در یک ویدیو که درباره ی رنگ شلخو صحبت کرده بودم درخواست داشتم دوستانی که در مورد شلخو به اطلاعاتی دسترسی دارند آن را برای ما ارسال دارند . امروز آقای فواد گودرزی نوازنده ی تار ساکن کانادا در مورد شلخو برای ما اطلاعاتی فرستادند. برخی از این مطالب به نقل از استاد بهروز همتی نوازنده ی تار و سه‌تار می باشد.
از ایشان سپاسگزاریم.
نیما فریدونی . ۵ اردی بهشت ۱۳۹۶
رنگ شلخو
واژه ای عبری و یهودی است به معنای پرنده ی سیاه ( در فرهنگ دهخدا هم این مطلب آمده است . )
رنگ شلخو در محله ی یهودیان تهران قدیم ( سرچشمه و چهارراه سیروس ) که در اواخر دوره ی قاجار محل زندگی مطربان یهودی بوده است اجرا می شده و رقصی به همین نام در اجراهای تخت حوضی وجود داشته است.
اجرای این رنگ با تار و سه تار را در لینک‌های زیر ببینید:
شورانگیز (ساز)
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
شورانگیز سازی زهی مضرابی و تلفیقی از سه‌تار ، تار و تنبور است که سال‌ها پیش برای اولین بار به پیشنهاد علی تجویدی و توسط ابراهیم قنبری مهر ساخته شده بود. شیوه ی نواختن این ساز در اصل برگرفته از سه‌تار است گرچه خصیصه‌های صوتیِ آن در بعضی موارد تفاوت‌های اساسی دارد. به عنوان مثال، طنینِ بیشترِ شورانگیز به خاطرِ استفاده از کاسهٔ تنبور است که صفحهٔ آن علاوه بر چوب، از پوست هم بهره می‌برد. صدای شورانگیز کمی بم تر از سه‌تار معمولی است. شورانگیز دارای شش سیم (دو سیم اول و دوم به صورت جفت بسته شده) و ۲۰ پرده است. حوزه ی صدایی شورانگیز از دو (نت موسیقی) تا می(نت موسیقی) کرن میباشد و از لحاظ طول ارتعاش نیز متفاوت از تار و سه‌تار و طولانی تر از آنهاست. به این ترتیب که طولِ کاسه ۳۶ سانتی متر و طول دسته از محل اتصال تاشیطانک حدود ۴۱ سانتی متر میباشد. حسین علیزاده در تعدادی از آثارش مانند ماه و مه، باده تویی، نوای نور و… از این ساز استفاده کرده است.
شورانگیز یک تکنیک از ابداعات ابراهیم قنبری مهر در تولید سازهای زهی میباشد. اصل ترکیب پوست و چوب در قسمتی از صفحه روی (منطقهٔ خرک) پایه این تکنیک میباشد.مشخصه ی اصلی صدای این ساز حجم زیادتر و پر طنین تر در مقایسه با سازهای مشابه هم خانواده آن می باشد. پوست مورد استفاده در انواع شورانگیز نسبتاً ضخیم میباشد و در مقابل رطوبت حساسیت کمتری نسبت به پوست تار دارد.
