات سرود – تیر 1393)- استودیو آوای همنواز آریا – صدابردار : ایمان ملکی – میکس : امیر صابونچی – مسترینگ : نیما فریدونی
کتاب اول آموزش سه تار – جلال ذوالفنون – سه تار : نیما فریدونی – یک لوح فشرده ( به سفارش علیرضا صیاد ) – استودیو آوای همنواز ( بهار 1391)
جواب آواز عبدالله دوامی (اجرای کامل ردیف عبدالله دوامی) ویرایش دوم – نوشته ی : نیما فریدونی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی- در سه لوح فشرده- استودیو آوای همنواز آریا- ( انتشار یافته توسط موسسه ی آوای همنواز )-1388
جواب آواز عبدالله دوامی (اجرای کامل ردیف عبدالله دوامی) ویرایش دوم – نوشته ی : نیما فریدونی – اجرا با تار : نیما فریدونی- در سه لوح فشرده- استودیو آوای همنواز آریا- ( انتشار یافته توسط موسسه ی آوای همنواز )-1388
دستور ابتدایی سه تار – حسین علیزاده – اجرا با سه تار : نیما فریدونی- در دو لوح فشرده (2 سی دی)- استودیو هوربانگ – بهار 1382
دستور ابتدایی سه تار – حسین علیزاده – اجرا با تار : نیما فریدونی – در دو لوح فشرده- استودیو هوربانگ- بهار 1382
تصانیف و قطعات دوره ابتدایی – اجرا با تار : نیما فریدونی – در یک لوح فشرده- استودیو هوربانگ-خرداد 1382
تصانیف و قطعات دوره ابتدایی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی- در یک لوح فشرده- استودیو هوربانگ- خرداد 1382
دستور متوسطه ی تار و سه تار– حسین علیزاده – اجرا با تار : نیما فریدونی- در سه لوح فشرده- استودیو هوربانگ-فروردین 1383
دستور متوسطه ی تار و سه تار– حسین علیزاده – اجرا با سه تار : نیما فریدونی- در سه لوح فشرده- استودیو هوربانگ-فروردین 1383
جواب آواز عبدالله دوامی (اجرای کامل ردیف عبدالله دوامی)- نوشته ی : نیما فریدونی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی- در سه لوح فشرده- استودیو هوربانگ- ( انتشار یافته توسط انتشارات پارت)-ویرایش 1- 1384 خورشیدی
جواب آواز عبدالله دوامی(اجرای کامل ردیف عبدالله دوامی)- نوشته ی : نیما فریدونی – اجرا با تار : نیما فریدونی- در سه لوح فشرده- استودیو هوربانگ – ( انتشار یافته توسط انتشارات پارت)- ویرایش 1- 1384 خورشیدی
مجموعه هم سازها ( 49 قطعه ی قدیمی برای تار وسه تار ) – به کوشش محمد رضا ابراهیمی و علی صمدپور – اجرا با تار: نیما فریدونی-در سه لوح فشرده- استودیو هوربانگ – 1383
مجموعه هم سازها ( 49 قطعه ی قدیمی برای تار وسه تار ) – به کوشش محمد رضا ابراهیمی و علی صمدپور – اجرا با سه تار: نیما فریدونی- در سه لوح فشرده- استودیو هوربانگ – 1383
همنوازی سه تار در دستگاه نوا : حوالی 1374 – صدابردار : توماج ( مزدک) احمدی
همچنین یک سی دی از اجرای بخشی از هنرآموزان نیما فریدونی زیر نظر او تهیه گردید: سالنامه هنرجویان هوربانگ ، ویژه تار و سه تار – به کوشش نیما فریدونی – استودیو هوربانگ
در مورد نیما فریدونی در مجلات یا روزنامه ها :
روزنامه جام جم – شنبه 03/08/1393- صفحه 8 ( موسیقی ) – نقدی بر آلبوم جواب آواز دوامی اجرا با تار نیما فریدونی – نوشته : گلنوش ملایری
مصاحبه با نیما فریدونی در مجله ی کتاب هفته – عنوان: پرهیز از پیچیده گویی : گفت و گو با نیما فریدونی ، نویسنده و نوازنده / سمیه قاضی زاده
در کتاب سال موسیقی 1394 ( سالنامه موسیقی ) – نوشته ی حمیدرضا عاطفی – سالروز تولد نیما فریدونی ثبت گردید.
کتاب ها :
کتاب جواب آواز عبدالله دوامی– ( پایان نگارش : آبان 1383) – تهران – انتشارات پارت – زمستان 1384
تجزیه و تحلیل ردیف آوازی استاد عبدالله دوامی – ( پایان نگارش : آبان 1383)- تهران – انتشارات پارت – زمستان 1384
هفت آهنگ 1 – 7 قطعه برای تار و سه تار – تهران – انتشارات پارت – 1386
پروژه ای را با هدف آنالیز و تلخیص به روش علمی ردیف میرزا عبدالله، شیوه ی بداهه نوازی براساس ردیف و تدوین تئوری جامع موسیقی ایرانی از تابستان سال 1381 آغاز نموده و در دست تدوین است.
ردیف میرزا عبدالله ، براساس اجرای حسین علیزاده ، به سفارش موسسه ماهور – 1379 خورشیدی ( این مجموعه به دلیل انصراف موسسه ی ماهور از ادامه کار متوقف گردید و تنها دستگاه شور توسط نیما فریدونی آوانگاری و آماده گردیده است. )
در حال تدوین و نگارش دوره چهار جلدی دستور دوتار خراسان با همکاری سعید تهرانی زاده می باشد.
مقالات موسیقی :
ردیف آوازی عبدالله دوامی – منتشر شده در فصلنامه ی موسیقی کرشمه سال اول شماره 1- تابستان 1383
مقالات طنز موسیقایی:
شرح احوالات یک موسیقاجو – منتشر شده در فصلنامه موسیقی ماهور سال اول شماره 4 – تابستان 1378 – تهران
اندر قضایای موزیک مدنی – منتشر شده در فصلنامه موسیقی ماهور سال دوم شماره 8 – تابستان 1379 – تهران
آثار آهنگسازی :
قطعه ی جان – شعر از مولانا – 1380
آثار ضبط شده گروهی و ارکستری ( آهنگساز : نیما فریدونی ) :
قطعه ی بم : اجرا گروه هوربانگ – حوالی سال 1381- استودیو خصوصی گروه هوربانگ – ( تار : نیما فریدونی ، کمانچه آلتو : محمد باقر زینالی ، نی : مجید رهنما)
قطعه ی مرثیه : اجرا گروه هوربانگ – حوالی سال 1381 – استودیو خصوصی گروه هوربانگ – این قطعه دوبار و هر بار بخشی از کل اثر ضبط گردید.
قطعه ی که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها – حوالی سال 1380 – یک بار در استودیو درویش خان مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایران و بار دوم استودیو خصوصی گروه هوربانگ
چهارمضراب دشتی : اجرا گروه هوربانگ – حوالی سال 1381 – استودیو خصوصی گروه هوربانگ
دو نوازی همایون : اجرا با تار : نیما فریدونی و سید محمد تقی حسینی – حوالی سال 1382- استودیو خصوصی گروه هوربانگ
همکاری در تهیه ی کتاب های موسیقی :
ویرایش کتاب آموزش ویولن ( ویژه ی کودکان ) – نوشته ی ایمان ملکی – انتشارات سرود – 1393
ویرایش کتاب آموزش دف – نوشته ی ایمان ملکی – انتشارات فرهنگ و هنر – 1393
در تابستان 1379 به دعوت استاد حسین علیزاده در تصحیح کتاب دوره ی متوسطه ی دستور تارو سه تار ایشان با فریبرز عزیزی همکاری نمود و تلاشهای جدی و بی دریغ او موجب تحسین آن گرانقدر شد و در مقدمه ی کتاب آن را کتبا اظهار نمود.
آوانویسی رایانه ای کتاب ردیف میرزا عبدالله برای سنتور – نوشته ی : شهاب منا – به سفارش انتشارات ماهور – سیما فریدونی در انجام این کار همکاری شایانی نموده است.- 1382
آوانویسی رایانه ای کتاب دستور دوتار – نوشته ی : نبی احمدی – به سفارش : انتشارات سرود – 1384
آوانویسی رایانه ای کتاب نغمه های مازندران – نوشته ی : نبی احمدی –به سفارش : انتشارات سرود – 1384
آوانویسی رایانه ای کتاب ردیف میرزا حسینقلی – نوشته ی : نبی احمدی –به سفارش : انتشارات سرود – (با همکاری سیما فریدونی ) 1384
همکاری در تهیه ی مقالات موسیقی :
نمودار نام پرده ها در کوکهای مختلف سه تار | تدوین آرین عطایی | زیر نظر نیما فریدونی | دی ماه 1394
مشارکت در برگزاری مراسم هنری و موسیقایی :
سخنرانی استاد حسین علیزاده – دانشکده ی هنرهای زیبا دانشگاه تهران – 2 تیر 1378 – به عنوان مدیر برنامه ( مدیر مرکز موسیقی تجربی دانشگاه تهران )
قطعه ی ایران ، خواننده : وحید
تاریخ آغاز تدریس تار و سه تار : سال 1377
مکان های تدریس:
کارگاه موسیقی هوربانگ ( کلاس شخصی) : واقع در کوی دلپسند شماره 6 تهران ( از سال 1377 تا 1384)
کاخ نیاوران- کلاسهای آزاد هنر- ( از 18/10/1379- تا مهر ماه 1381) – ترک تدریس در این مجموعه به دلیل بی ثمر بودن کار تدریس از مهرماه 1381 و دعوت از دوست هنرمند آقای محمد تقی حسینی برای ادامه کار (در مدت تدریس در این مجموعه حتی یک نفر هنرجوی خوب تربیت نشد که توانسته باشد دوره ی ابتدایی را به اتمام برساند.)
گروه موسیقی دانشکده ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران: به دانشجویان رشته های مختلف ( از سال 1378 تا 1379)- ( که تا سال 1379 بیشتر ادامه نداشت . به دلیل اینکه محیط برای آموزش مناسب نبود . )
کلاسهای اداره ی فرهنگی و فوق برنامه ی دانشگاه علوم پزشکی تهران : خیابان قدس ( از نیمه ی دی ماه 1380 تا مهرماه 1381)- ترک تدریس در این مجموعه به دلیل عدم حاکمیت فرهنگی در آن و شکل بازاری پیدا کردن کلاسها از شهریور 1381 و دعوت از یکی از شاگردان دوره ی عالی خود به نام شاهرخ شیران جهت تدریس ( اما بعدا به دلایلی به جای ایشان از سید محمد تقی حسینی درخواست نمود.)
کنسرواتوار موسیقی چایکوفسکی مسکو (روسیه) – دپارتمان موسیقی خارجی – زیر نظر خانم مارگاریتا کارتاگینا – آموزش موسیقی ایرانی و ردیف ایرانی و ساختار دانگ ها به دانشجویان رشته اتنوموزیکولوژی – سال 2005 میلادی
آموزشگاه موسیقی چگک (به مدیریت نیما فریدونی ) : واقع در تهران خیابان امیرنیا ، ساختمان شقایق واحد 10(سال 1384)
آموزشگاه موسیقی طرب ( به مدیریت مشترک نیما فریدونی و علی غفاری ) : واقع در تهران خیابان امیرنیا، ساختمان شقایق واحد 10 (از سال 1385 تا 1386)
آموزشگاه موسیقی نیما فریدونی : واقع در تهران ، خیابان دولت ، نبش کوچه نوباوه ، پلاک 14 واحد 3 ( 1386)
آموزشگاه موسیقی نیما فریدونی : واقع در تهران ، خیابان دولت ، شماره 37 واحد 2 ( از 1387 تا 1391(
آموزشگاه موسیقی نیما فریدونی : واقع در تهران ، میدان بهشتی ، خیابان ابوالحسنی ، شماره 18 واحد 3 ( از 1387 تا کنون )
آموزشگاه موسیقی آوای همنواز : واقع در تهران ، خیابان اختیاریه جنوبی ، کوچه نگار ، ساختمان شماره 2 ، واحد 19
آموزشگاه موسیقی آوای همنواز : واقع در تهران ، خیابان دولت ، خیابان مفاخری ، کوچه نورس ، بن بست آزادی شماره 6 – از دی ماه 1393
روش تدریس :
برای هنرجویان مبتدی با کتاب – نواختن جزء به جزء درسها برای هنرجو و تکرار آن توسط ایشان در هر جلسه و توضیحات کامل هر درس . در کلاس ها بنا به ضرورت روش های بداهه نوازی بر پایه گوشه ها همچنین بداهه نوازی در وزن های مختلف بیان می شود . و درباره ارتباط گوشه ها و تئوری و دانگ شناسی موسیقی ایرانی مطالبی گفته می شود .
روش سینه به سینه برای شاگردان دوره متوسطه و بالاتر با بهره گیری از کتاب و نوار .
تغییر بیان ، رپرتوار آموزشی ، مقدار درس و … با توجه به روحیات هر هنرجو .
برای نخستین بار سیستم دقیقی را برای کنترل و ارزشیابی هنرجویان و نمودار پیشرفت آنها تهیه نمود . برای هر هنرجو در هر ترم برگه ایست که رخداد های هر جلسه در آن یادداشت می گردد .
در مرداد سال 1381 لیستی را با توجه به تجربیات شخصی به عنوان رپرتوار آموزشی تار و سه تار تهیه کرد که برای تربیت هنرجویان در چهار دوره ی ابتدایی ، متوسطه ، عالی و ممتاز لازم و کافی است . این رپرتوار ضمن ترتیب کردن درسها و قطعات، سیر پیشرفت هنرجویان را نمایان می کند . در دوره ی ابتدایی قطعات کتاب دستور سه تار حسین علیزاده و 28 قطعه و تصنیف در نظر گرفته شده است . در دوره ی متوسطه قطعات درویش خان ، ردیف میرزا عبدالله ، کتاب دوره ی متوسطه دستور تار و سه تار حسین علیزاده و جزوه های هم ساز تنظیم شده است . در دوره ی عالی ردیف دوره عالی شهنازی ، ده قطعه های حسین علیزاده و یک سری قطعات سازی در نظر گرفته شده است و در نهایت برای دوره ی ممتاز ردیف آوازی عبدالله دوامی تدریس می گردد.
کلاس شخصی او که در پاسدارن تهران واقع بود ، رسما از مهرماه 1381 به نام کارگاه موسیقی هوربانگ نامگذاری شد و از دی ماه 1383 با جدایی از گروه موسیقی هوربانگ ، این نام را از کارگاه خود برداشت. این کلاسها تا سفر به مسکو برای ادامه ی تحصیل در کنسرواتوار دولتی شهر مسکو به نام پیتر ایلیچ چایکوفسکی در تابستان سال 1384 برابر با می 2005 میلادی ادامه داشت. (دو جلسه از این کلاس ها به لطف وحید قربانی در طبقه ی پایین منزل او در شهرک نفت تهران تشکیل گردید.)
کلاس شخصی او جدی ترین و پر بار ترین و مثبت ترین کلاسهای او است . گاه هنرجویانی بدون پرداخت شهریه از کلاسهای او استفاده کرده اند و می کنند . و در آیین نامه تیرماه 1381 آمده است :
یک یا چند جلسه از جلسات کلاس برای هنرجویان منظم و ممتاز هر ترم به صورت رایگان ارائه می شود . نخستین فردی که این رتبه را کسب نمود مانی کاکاوند بود .
آموزشگاهها به دلایل مختلف توان تربیت هنرجویان را از نیمه ی دوره ی متوسطه سخت می نمایند . به همین دلیل تصمیم گرفت تا جایی که بتواند از تدریس در این مکانها خودداری نماید . از این رو دعوت آرش نقوی دبیر کانون موسیقی دانشگاه شهید عباسپور مبنی بر تدریس موسیقی در آن دانشگاه و احمد امیر فخریان مبنی بر تدریس ساز در آموزشگاه تازه تاسیس در دامغان و همچنین معصومه پاچیده مسئول کلاسهای فوق برنامه ی دانشگاه تهران مبنی بر تدریس ساز در آن کلاسها را نپذیرفت .
برنامه ای که برای کلاسهای دسته جمعی مد نظر او است بدین شرح است :
هردو هفته 1 بار تشکیل شوند .
برنامه تمرین گروهی 5/1 ساعت
برنامه دوره ی ردیف 1 ساعت
برنامه نواختن قطعات سنتی یک خطی با هم 1 ساعت
کنسرت ( یا پژوهش ) هنرجویان از 10 دقیقه تا نیم ساعت
ایجاد صندوق برای پرداخت شهریه و حق عضویت این کلاسها و استفاده برای وام دادن به اعضاء و تهیه آرشیو برای کلاس، مایحتاج و هزینه های مختلف
ایجاد تجربه ی آهنگسازی در بین هنرجویان
گسترش تحقیقات و پژوهش ها
دعوت خانواده ها برای دیدن کنسرت ها و فروش بلیط
کار صدابرداری و تجربه هایی در محور آن : از شهریور ماه 1381 .
جدولی را در اسفند 1381 به نام جدول پیگیری تمرینات تار و سه تار ایجاد نمود که برنامه ی تمرین خود را منظم نماید.
جداولی را به عنوان جدول مشخصات قطعه ی صدابرداری شده و جزئیات ضبط برای صدابرداری ها تهیه کرد .
مجموعه آثار موسیقی نیما فریدونی( آهنگسازی ها و تنظیم ها)1384-1377 خورشیدی تهران – ایران Nima Fereidooni `sMusical Works(Composing-Arranging)1998-Aprill 2005Tehran-Iran
زندگی نامه :
Biography:
نام : نیما فریدونی
Name: Nima Fereidooni
نام پدر : محمد
Father `s name: Mohammad Fereidooni
تولد : تهران – ایران – 7/3/1359 خورشیدی
Born: Tehran-Iran-28-May-1980
آغاز فعالیت موسیقی :
تابستان 1370: فراگیری تنبک نزد حمید سعیدی به مدت 10 جلسه
مرداد 1374- فراگیری تار وسه تار
Beginning of music learning :
1. Summer of 1991:learning Tonbak with Hamid Saidi for 10 sessions
2. July 1995 :start to learn Tar and Setar
· استادان در زمینه ی ساز تخصصی : نبی احمدی – محمد رضا ابراهیمی – فریبرز عزیزی- علی اصغر بیانی – زیدالله طلوعی- كيوان ساكت – داریوش پیرنیاکان – داریوش طلایی – حسین علیزاده
· Music teachers : Nabi Ahmadi-Mohammad Reza Ebrahimi-Fariborz Azizi-Ali Asghar Bayani-Zeidollah Toluene-Keivan Saket-Dariush Pirniakan-Dariush Talaee-Hossein Alizadeh
· تحصیلات : دانش آموخته ی مقطع کارشناسی رشته ی موسیقی از دانشکده ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران (1377-1381 خورشیدی)
· Educations : a music graduated of Music department of Fine Arts faculty of Tehran university-Tehran-Iran with Licentiate`s degree
· استادان در دانشگاه : مجید کیانی – دکتر آذین موحد – دكتر خسرو مولانا – دکتر شاهین فرهت – علیرضا مشایخی – ساسان فاطمی – هومان اسعدی – درویش رضا منظمی
· Professors in university : Majid Kiani-Dr. Azin Movahhed-Dr. Khosro Molana-Dr. Shahin Farhat-Alireza Mashayekhi-Sasan Fatemi-Hooman Asadi-Darvish Reza Monazzami
· عنوان پایان نامه : قطعه ای برای سازهای ملی
· Thesis title: A Piece for national music instrument
· فعالیت های گروهی و ارکستری :
· Orchestral works and concerts:
1379-1378 : به عنوان نوازنده بم تار در گروه نوبهار به سرپرستی بهاره فیاضی – اجرای برنامه در سالن رودکی تهران
1999-2000 : As a Bamtar player in “Nobahar” group-Supervisor:Bahareh Fayazi-Concert is performed in Roodaki hall-Tehran-Iran
1380- 1379: به عنوان نوازنده تار در گروه آوای دل به سرپرستی و خوانندگی رسول کارگشا _ اجرای برنامه در قشم
2000-2001 : As a Tar player in “Avaye del” group-Supervisor: Rasool Kargosha-Concert is performed in Qeshm-Iran
همکاری با ارکستر موسیقی نو به رهبری علیرضا مشایخی و شاخه دیگر این ارکستر با نام ارکستر مرکز پژوهش موسیقی معاصر دانشکده هنرهای زیبا به رهبری علی رادمان در سال 1380 – اجرای برنامه در سالن آوینی و فرهنگسرای هنر ( ارسباران سابق )
Cooperation with “New Music” orchestra – Conductor: Ali Reza Mashayekhi
2001: Az a Tar player and solist in “Contemporary music Investigation centre of fine art faculty“ orchestra –conductor : Ali Radman-Concert is performed in Avini hall and Art hall-Tehran-Iran
1380-1379: به عنوان نوازنده تار در گروه موسیقی کردی به سرپرستی احمد رضاخواه – اجرا در تالار وحدت و…
2000-2001 : Az a Tar player in Kurdish music group-Supervisor : Ahmad Reza khah- Concert is performed in Vahdat hall-Tehran-Iran
از 21/ 1/1381 تا 14/5/1381( مدت 28 جلسه 3 ساعته ) : رهبری گروه موسیقی دانشجویان دانشگاه صنعت آب و برق شهید عباسپور- اجرا در شیراز و تهران .
10 April- Aug. 2002 : Conducting of “Senate ab o bargh university students” music group-Concert in Shiraz & Tehran
اردیبهشت 1380 تا 1384 : تأسیس و سرپرستی گروه ” هور بانگ ” – برگزاری حدود 40 برنامه در دانشگاههای تهران و شهرستان ها
April 2001-2005: Establishing & Conducting of “Hoorbang” group-above 40 concerts in Iran universities
· مجموعه آثار :
· Musical works:
Ø آوانگاری و ثبت موسیقی به خط نت :
Ø Transcriptions :
o آوانگاری 1 – آواز عراق ماهور
اثر آقا حسینقلی با تار نواخته شده در صفحه – ماهور F
o Transcription 1- Avaze Aragh e Mahur
Is played by Mirza Hosseingholi-Mahur F
o آوانگاری 2 – تمرین دشتی
اثر محمدرضا ابراهیمی – برای تار و سه تار – دشتی E, A
o Transcription 2- Dashti practice
Work of Mohammad Reza Ebrahimi-for Tar & Setar-Dashti A,E
o آوانگاری 3- تصنیف اندک اندک
اثر شهرام ناظری – بیات ترک C – 13/11/1380
o Transcription 3- Andak Andak
Work of Shahram Nazeri-Bayat Tork C -2001
o آوانگاری 4 – تصنیف سپیده
اثر محمد رضا لطفی – ماهور F
o Transcription 4- Sepideh
Work of Mohammad Reza Lotfi- Mahur F
o آوانگاری 5- تصنیف فلک
اثر حسین علیزاده – مقام داد و بیداد D – تصنیف برای چهار خواننده – 26/5/1380
o Transcription 5- Falak
Work of Hossein Alizadeh – Dad o Bidad D – Music for 4 Singer-2001
o آوانگاری 6- سایه روشن
اثر داریوش طلایی – دشتی A – قطعه ای برای تار – بهار 79
o Transcription 6- Saye rowshan
Work of Dariush Talaee-Dashti A- a piece for Tar- 2000
o آوانگاری 7 – درآمد ابوعطا
اثر داریوش طلایی – ابوعطا G – قطعه ای برای تار – بهار 79
o Transcription 7- Daramade Abuata
Work of Dariush Talaee- Abuata G- a piece for Tar- Spring of 2000
o آوانگاری 8 – درآمد و نیشابورک نوا
اثر داریوش طلایی – نوا G – قطعه ای برای تار – 28/2/1379
o Transcription 8- Daramad va Neyshaburak Nava
Work of Dariush Talaee- Nava G-a piece for Tar – 2000
o آوانگاری 9 – تمرین گام
اثر حسین علیزاده و کیوان ساکت – ماهور C و شور G – برای تار و سه تار
o Transcription 9- Gaam practice
Work of Hossein Alizadeh –Mahur C & Shur G-for Tar & Setar
o آوانگاری 10 – تصنیف بیات شیراز
قدیمی ترکی – نت شده از اجرای غلامحسین بیگجه خانی – بیات شیراز A – مرداد 1381
o Transcription 10- Bayat shiraz
Turkish Folk music-notation from Gholam Hossein Bigje khani performance-Bayat shiraz A-2002
o آوانگاری 11- تصنیف دلشدگان
اثر حسین علیزاده – عراق ماهور – ماهور F – 9/5/1379
o Transcription 11- Del shodegan
Work of Hossein Alizadeh-Aragh Mahur-Mahur F-2000
o آوانگاری 12- هشتی افشار
اثر حسین علیزاده – افشاری C- قطعه ای برای تار – 10/5/1380
o Transcription 12- Hashti Afshar
Work of Hossein Alizadeh – Afshari C-A piece for Tar- 2001
o آوانگاری 13- بداهه نوازی براساس نغمه مخالف سه گاه
اثر حسین علیزاده – سه گاه A – 2/3/1379
o Transcription 13- Improvisation in Naghme of Mokhalef e Segah
Work of Hossein Alizadeh – Segah A -2000
o آوانگاری 14- مضراب راست کنده دو چپ
اثر حسین علیزاده – سه گاه A
o Transcription 14-Mezrab Rast kandeh do chap
Work of Hossein Alizadeh – Segah A
o آوانگاری 15- قطعه ای بر اساس پیش زنگوله سه گاه
اثر حسین علیزاده – سه گاه A – 30/3/1379
o Transcription 15- A piece in Pish zangoole Segah
Work of Hossein Alizadeh – Segah A -2000
o آوانگاری 16 – رنگ شهرآشوب سه گاه
اثر حسین علیزاده – سه گاه A
o Transcription 16- Renge Shahrashoob
Work of Hossein Alizadeh – Segah A -2000
o آوانگاری 17 – رنگ نوا
اثر حسین علیزاده – نوا F
o Transcription 17- Renge Nava
Work of Hossein Alizadeh –Nava F
o آوانگاری 18- رنگ نوا
اثر حسین علیزاده – نوا C
o Transcription 18- Renge Nava
Work of Hossein Alizadeh –Nava C
o آوانگاری 19- تصنیف کاروان شهید
محمد رضا لطفی – همایون D
o Transcription 19- Karvan e shahid
Work of Mohammad Reza Lotfi-Homayoon D
v ( لیست آثار آهنگسازی و تنظیم در انتها آمده است.)
v List of composing & arranging works will become later.
· فعالیت های تکنوازی :
· Activities as a soloist:
o در قالب کنسرتهای تجربی ، برنامه های مختلف و… در سالن آوینی دانشکده هنرهای زیبا و دانشکده های دانشگاه تهران و…
o In the form of experimental concerts, different programs etc in Avini Hall(faculty of fine arts) and the other concert halls of Tehran university & etc
· آثار ضبط شده :
· Audio works (Recorded in sound studio):
Ø در قالب تکنوازی :
Ø Solo:
o دستور ابتدایی سه تار – حسین علیزاده – اجرا با سه تار : نیما فریدونی (2 لوح فشرده)
o Setar Teaching Methodology-An Elementary Course- by Hossein Alizadeh-Performance by Setar:Nima Fereidooni (2 cds)
o دستور ابتدایی سه تار – حسین علیزاده – اجرا با تار : نیما فریدونی (2 لوح فشرده)
o Setar Teaching Methodology-An Elementary Course- by Hossein Alizadeh-Performance by Tar:Nima Fereidooni (2 cds)
o تصانیف و قطعات دوره ابتدایی – اجرا با تار : نیما فریدونی (1 لوح فشرده)
o Pieces of Elementary course – Performance by Tar:Nima Fereidooni (1 cd)
o تصانیف و قطعات دوره ابتدایی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی (1 لوح فشرده)
o Pieces of Elementary course – Performance by Setar:Nima Fereidooni (1 cd)
o دستور متوسطه ی تار و سه تار – حسین علیزاده – اجرا با تار : نیما فریدونی (3 لوح فشرده)
o Tar & Setar Teaching Methodology-An Intermediate Course- by Hossein Alizadeh-Performance by Tar:Nima Fereidooni (3 cds)
o دستور متوسطه ی تار و سه تار – حسین علیزاده – اجرا با سه تار : نیما فریدونی (3 لوح فشرده)
o Tar & Setar Teaching Methodology-An Intermediate Course- by Hossein Alizadeh-Performance by Setar:Nima Fereidooni (3 cds)
o جواب آواز عبدالله دوامی- نوشته ی : نیما فریدونی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی(3 لوح فشرده)
o The Vocal Radif of Traditional Iranian Music According to the version of Abdollah Davami-by Nima Fereidooni- Performance by Setar:Nima Fereidooni (3 cds)
o جواب آواز عبدالله دوامی 1- نوشته ی : نیما فریدونی – اجرا با تار : نیما فریدونی (3 لوح فشرده)
o The Vocal Radif of Traditional Iranian Music According to the version of Abdollah Davami-by Nima Fereidooni- Performance by Tar:Nima Fereidooni (3 cds)
o مجموعه هم سازها ( 49 قطعه ی قدیمی برای تار وسه تار ) – به کوشش محمد رضا ابراهیمی و علی صمدپور – اجرا با تار: نیما فریدونی (3 لوح فشرده)
o Hamsazha (49 Traditional pieces for Tar & Setar ) –by Mohammad Reza Ebrahimi & Ali Samad pour- Performance by Tar:Nima Fereidooni (3 cds)
o مجموعه هم سازها ( 49 قطعه ی قدیمی برای تار وسه تار ) – به کوشش محمد رضا ابراهیمی و علی صمدپور – اجرا با سه تار: نیما فریدونی (3 لوح فشرده)
o Hamsazha (49 Traditional pieces for Tar & Setar ) –by Mohammad Reza Ebrahimi & Ali Samad pour- Performance by Tar:Nima Fereidooni (3 cds)
Ø در قالب گروه نوازی :
Ø Orchestral (National Instruments):
o قطعه بم – اثر نیما فریدونی – اجرای گروه هوربانگ
o “Bam”-Composed by Nima Fereidooni-Performance by Hoorbang music group
o قطعه ی مرثیه- اثر نیما فریدونی – اجرای گروه هوربانگ
o “Marsieh”- Composed by Nima Fereidooni-Performance by Hoorbang music group
o قطعه ی که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها – اثر نیما فریدونی – اجرای گروه هوربانگ
o “Ke eshgh asan nemood aval vali oftad moshgelha”- Composed by Nima Fereidooni-Performancie by Hoorbang music group
· آثار تحقیقی :
· Investigation Works:
کتاب جواب آواز عبدالله دوامی همراه با تجزیه و تحلیل – آبان 1383- تهران – در حال انتشار
Transcription and analysis of The Vocal Radif of Traditional Iranian Music According to the performance of Abdollah Davami-October 2004-Tehran-Iran
پروژه ای را با هدف آنالیز و تلخیص ردیف میرزا عبدالله و تدوین تئوری جامع موسیقی ایرانی از سال 1381 آغاز نموده و در دست تدوین است.
Analisis & Summarize The Mirza Abdollah Radif and compile the perfect Iranian Music Theory-begin 2002 – uncompleted
در حال تدوین و نگارش دوره چهار جلدی دستور دوتار خراسان با همکاری سعید تهرانی زاده می باشد.
Khorasan Dotar Teaching Methodology-by the cooperation of Saeed Tehranizadeh-uncompleted
مقالات موسیقی :
Musical Articles:
ردیف آوازی عبدالله دوامی – منتشر شده در فصلنامه ی موسیقی کرشمه سال اول شماره 1- تابستان 1383
Abdollah Davami`s Vocal Radif-Published in “Kereshmeh” Music quarterly-Summer 2004
مقالات طنز موسیقایی:
Fun Musical Articles:
شرح احوالات یک موسیقاجو – منتشر شده در فصلنامه موسیقی ماهور سال اول شماره 4 – تابستان 1378 – تهران
About a music student-Published in “mahoor” music quarterly-Summer 1999-Tehran –Iran
اندر قضایای موزیک مدنی – منتشر شده در فصلنامه موسیقی ماهور سال دوم شماره 8 – تابستان 1379 – تهران
About contemporary music- Published in “mahoor” music quarterly-Summer 2000-Tehran –Iran
همکاری در تهیه ی کتاب های موسیقی :
Cooperation in preparation of music books:
تصحیح كتاب دوره متوسطه ی دستور تار و سه تار نوشته ی حسین علیزاده – انتشارات ماهور –تهران
Correction of Tar & Setar Teaching Methodology An Intermediate Course- by Hossein Alizadeh-Recommendation: Mahoor publishing Institute
آوانویسی رایانه ای کتاب ردیف میرزا عبدالله برای سنتور(با همكاری سیما فریدونی) – نوشته ی : شهاب منا – به سفارش انتشارات ماهور – 1382
Computer notation of Mirza Abdollah Radif for Santour- by Shahab Mena-With Sima Fereidooni cooperation- Recommendation: Mahoor publishing Institute-2003
آوانویسی رایانه ای کتاب دستور دوتار – نوشته ی : نبی احمدی –به سفارش : انتشارات سرود -1383
Computer notation of Mazandaran Dotar Teaching methodology- by Nabi Ahmadi – Recommendation: Sorood publishing Institute-2004
آوانویسی رایانه ای کتاب نغمه های مازندران – نوشته ی : نبی احمدی –به سفارش : انتشارات سرود-1383
Computer notation of Mazandaran Music- by Nabi Ahmadi – Recommendation: Sorood publishing Institute-2004
آوانویسی رایانه ای کتاب ردیف میرزا حسینقلی (با همكاری سیما فریدنی) – نوشته ی : نبی احمدی –به سفارش : انتشارات سرود -1384
Computer notation of Mirza Hosseingholi Radif – by Nabi Ahmadi-With Sima Fereidooni cooperation- Recommendation: Sorood publishing Institute-2003
فهرست آثار آهنگسازی و تنظیم:
List of Composition & Arrangement works:
آهنگسازی ها :
Compositions:
o کار 1 – کبود اورنگ بهار
قطعه ای برای تار – C minor – تقدیم به استاد حسین علیزاده – 1376
o Op.1-Kabud orange bahar
A piece for Tar-C minor-to Hossein Alizadeh
o کار 2 – رویا
قطعه ای با فرم تصنیف بر اساس شعر رویای فروغ فرخزاد – بیات اصفهان G – به یاد فروغ فرخزاد – فروردین 1377
o Op.2-Rowya
Bayat esfahan G-in the memory of Forough Farrokhzad-March 1998
o کار 3 – یار مرا
قطعه ای با الهام از فرم تصنيف و چهارمضراب – نهفت نوا با پرده گردانی – برای استاد حسین علیزاده – 24/12/1377
o Op.3-Yar mara
Nahofte Nava with modulation-to Hossein Alizadeh-15 March 1998
o کار 4- چهار مضراب ماهور
قطعه ای با ریتم های ترکیبی و مختلط با الهام از فرم چهارمضراب برای تار – ماهور C – هدیه ای به صبا نصیری – 2/8/1378
o Op.4- Chaharmezrab Mahoor
A piece for Tar-Mahoor C-To Saba Nasiri Fard-25 October 1999
o کار 5 – مرثیه ( آ )
قطعه ای با الهام از فرم تصنیف برای سنتور و تار و آواز – دشتی D – بر اساس شعری از ابوسعید ابی الخیر – هدیه ای برای دکتر آذین موحد – 16/9/ 1378
o Op.5-Marsieh (A)
A piece for Tar , Santour,Voice-Dashti D-To Dr. Azin Movahhed-7 December 1999
o کار 6- چیزی در حجاز
قطعه ای با الهام از فرم پیش درآمد برای تار – حجاز ابوعطا C – برای نورالدین تقی زاده – 3/10/1378
o Op.6-Chizi Dar Hejaz
A piece for Tar-Hejaze Abuata C-To Nooruddin Taghizadeh-24 December 199
o کار 7 – مقدمه اصفهان
قطعه ای آوازی برای تار – بیات اصفهان C – هدیه ای به سارا ثروتی – 23/2/1380
o Op.7- Moghaddameye isfahan
A piece for Tar-Bayat esfahan C-To Sara Servati-13 May 2001
o کار 8 – رنگ افشاری
رنگی برای تار و سه تار – افشاری C با پرده گردانی به افشاری G و بیات ترک C – هدیه ای برای فردیس فیض بخش – اردیبهشت 1380
o Op.8-Renge Afshari
A piece for Tar & Setar-Afshari C ,G,Bayat tork C-To Fardis Feizbakhsh 2001
o کار 9 – که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها ( آ )
قطعه ای برای سنتور و تار و کمانچه و نی – چهارگاه C – هدیه ای برای اشکان سیگارچی – اردیبهشت 1380
o Op.9- Ke eshgh asan nemod aval vali oftad moshkel(A)
A piece for Santour,Tar,Kamancheh & Ney-Chargah C-To Ashkan Sigarchi-April 2001
o کار 10- که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها ( ب )
تنظیم کار 9 برای تار – چهارگاه C – 1381
o Op.10- Ke eshgh asan nemood aval vali oftad moshkel(B)
For Tar-Chargah C-2002
o کار 11- مرثیه ( ب )
قطعه ای براساس کار 5 برای دو سه تار و کمانچه و آواز – دشتی D – 10/2/1381
o Op.11- Marsieh (B)
A piece for 2 Setar,Kamancheh and Voice-Dashti D-30 April 2002
o کار 12- مرثیه ( پ )
قطعه ای براساس کار 5 و 11 برای سنتور ، 3 تار ، رباب ، عود ، بم تار ، قیچک آلتو ، 2 کمانچه ، آواز ، تنبک، نی که به عنوان پایان نامه دوره کارشناسی ارائه شد . – دشتی D – هدیه ای برای علی ساجدی صبا
o Op.12- Marsieh (C)
A piece for iranian national music instruments-Dashti D-To Ali Sajedi Saba
o کار 13- چهارمضراب دشتی ( آ )
قطعه ای براساس کار 4 برای دو سه تار و کمانچه – دشتی D – هدیه ای برای مریم اسماعیلی ها – مرداد 1381
o Op.13- Chaharmezrab Dashti (A)
A piece for 2 Setar & Kamancheh-Dashti D-To Maryam Esmaeili-July 2002
o کار 14- چهارمضراب دشتی ( ب )
قطعه ای براساس کار 13 برای 5 خط مضرابی 1 ، مضرابی 2 ، مضرابی بم ، کششی ، تنبک – دشتی D – مرداد 1381- هدیه ای برای ارشد تهماسبی
o Op.14- Chaharmezrab Dashti (B)
A piece for iranian national music instruments -Dashti D-To Arshad Tahmasebi-July 2002
o کار 15- چهارمضراب دشتی (پ)
قطعه ای براساس کار 13 برای تار تنها – دشتی D – شهریور 1381
o Op.15- Chaharmezrab Dashti (B)
A piece for Tar -Dashti D-To Arshad Tahmasebi-August 2002
o کار 16- بم
قطعه ای برای 3 خط كششی ، مضرابی ، بم – نهفت نوا و دشتی – دی 1382
o Op.16-Bam
A piece for Iranian national music instruments-Nahofte Nava & Dashti-December 2003
o کار 17- مقدمه ی بزرانید
قطعه ای برای 3 خط كششی ، مضرابی ، بم – ماهور C – اردیبهشت 1383
o Op.17-Moghaddameye Bezaranid
A piece for iranian national music instruments-Mahoor C – Aprill 2004
تنظیم ها :
Arrangements:
o تنظیم . 1 – سرور ( هفت ضربی چهارگاه )
اثر : حسین علیزاده – چهارگاه C – تنظیم برای تار و سنتور و عود و تار باس و نی و کمانچه – 24/2/1380
o Arrangement No1-Soroor
Melody by Hossein Alizadeh-Arrangement for Tar,Santour,Barbat,Tarbass,Nay& Kamancheh-14 Mey 2001
o تنظیم . 2 – قطعه ای بر اساس پیش زنگوله چهارگاه
اثر حسین علیزاده – چهارگاه C – تنظیم برای تار و سنتور و عود و تار باس و نی و کمانچه و آواز – بهار 1380
o Arrangement No2-Phish zangoole chargah
Melody by Hossein Alizadeh-chargah C-Arrangement for Tar, Santour, Barbat, Tarbass, Nay, Kamancheh and Voice-Spring 2001
o تنظیم . 3 – ضربی همایون
اثر محمد تقی حسینی – همایون F– تنظیم برای سه خط
o Arrangement No3-Zarbiye Homayoun
Melody by Mohammadtaghi Hosseini –Homayun F-Arrangement for 3 line
o تنظیم . 4 – تصنیف ای ساربان
اثر فردیس فیض بخش – شوشتری C – تنظیم برای تار و سنتور و عود و تار باس و نی و کمانچه و آواز – 15/6/1380
o Arrangement No4-Ey sareban
Melody by Fardis Feizbakhsh-Shushtari C-Arrangement for Tar,Santour,Barbat,Tarbass,Nay, Kamancheh & Voice-6 Sep. 2001
o تنظیم . 5 – بیداد
اثر پرویز مشکاتیان – بیداد D – تنظیم برای تار – 16/5/1380
o Arrangement No5-Bidad
Melody by Parviz Meshkatian-Bidad D-Arrangement for Tar -7 Aug. 2001
o تنظیم . 6- تصنیف فلک
اثر حسین علیزاده – مقام داد و بیداد D – تنظیم برای 1 خواننده – 27/4/1379
o Arrangement No 6-Falak
Melody by Hossein Alizadeh-Dad o Bidad D-Arrangement for 1 Voice-18 July 2000
o تنظیم . 7 – قطعه ای بر اساس پیش زنگوله چهارگاه
اثر حسین علیزاده – چهارگاه C – تنظیم برای تار و آواز
o Arrangement No7-Pish zangoole chargah
Melody by Hossein Alizadeh-Chargah C-Arrangement for Tar & Voice
o تنظیم . 8 – رنگ دشتی
اثر محمد تقی حسینی – دشتی D – تنظیم برای 3 خط مضرابی ، مضرابی بم ، کششی – 6/6/1381
o Arrangement No 8-Renge Dashti
Melody by Mohammad Taghi Hosseini -Arrangement for Iranian national music instruments-28 Aug. 2002
o تنظیم . 9 – آی گگوم ای
آهنگ محلی بختیاری به روایت پروین عالی پور – دشتی D – تنظیم برای 9 خط سه تار ، بربت ، رباب ، تارباس ، نی ، كمانچه ،آواز 1 ، آواز 2 و آواز 3- بهار 1383
o Arrangement No 9-Ay Gagomey
Folk music of Bakhtiari-Dashti D-Arrangement for Iranian national music instruments & 3 Voice –Spring 2004
o تنظیم . 10– بزرانید
آهنگ محلی لری به روایت پروین عالی پور – ماهور C – تنظیم برای 5 خط مضرابی ، كششی ، بم ،آواز 1 و آواز 2- اردیبهشت 1383
o Arrangement No 10-Bezaranid
Folk music of lorestan-Mahoor C-Arrangement for Iranian national music instruments & 2 Voice –Mey 2004
o تنظیم . 11– چهار مضراب ماهور
اثر محمد تقی حسینی – ماهور C – تنظیم برای 2 خط مضرابی ، كششی – خرداد 1383
o Arrangement No 11-Chaharmezrab mahoor
Melody by Mohammadtaghi Hosseini –Mahoor C-Arrangement for 2 lines-May 2004
هنر آموز ارف کودکان بلز و فلوت رکوردر پیانوی کودک گروه‌نوازی سلفژ کودکان مربیگری ارف
تلفن تماس : ۲۲۹۵۲۸۲۰
روزهای کلاس : سه‌شنبه، چهارشنبه
برنامه ی درسی کلاس ارف : سه ماه بلز مبتدی سه ماه دوم بلز پیشرفته همراه فلوت مقدماتی سه ماه سوم بلز پیشرفته ، فلوت پیشرفته، آشنایی باسازها، سلفژ مقدماتی کودک سه ماه چهارم فلوت پیشرفته و سلفژ کودک و راهنمایی برای انتخاب ساز توسط خود کودک در صورت تمایل در کنار شروع ساز اصلی میتوانند سلفژ و فلوت را ادامه دهند. ارف کودکان ترم ۱برای کودکان ۵ساله : آموزش بلز و آشنایی با ریتمهای ساده و آموزش سازها ارف کودکان ترم ۲ : آموزش بلز و ریتم خوانی ساده و نت خوانی و سلفژ و آموزش سازها ارف کودکان ترم ۳:آموزش بلز پیشرفته و سلفژ آسان و فلوت مبتدی ارف کودکان ترم ۴ مناسب کودکان ۸ساله: آموزش فلوت و سلفژ و آمادگی برای گروه نوازی نام کتاب های آموزشی: آموزش بلز ۱ و ۲ مسعود نظر آموزش فلوت ۱و ۲ مسعود نظر ترانه های کوچک برای بیداری دونوازی های فلوت ریکوردر ناصر نظر خودآموز فلوت ریکوردر ۱و ۲ استیفن گودیر آهنگهای آسان برای ریکوردر فیلیپ هاتورن نغمه های کودکانه آهنگهای ساده برای کودکان تنظیم سعید ثانی و کتاب سلفژ آسان آموزش پیانوی کودک : جان تامسون ۱، ۲، ۳ مایکل آرن ۱، ۲، ۳ آوای پیانو تنظیم پیمان جوکار همچنین مریم معینی کلاس خلاقیت موسیقی مخصوص ۲ تا ۴سال را دارد که شامل حرکات ریتمیک و بازی با نت و کاردستیهای مرتبط …و کلاسها گروهی هست…و در هر ماه یک آهنگ را با سازهای ریز می خوانند و در مرحله شروع ارف ، راحت تر یاد می گیرند و گوششان آشناست.
گروه‌نوازی بلز و فلوت ریکوردر زیر نظر مریم معینی
هنرجوی بلز مریم معینی زاغی کجایی
دوره آموزشی مربیگری موسیقی
در این دوره ی ۱ ساله ( چهار ترم آموزشی ) موارد زیر مورد بررسی قرار می گیرد:
برگزاری دوره های تخصصی تربیت مدرس موسیقی و چگونگی تدریس با شیوه ی صحیح ۱.اصول روانشناسی و اخلاقی در تدریس ۲. آشنایی با نحوه ی تدریس تئوری و عملی و اصول آموزش ۳.آموزش بهداشت نوازندگی و اکول صحیح بعد از پایان این دوره گواهینامه معتبر جهت تدریس اهدا می گردد. این دوره ویژه ی دانشجویان رشته موسیقی و هنرجویان سطح پیشرفته می باشد. برگزاری دوره مربیگری موسیقی کودک با متد جدید و آسان ۱. آموزش ساز بلز و شیوه ی تدریس موسیقی کودک ( ۲ ترم ) ۲. آموزش ساز فلوت ریکوردر (۱ ترم) ۳.مبانی و آموزش سلفژ کودکان (۱ ترم) افراد شرکت کننده در این دوره باید حداقل به مدت ۲ سال ممتد ساز تخصصی کار کرده باشند. در صورت گذراندن تمامی دوره های مذکور گواهینامه جهت پایان دوره اهدا خواهد شد.
درباره‌ی مریم معینی:
مدرس ارف
سلفژ گروهی ویژه کودکان ۵ تا ۱۰ سال
زیر نظر مریم معینی کلاسهای گروهی سلفژ ویژه کودکان از ۵ سال به بالا ممتازان پس از گذراندن دوره در گروه کر پذیرفته میشوند دوره های مبتدی و پیشرفته
گروه نوازی کودکان
گروه ارکستر کودک آموزشگاه موسیقی فریدونی از کودکان علاقمند عضو میپذیرد.
دراین دوره ها کودکان با ساز بلز و فلوت و سازهای دیگر در طول دوره آموزش آشنا می شوند و گروه نوازی را با هم تمرین می نمایند.
فواید..علاوه بر گروه نوازی قطعات آموزش ریتم و سلفژ گروهی همراه با بازی های کودکان گروه نوازی و اجرای کنسرت تشویق و انگیزه بیشتری برای پیشرفت کودکان در موسیقی و ایجاد اعتماد بنفس خواهد شد و این تجربه باعث سهل شدن نوازندگی در سازهای بعدی کودک و هماهنگی بهتر خواهد شد.
آموزش گروهی کلاسهای موسیقی کودک
1ساعت و نیم کلاسی شاد همراه آموزش موسیقی و نمایش و خلاقیت موسیقی آشنایی با سازها و استعداد یابی و آماده شدن کودک برای ساز انتخابی خود کودک آموزش بلز و فلوت طی دوره دوره گروهی یکسال و نیم می باشد. در محیط موسیقی و شرکت در کنسرتهای آموزشگاه کلاسها حداکثر 8 نفره می باشد. کلاسهای گروهی موسیقی کودک24جلسه در هر ترم 12 جلسه ساز 12 جلسه نت خوانی و آواز و ساز شناسی طول دوره برای کودکان 5سال به بالا 1 سال میباشد و بعد از 4 ترم گواهینامه هدیه خواهد شد. کلاسها یک روز در هفته تشکیل می گردد.
یادم هست . دیروز بود انگار، وقتی صبح روز سه شنبه ، مثل همیشه صبح زود برای بازکردن اتاق مرکز موسیقی تجربی گروه[1] موسیقی دانشگاه تهران ، با شتاب وارد کریدور دفتر گروه موسیقی شدم که اشکان[2] مرا صدا کرد … . آنوقتها من مدیر مرکز بودم و شب و روز وقتم را گذاشته بودم برای آنجا .گروه موسیقی کوچک و بی امکانات بود . بعد از جریانهای انقلاب فرهنگی هم اصلا جو گروه خراب بود. مدیران گروه ( پانویس به تعریف مدیر گروه ) نیز هرچند از استادان برجسته بودند ولی در زمینه مدیریت عملکرد بسیار ضعیفی داشتند. ما که آمدیم ، اصغر وفایی مدیر مرکز بود : مردی وزین و دانشجویی دلسوز ؛ او و آرش عباسی و علی رادمان ، روزبه باطبی و علیرضا فرهنگ مرکز را اداره می کردند . تا زمان ورود ما به دانشگاه آنها خیلی کارها کرده بودند. وفایی پر از فکرهای موثر بود. من در جریانشان وارد شدم . دانشکده جانی داشت . هنرهای زیبا در آن دوره ( 81-77 ) تاثیر گذار بود و کنسرت ها ، نمایشگاهها ، همایش ها و انجمن های دانشجویی به راه . وفایی هم در گروه موسیقی بچه ها را بیدار کرده بود . او می دانست که کارها خوب پیش نمی رود . استادان خسته شده اند . مسوولین دانشکده هم نگاهشان به موسیقی و موسیقیدان از جنس همان نگاهی است که سیمای دیروز و امروز به ساز داشت و دارد. آنها فکر می کردند ما مطربیم . اصلا موسیقی علمی نمی دانستند چیست . مگر موسیقی هم علم دارد ؟ در دیدارم با رییس وقت دانشکده برای بیان مشکلات دانشجویان موسیقی متوجه شم که او ، هنر موسیقی و نمایش را هنر به حساب نمی آورد . او برای تماس با ما احتیاط می کرد. من که آمدم پر بودم از حرف و انرژی . وفایی من را نشان کرد . در اولین انتخابات رای آوردم . شدم معاون مرکز . او هنوز مدیر بود. اعضای قبلی با مدیر گروه کنار نیامده بودند . اصلاحاتشان ، بسیار ریشه ای و به زعم بالایی ها تند بود . از جمعشان وفایی مانده بود تا ادامه دهد . صبح ها شش صبح قبل از اینکه انتظامات دانشکده درها را باز کرده باشد مرکز موسیقی تجربی باز بود تا شب که جزو آخرین نفرها بودم که از دانشگاه بیرون می رفتند . بعد هم که در انتخابات دوره پنجم مدیر شدم ، طرحهای بسیاری را آغاز نمودم ، در کنار یارانی که در شورای مرکز حضور داشتند : برپایی کنسرت ها ، کارگاههای اجرایی و پژوهشی موسیقی و سخنرانی ها و …. جو پویای دانشجویی به استادان هم سرایت کرد و تا حد زیادی کیفیت بالا رفت . تقاضای امکانات کردیم و در جلسه ای با معاون دانشکده یک میلیون تومانی بودجه گرفتم برای ساز . ( البته قرار شد ما تاسقف این مبلغ ساز بخریم و هزینه را از دانشکده بگیریم. ) شاید بعد از برومند و نسل اولی های گروه موسیقی من اولین خرید ساز را انجام می دادم . احتمال می دهم تا سالها هم این رکورد تکرار نشود! همان موقع حرفهای زیادی پشتم گفته شد . می دانستم که طبیعی است پس سرد نمی شدم . گاهی اتهام هم زدند و جای سپاسگزاری روی اعصاب من راه رفتند. حاصل خرید سازهایی بود که از لحاظ تعداد با آنچه پیشتر بود به 2 برابر نزدیکی می کرد و از لحاظ کیفیت خیلی ها اذعان کردند که به نسبت فوق نزدیکی می کرد. کا را با بالا گرفتن اتهامات متوقف کردم . بعد از من تمام کسانی که بر من شوریده بودند حتی یک نی هم برای گروه نتوانستند بخرند. گاهی عادت کرده ایم از دور قضاوت کنیم : غرض ها تیره دارد دوستی را غرض ها را بیا از دل برانیم صفحه های خاک خورده را از کمد های مرکز بیرون کشیدم . خیلی ها دوست داشتند آنها را بشنوند. سلمان سالک که از تار نوازان قلدر عصر ماست پیش قدم شد. آن روزها با نرم افزارهای رایانه ای آشنا نبودم. او هم آنچنان مطلع نبود . کار را به یکی از آشنایان سپرد. هر چند کار اساسی صورت نگرفت ولی تمام صفحه های خاک خورده زنده شد و روی سی دی ثبت گردید. ( قصد دارم حالا که روی نرم افزارهای صدابرداری مسلط شده ام آن ها را با روش قانونمند و علمی بازیافت کنم و در اختیار علاقمندان قرار دهم .) کار بر روی ریلها را هم شروع کردیم که من بیرون زدم. می دانم که هنوز هم به جایی نرسیده است. اصلا تا آنجا که اطلاع دارم مرکز را تعطیل کردند. این مرکز همگام با مرکز تیاتر تجربی توسط پیروز ارجمند که هم اکنون هم از آهنگسازان نسل جوان است تاسیس شد. اساسنامه مخدوشی داشت که ما در همان روزهای اول برای بازبینی و تکمیل آن جلسات مداومی گذاشتیم. آن شورهای شور انگیز و آن شتاب های دانشجویی بعد از ما فرو نشست . دانشکده سرد و یخی شد. مرکز موسیقی تجربی تعطیل گردید و از حرکت دانشجویی تنها خاطره ای ماند . هر چند امید وارم که دوباره دانشکده پویایی گذشته خود را باز یابد. چون تاثیر گذار ترین منطقه ایران برای فعالیت های جدی هنری بوده و خواهد بود. *** کجا بودیم ….؟! در کریدور گروه موسیقی ، روز سه شنبه از اردیبهش ماه 1380 که اشکان مرا صدا زد …. پیشتر کوتاه ، چند بار ، اختلاط کرده بودیم .یکسال بعد از ما به دانشگاه آمده بود و ارتباط ما آنقدر ها جدی نشده بود. او هم پر بود از انرژی های نهفته ( همیشگی بادش ) . در گفتگوهای کوتاهمان از فعالیت های من تقدیر می کرد و ایده های جدید می داد و روحیه کاری داشت و می خواست کارهای مثبتی انجام دهد. آن روز فکر جالبی داشت . تشکیل یک گروه موسیقی ایرانی برای اجرای قطعاتی در دستگاه چهارگاه و اجرای برنامه در کنسرت تجربی دانشجویان دانشگاه تهران . کانون موسیقی تازه تشکل یافته بود. اصغر وفایی بعد از تصویب طرح تشکیل کانونهای چند گانه در سطح وزارت آموزش عالی ( وزارت علوم ، تحقیقات و فن آوری ) و ابلغ آن به دانشگاه تهران بود. این کانون فعالیت های خوبی را آغاز کرد و بعدها در دوره تصدی گری مهدی تجلی و علی بهرامی نیز به برنامه های موثر خود ادامه داد. انتشار اولین مجموعه صوتی دانشجویان دانشگاه تهران به نام گشایش ( در دو سی دی ) ، ساخت آهنگ دانشگاه تهران ، برگزاری کنسرت های متعدد ، کنسرت های تجربی و … از جمله فعالیت های این کانون بوده است. *** فکر اشکان جالب بود . گفتم : چه می زنیم ؟ گفت : فعلا چکاد مشکاتیان . فهمیدم که جای نگاهش بالاست. اما من آن روزها در فکرهای دیگری بودم . وقت سر خاراندن نداشتم چه برسد تمرین گروهی . مرکز موسیقی تجربی و سرو سامان دادن به آن و دنبال کردن هدفهایی که برنامه ریزی کرده بودم ، کار روی سازم و…. آن روزها در محضر استادم حسین علیزاده درس می گرفتم و هر جلسه دنیایی از مطلب داشتم برای کار کردن. تا آن زمان البته با چند گروه فعالیت کرده بودم. روحیه آزاد و در عین حال قانونمند من در چارچوب شکسته بسته آن گروهها نمی نشست. یا سرپرست سالاری بود یا بی هدف . فعالیتهایی که انرژی زیادی از بچه ها می برد ، و به اندازه کار آنها ثمر نمی داد ، بعد هم ول می شد. دوباره روز از نو روزی از نو . من با تجربه های قبلی در این فکر بودم که چگونه می شود گروهی آفرید هدفمند و دنباله دار . دنباله داری تا دور دستها . من به یک جریان می اندیشیدم. دوست داشتم خانه ای محکم بسازم که در برابر زلزله ها نلرزد و ایمن باشد . کارهای گروهی در ایران مثل چادرهایی بود( و هست ) که برای زمانی اندک پهن می شد و تمام . اگر یک باران هم می زد فرو می ریخت. گاهی خانه هایی ساخته شدند مثل گروه پایور ، شیدا و عارف که یا بی سکنه اند یا اجاره داده شده اند . ولی باید اعتراف کرد از آنها خاطره های خوبی در ذهن ماست. من به یک خانه بلکه به یک شهر می اندیشیدم. به شهری یا شهرکی که درآن کار اساسی بشود. کار ریشه دار . هرچیزی جای خودش باشد ، هرکسی به اندازه تلاشی که می کند مزد بگیرد و هر کسی تا هر قدر که می خواهد بی هیچ مخالفتی خود را بالا بکشد. شهری هنری با تمام زوایا و چشم اندازهای زیبا. شهری انگیزه مند برای کار حول محور موسیقی ایرانی . من فقط می دانستم باید کار شود و ریشه ای کار شود. *** پیشنهاد اشکان را تا حدی پذیرفتم . گفتم : فکر می کنم. گفت : ما یکی دو جلسه تمرین کرده ایم ، بیا ببین. بازدیدم از تمرین بچه ها که همه دانش جوی موسیقی و از سال پایینی های ما بودند حس خوبی در من برانگیخت. نت ها را گرفتم . تمرین ها را شروع کردم . سرور حسین علیزاده را برای گروه تنظیم کردم و خودم یک قطعه نوشتم به نام که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها ” با ایجاد یک فضای تازه . چند نفر دیگر را هم به گروه دعوت کردیم . و گروه شکل گرفت. چون همه دانشجوی موسیقی بودیم اسم گروه را گذاشتیم گروه دانشجویان موسیقی دانشکده هنر های زیبا . هر چند یک دوره بسیار کوتاه با نام ” دلشدگان ” فعالیت کردیم و وقتی روشن شد که این نام مربوط به گروه دیگری است آن را عوض کردیم. با جدی شدن فعالیت گروه و سازماندهی آن دو ماهی به اعضا فرصت داده شد تا در جلسه ای که به منظور انتخاب نام گروه تشکیل می گردید نام های پیشنهادی خود را مطرح نمایند. درآن جلسه هر چند نام های زیادی مطرح شد اما اتفاق آرا بر نام “هوربانگ ” ( نام پیشنهادی محمد باقر زینالی ) قرار گرفت. وجود بخش معرفی کننده سیستم و نوع تشکیل گروه و رابطه آن با موسیقی ( بانگ ) ، پارسی بودن دو بخش این نام ( هور : خورشید ، آفتاب – بانگ : آواز ، ندا ، صدا ) تجریدی و غیر عینی بودن آن که هم نوع نگاه جدی ، در هوربانگ است ( برعکس نام های پیش نهادی دیگر که مثلا اسم یک خواننده ، موسیقی دان یا نوازنده قدیمی بود . ) ، متفاوت بودن آن با اسامی گروههایی که در ایران تشکل یافته اند ، سادگی تلفظ و سهولت ماندگاری در ذهن و سنگینی ظاهری این نام از دلایل انتخاب نام فوق بود . اولین کنسرت گروه در کلاس دکتر شاهین فرهت ارایه شد : ” قطعه که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها ” . استقبال و تمجید دانشجویان موسیقی از کار فوق ما را برای ادامه راه بسیار تشویق کرد . به زعم عده ای کار گروه کاری نوع بود . ما قدم اول را خوب برداشته بودیم . با نزدیکتر شدن به کنسرت موسیقی تجربی که در روزهای آخر خرداد 1380 برگزار می شد تمرین ها جدی تر شد . گرمای بسیار زیادی در میان بچه ها بود . محل تمرین ها دانشگاه بود اما بعضی از تمرین ها را به محلی که من آماده کرده بودم انتقال دادیم .! اغلب بچه ها از تجربه کافی برخوردار نبودند اما آنقدر کار می کردند که کم تجربگیشان پنهان می شد . همان روزها محمد تقی حسینی که خدمات زیادی را برای گروه به انجام رسانیده است و پیشتر ها از من برای اجرای دونوازی های پربار دعوت به عمل آورده بود ، در گفتگوی کوتاهی به من گفت : چرا گروهی تشکیل نمی دهی ؟ خیلی کارها می شود کرد … در پاسخش گفتم : همین گروه را می سازیم. حرفهای او هرچند در لفافه بیان می شد ، اما من منظور اورا در یافتم . او نیز در جستجوی یک تشکل قانونمند بود. *** از همان روز کار برای من از حد محدوده زمانی تمرین تا کنسرت تجربی گذشت . نگاهم رفت تا قرنهخای آینده . به دعوت اشکان سیگارچی و به اصرارمحمد تقی حسینی ، هوربانگ را برای نسل های آینده تشکیل دادیم . به هدف کاری کارستان کردن . از جمله کارهایی که آن ور آبی ها از رنسانس کلیدش را زدند. و نسل های امروزشان بر پله های محکمی برای اخلافشان تدارک می بینند. ما در این جایی که هستیم بر دوش گذشتگانمان سوار شدن را از دست داده ایم . پیران ما ، یا ما را بر پشتشان نمی نشانند یا ما آنقدر قدر دانشان نبوده ایم که بتوانیم از کول آنها بالاتر را ببینیم. هوربانگ را تشکیل دادیم تا یک جریان ماندگاربه یادگار بگذاریم. معتقد شدیم اگر کاری می کنیم آنقدر قوی باشد که قرن ها تاثیر خود را حفظ کند. با تذکر محمد تقی ، آیین نامه ای را برای گروه تهیه کردم. در نگارش آن اصول زیادی مد نظرم بود : 1- تعریف هدف و آرمان 2- دموکراسی و عدالت در تمام ابعاد 3- توان پیشرفت هر عضو تا بالاترین مدارجی که در گروه قابل تصور است. 4- آزادی اندیشه و عدم اعمال نظرات فردی . 5- مشارکت و نظر سنجی همه اعضاء در تک تک کارهای گروه. 6- راهکارهای موثر در ادامه حیات دادن گروه. 7- تعیین حقوق معنوی و مادی اعضاء و همکاران. 8- محور قرار دادن مقدار انرژی و کار صرف شده به عنوان فراسنجی برای تعیین حقوق. *** با بررسی گذرای تاریخچه گروههای موسیقی آزاد در ایران به نتایج مختلفی رسیدم. اشکالاتی در تمام آنها وجود داشت که البته بسیاری از آنها مشترک بود. این اشکالات موجبات از هم پاشیدگی و عدم ادامه حیات را برای آنها فراهم می آورد. در زیر به چند مورد از آنها اشاره می کنم : 1- محوریت یک نفر که به عنوان سرپرست یا آهنگساز یا خواننده گروه است به عنوان مدیر یا ریس : اوست که تصمیم می گیرد چه بشود ، چه نشود، و … . در گروه او شاخص می شود . دیگران توان رسیدن به موقعیت او را ندارند. دیگران جز در حکم نوازنده یا هر عنوانی که در سیستم گروه به آنها سپرده شده است نمی توانند دخالتی بکنند. به طور کلی تجربه های بشری نشان داده همیشه تک روی شکست خواهد خورد . لزوم مدیر و حرکت او در مسیر شورا و زیر نظر شورا موثر ترین روش برای اداره تشکل هاست . که البته در گروههای ایرانی دیده نمی شد. 2- عدم وجود قوانین یا آیین نامه مشخص ، و عدم وجود آرمان و هدف غای برای حرکت در مسیر آن: گروههای ایرانی به صورت مقطعی هدفمند شده اند . یا مساله ای سیاسی و اجتماعی آنها را ایجاد می کند یا هدفی مالی در تشکل آنها مطرح ات یا نوعی احساس نیاز بزای دور هم بودن و یا خود نمایی . کمتر گروههایی در عرصه فرهنگ ما پا به عرصه ظهور گذاشته اند که هدف فرهنگی و میل به فرهنگ سازی آرمان اصلیشان بوده باشد . آنهایی هم که همچنین هدفی داشته اند از سازماندهی خوبی برخوردار نبوده اند . تا آنجا که می دانم فقط گروه شیدا ست که آیین نامه ای مکتوب دارد و اعضا به آن عمل می کنند. شاید از عوامل بقای آن بعد از بیست واندی سال همین قانونمندی باشد. 3- عدم پیش بینی جانشین و عدم پیش بینی انتقال پذیری حرکت گروهی به نسل ها ی بعد. : سازمانی می تواند در طول نسل ها عمل کند که برای بازسازی عوامل خود برنامه ای را پیش بینی کرده باشد. اگر نیروها کارآمدی خود را از دست دادند ادامه حیات تضمینی داشته باشد. و آن جایگزینی عوامل جوان به جای عوامل از کار افتاده باشند. به طور خلاصه گروههای موسیقی ما بر محور اعضا ست تا بر محور موسیقی. گروه به اعضا بسیار وابسته است. بروز اختلاف میان اعضا و جدایی یک فر یا بیشتر از گروه موجب از هم پاشیدگی گروه می گردد. ما در ایران باید اعتراف کنیم که فرهنگ گروهی کار کردن را پیدا نکرده ایم. بسیاری از کارها به صورت انفرادی پیش نرفته است . فعالیت های گروهی به جای اینکه انرژی های فردی را در یک راستا جمع کند ، در بسیاری از اوقات انرژی های فردی را در مقابل با یکدیگر می شوراند و نابود می کند. 4- عدالت : از یک اندیشمند نقل کرده بودند حکومتها به ظلم می مانند اما به ناعدالتی نمی مانند. گاهی به همه فشاری می آید . چون مساوی است کسی اعتراض نمی کند . اما اتفاق می افتد که انسانها در رفاهند و ناعداتی آنها را معترض می کند . در گروههای ایرانی میان نوازندگان و اعضات گاهی نا عدالتی است . حقوق بدون رعایت فراسنج های کافی و بدون وجود توجیه منطقی با نا عدالتی تقسیم می گرد. 5- عدم سازمانمندی اقتصادی گروه ها : گروهها درآمدهای خود را میان اعضا تقسیم می کنند و برای گروه و پیش برد کارهای غیر شخصی برنامه ای ندارد. هر چند که وجود صندوق مالی امری اجتناب ناپذیر و متضمن حات گروه می باشد. *** مواردی از این دست در نگاه من تاثیر گذار بود. تا امروز من بارها موارد مذکور را در فعالیتهای گروه هوربانگ لمس کرده ام ولی پیش بینی های انجام شده ما در مورد آنها بزذگترین مشکلات را هم تا کنون از میان برده است. البته می دانم که مشکلات بسیاری در پیش رو ست. اعضایی از میان ما رفتند و اعضای جدید جایشان را گرفتند، گروه ادامه داد. درآمد های ما اندک بود ، اما همه با همان روحیه آغازین ادامه دادند ، چون می دانستند که اگر کم است برای یکا یک هوربانگیان کم است و حقی به قدر سوزنی پایمال نخواهد گشت. و …. *** پیش نویس آیین نامه تهیه شد . قبل از کنسرت تجربی آن را با حضور همه اعضا تصویب کردیم . مواردی را اضافه کردیم و چیزهایی را خط زدیم . بر طبق آن تقسیم وظایف صورت گرفت و نقش هر کس مشخص شد : مدیر گروه ، سرپرست گروه ، منشی ، مسوول آرشیو ، مسوول مالی ، هیات امنا و … ما می دانستیم که هر چیزی را کجا قرار دهیم و از هر کس چه بخواهیم. کنسرت تجربی سر رسید و گروه 11 نفره ما روی صحنه رفت . یکهو در دانشکده کار ما صدا کرد. شاید مشکلات اجرایی کم نبود اما خودمان را باور کردیم . دانستیم که یک چیزی را مثل راه یا مثل نهضت یا مبارزه آغاز کرده ایم. می دانستیم که آغاز تنها 1 درصد از کل کار است. و به بزرگی نسبت تداوم و پشتکار در معادله فوق می اندیشیدیم. ما آمده بودیم که ادامه بدهیم. ادامه بدهیم برای موسیقی ، برای موسیقی ناب . تا برای آن زندگی کنیم و زیبایی را در یابیم . و زیبایی را به دیگران بشناسانیم. تا آنها به گونه بهتری زندگی کنند. می دانستیم که هدف زیبایی است. کنسرت خاطره انگیز دیگری را در همان روزها برگزار کردیم : کنسرت آزاد در حیات دانشکده هنرهای زیبا در فضای باز. این نخستین بار بود که همچنین کاری صورت می گرفت. یادم هست رییس دانشکده و معاونین کاملا مخالف بودند. روز انجام برنامه که خبر به مدیر گروه موسیقی و معاونش رسید آنها من را خواستند و خواهش کردند که برنامه انجام نشود. اما ما سازهایمان را برداشتیم و یک کنسرت خوب اجرا کردیم. در میان برنامه که با استقبال بسیار بالایی روبرو شده بود عوامل زیادی تصمیم گرفتند کنسرت را به هم بزنند که دانشجویان به صورت خود جوش جلوی آنها را گرفتند. با این کار ما نشان داده بودیم که موسیقی اصلا چیز خطرناکی نیست!!!! *** تشویق من به عنوان سرپرست گروه برای شروع آهنگسازی ، پژوهش ها و … تا کنون محصولات خوبی به دست داده است. وجود صندوق مالی گروه ، پشتیبانی محکم برای اعضا و اهداف گروه است. و خلاصه ما تبدیل به یک سازمان شدیم. محمد باقر زینالی که در ابتدا با ما نبود امروز بسیاری از کارهای گروه را برنامه ریزی می کند و بار عظیمی از فعالیت ها را به دوش می کشد . او با شنیدن ” که عشق آسان …. ” راه گروه را شناخت. فهمید ما پی چه چیزی می گردیم . وقتی تمایلش را به همکاری احساس کردم و فهمیدم سخت کوش و کاری است و اهل عشق ، طرح عضویتش را میان اعضاء مطرح کردم . چند تمرین با ما بود . بچه ها با من هم عقیده بودند : آمد و یک یار خوب به ما اضافه شد. او بی شک از تاثیر گذاران مهم گروه بوده و می دانم که تاثیراتش بیشتر خواهد شد. گاهی دو شبانه روز بدون خواب و غذا کار می کند و خم به ابرو نمی آورد. تا کار تمام نشود و خوب تمام نشود دست بر نمی دارد. مرد است و قوی است . خیلی چیزها از مشکلات زندگیش ، کارهاش و تلاشهاش در ذهن مانده . شاید یک روزی آنها را به نگارش در بیاورم : خود قصه ای است مفصل و درس آموز . مثل وزیری بزرگ که سخت کار می کرد و به کار معتقد بود و می توان گفت : نگاه درست و علمی در موسیقی ایرانی را پایه گذاری کرد. همیشه برای موسیقی ایرانی ، ِک دعا کرده ام : در هر نسل ده نفر با تلاش و جدیت و جسارت و نگاه قانونمند و علمی و نظام یافته علینقی وزیری و با روحیه خلاق و هویتمند حسین علیزاده ، موجود باشد. ( اینکه چرا این دو نفر ؟ ) باید پذیرفت که از برگهای تاریخ معاصر موسیقی کشور صفحات پر بار و زیادی توسط این دو موسیقیدان پر شده است. و چیزی است غیر قابل انکار ) موضوع دیگری که برای موسیقی ایرانی باید انتظارش را کشید ، چیزی است نظیر همان مساله گفتگوی تمدن های مطروحه توسط محمد خاتمی . موسیقیدانان ایرانی با هم دوست نیستند . همدیگر را نفی می کنند . سر یک میز نمی نشینند . پشت هم نیستند. در کلاس های درسشان ، پشت موسیقیدانان دیگر سخن می گویند. این به این دلیل است که آموزش ما درست نبوده. غرور زیادی داشته ایم . اصلا در فرهنگمان نفی بیش از ثبات جا افتاده. دوست داریم آنچه دیگران دارند و ما از آن بی بهره ایم با یک جمله نفی کنیم. نفی هنر نیست . بیایید همدیگر را اثبات کنیم. این چوبی که می خوریم در نهایت منتهی به دستهای خود ماست . همین امروز بیاییم از نقد منفی گرایانه و غیر مستدل بکاهیم. مثبت باشیم و مثبت نظر بدهیم. خواهیم دید چه نتیجه مطلوبی در پی خواهد داشت. *** از باقر می گفتم …. خودش را میان ما بالا کشید. من و برخی از دوستان کسوت مدیریت را شایسته او دیدیم . مدیریت او با رای اکثریت تثبیت شد. آهنگسازی را آغاز کرد . یادم رفت بگیم رشته تحصیلی اش نقاشی بود . قطعاتش را با ظرافت خاصی کنار هم می چید و به هرکدام مدتها می اندیشید. دوست دارم به زودی ضبطشان کنیم. وقتی کار ضبط ها را در کارگاه موسیقی هوربانگ شروع کردیم او هم دخالت کرد. امروز در ضبط ها ناظری است که نوازندگان را پشت میکروفن به صلابه می کشد. آنها به سختی از زیر دستان او فرار می کنند . تا آن چیزی نشود که می خواسته ، گاه تا 20 بار تکرار می کند. به نوازندگی سازهای زیادی احاطه دارد و این امر به ما کمک شایانی رسانده است. یرای او آرزوی استقامت در راه و صبر دارم. فردیس فیض بخش از همان روزهای اول با ما بود . موسیقی در وجودش است. با سواد است و سخت گیر. کم تر تایید می کند . همیشه وقتی بگوید خوب است ، خیالم راحت می شود. نظراتش برای همه هوربانگی ها مهم است. ایده های تازه ای دارد . به هدف غایی هنر بسیار می اندیشد. کمتر دیده ام در دستش کتابی نباشد. در مکاشفه است. اگر کم حرف بزند یا دوره ای کم کار باشد می دانم چند وقت بعد شاهد یک خبر خوب از او هستم . او هم مثل باقر با نوازندگی سازهای مختلفی آشناست . برای موسیقی مرزی قائل نیست. نگاهش بسیار عمیق و ژرف است. علی ساجدی صبا از دیگر دوستان خوب هوربانگی است . او یک همراه واقعی است . با تو صادق است . فوتن و بی ادعاست. با تمام ارزش هایی که در وجودش نهفته است یکبار هم شده غروری در وجودش نیافتم. در کشف و شهودی خاص است. وقتی ساز می زند یک لحظه هم قصدی برای خودنمایی پیدا نمی کند. محمد تقی حسینی ، جدی است. صبور است. و مثل کوه مقاوم. گاه فکر می کنم او اینجایی نیست. جلوه های مادی این جا برای او مهم نیست. کار می کند ، ساز می زند و می نویسد . امیر حسین رحمتی آوازی عاشقانه می خواند. محکم و گیرا و جدی . همراه است با همه و جدا نیست. با آن که رشته تحصیلی اش دکترای دندانپزشکی است اما تحصیلاتش را در باب آواز ادامه می دهد. آرزو می کنم همواره آوازش ، مثل امروز بی ریا و ساده بماند. اشکان سیگارچی روی شیوه های مختلف سنتور نوازی کار کرده است. او تحقیقاتش را در این زمینه ادامه می دهد. او گرم و پویا ادامه راه را به هوربانگیان نوید می دهد. سعید اشتوی ، در دنیای صدای کوبه ای ها میل به بازی دارد. اخلاق نیکو دارد. من از او و بقیه هر روز نکته های اخلاقی می آموزم. رسول عباسی آرام و بی ادعا. تا با او نباشی به وسعت مردانگیش پی نمی بری. روی سازهای کششی کار می کند. پیشرفت های زیادش موجب خرسندی اعضاست. او با آرامش خود تنش ها و عصبیت ها را تعدیل می کند. مجید رهنما و علی توکلی از ابتدا با ما نبودند. علی وقتی آمد فکرهای تازه ای داشت. تجربه های دیگر گونه اش و ارتباط های خوبش تحول زیادی در گروه به وجود آورد. مجید هم که آمد مشغول تمرین ” مرثیه ” [3] و ” نگار “[4] بودیم. صدای صاف و زلال و پخته و محکم نی او صدای گروه را متحول کرد. شاید جسارت باشد ولی همواره گفته ام صدای نی او میان هم رده ها و جوانانی که دیده ام یک سر و گردن و بلکه بیشتر خوش صدا تر است. او هنوز کارهای زیادی برای انجام دادنروی سازش دارد ولی می دانم که آینده چشمگیری دارد. به هر حال دوستان یکرنگی در هوربانگ گرد آمده اند. تصور جدایی آنان برایم سخت و مبهم است. اما می دانم شرایط زندگی ، و مسایل مختلف این پیش آمد را پدید خواهد آورد. هوربانگ بر پایه افراد بنا نمی شود . همانگونه که تا امو ز این چنین بوده است . وقتی موسیقی محور باشد، هر کس که بیاید بار را به دوش می کشد . این نهضتی که آغاز شده با ما تمام نخواهد شد. ما آغاز گر بوده ایم. خوشبختانه نظم و رعایت آن در هوربانگ در موفقیتمان تاثیر گذار بوده است. مشخصات هر یک از جلسات تمرین ، مشخصات هر جلسه ضبط ، مشخصات هر یک از کنسرت ها ، صورتجلسه گردهمایی های اعضا و … توسط منشی گروه ثبت شده است . ما هر لحظه خود را مطالعه می کنیم . همه سوابق را داریم و این کمک شایانی به ما نموده است. نخستین کتابچه هوربانگ شامل آیین نامه ، اهداف ، تاریخچه ، گزارش فعالیت ها و … در سال 1382 در تیراژ بسیار پایینی به نشر رسید . هر سال این کتابچه کامل تر شده و در پایان سال به چاپ می رسد. سفرهای گروهی به پختگی روابط و وحدت ما افزود. من بهترین سفرهایم را با هوربانگی ها کرده ام. کار گاه هوربانگ هم که از سال 1376 تاسیس شده بود از سال 1381 به صورت رسمی به این نام مفتخر گردید. تمرین ها ، ضبط ها ، جلسات و … اعضا در این مکان انجام می شود. فکرهای خوبی برای این کارگاه داریم که با گذشت زمان صورت خواهد گرفت. وب سایت هوربانگ فکری بود که توسط علی توکلی ارایه شد. با مطالعه دقیق و برگزاری جلسات متعدد این طرح با موافقت همه رای آورد. اعضا تصویب کردند در راستای اهداف گروه سایت بخش کوچکی را به معرفی هوربانگ و فعالیتهایش و بخش اصلی را به مجله هوربانگ که به پیشنهاد محمد باقر زینالی تصویب شد ، اختصاص دهد. ایجاد مکانی مناسب برای ارایه مقالات پژوهشی و علمی ، آموزش رایگان ، خبر و … از اهداف مجله فوق است. بدهی است ادامه حیات سایت هوربانگ وابسته به حمایت کسانی است که تفکرات هوربانگ را می پسندند. از شما برای همکاری دعوت می کنیم. اینها چیزهایی بود که به ذهنم می رسد . به مرور قصد دارم آنچه در هوربانگ می گذرد را در سلسله مقالاتی ارایه کنم. این از جهتی است تا ارتباطمان با جامعه و کسانی که موسیقی ما را می شنوند بیشتر کنم و با ایده گرفتن از آنها ، از اشکالات کار بکاهیم و محکمتر پیش رویم. نیما فریدونی از اعضاء گروه موسیقی هوربانگ
1 در این مقاله دقت داشته باشیم که یک مدیرمرکز ( مرکز موسیقی تجربی دانشگاه تهران ) یک مدیر گروه ( گروه موسیقی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران ) وجود دارد . مدیر مرکز از بین دانشجویان انتخاب می شد. مدیر گروه توانایی داشت او را عوض کند یا صلاحیت او را تایید نکند. اما مدیر گروه از بین استادان انتخاب می شد و اداره مستقیم گروه موسیقی به عهده او بود. ( و هست. ) 2 اشکان سیگارچی : نوازنده سنتور – کارشناس موسیقی – دانش آموخته گروه موسیقی دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران 3 عنوان قطعه ای بلند از نیما فریدونی برای سازهای ملی – این قطعه به عنوان پایان نامه کارشناسی ایشان در گروه موسیقی دانشکده هنرهای زیبا ارایه شده است. 4 عنوان قطعه ای از محمد باقر زینالی برای سازهای ملی
