توضیحات
نت ز من نگارم غلامحسین درویش‌خان دستگاه ماهور نت‌نویسی نیما فریدونی
این نت در دستگاه ماهور مایه‌های دو و سی‌بمل تهیه شده‌است.
در این محصول نت ز من نگارم با اجرای مرضیه آوانگاری احمد جباریان نیز قرار دارد:
ز من نگارم نام تصنیفی است با شعر محمدتقی بهار (۱۲۶۵–۱۳۳۰ ه.خ) و آهنگی از درویش‌خان (۱۲۵۱–۱۳۰۵ ه.خ) در دستگاه ماهور. این تصنیف با مضمونی عاشقانه آغاز می‌شود اما در ادامه محتوای سیاسی و اجتماعی پیدا می‌کند. از این تصنیف اجراهای متعددی وجود دارد که از آن جمله می‌توان به اجرای محمدرضا شجریان در آلبوم آهنگ وفا اشاره کرد.
درون‌مایه
این تصنیف با مضمونی عاشقانه شروع می‌شود، اما در ادامه درون‌مایهٔ سیاسی و اجتماعی پیدا می‌کند و شاعر در آن با اشاره به وضع سیاه جامعهٔ ایران در اواخر قاجاریه، راه حل را در استقامت و انتظام مردم می‌یابد.
شعر
شعر این تصنیف در قالب یک غزل سروده شده و دارای وزن عروضی است، اگر چه در زمان اجرا گاهی واژه‌هایی همچون «حبیبم» و «عزیز من آی» نیز لابه‌لای شعر اضافه خوانده می‌شود. متن ترانهٔ این تصنیف به این قرار است:
ز من نگارم خبرم ندارد ز حال زارم خبر ندارد
خبر ندارم من از دل خود دل من از من خبر ندارد
کجا رود دل که دلبرش نیست کجا پرد مرغ که پر ندارد
امان از این عشق، فغان از این عشق که غیر خونِ جگر ندارد
همه سیاهی، همه تباهی مگر شب ما سحر ندارد
بهارِ مُضطَر، منال دیگر که آه و زاری اثر ندارد
جز انتظام و جز استقامت وطن علاجی دگر ندارد
ز هر دو سر بر سرش بکوبند کسی که تیغِ دو سر ندارد
اجراها
موسیقی این تصنیف را درویش‌خان در دستگاه ماهور ساخته‌است. اجراهای متعددی از این تصنیف وجود دارد که برخی از آنها از این قرار هستند:
محمدرضا شجریان این تصنیف را در آلبوم‌های گلبانگ شجریان ۱ (۱۳۵۶) و آهنگ وفا (۱۳۷۸) اجرا کرده‌است.
در آلبوم به یاد درویش‌خان (۱۳۷۲) از محمدرضا لطفی این تصنیف با آواز نصرالله ناصح‌پور اجرا شده‌است.
در مجموعه‌ای از اسناد مرتبط با خیمه‌شب‌بازی که احمدرضا احمدی در اختیار فصلنامهٔ تئاتر گذاشته بود و خود، کپی کتابی هستند که در ۱۳۰۷ ه.خ منتشر شده، به اجرای این تصنیف در ابتدای یکی از نمایش‌های خیمه‌شب‌بازی اشاره شده‌است.
پانویس
فیروزیان، سبک‌شناسی ترانه‌های حسین منزوی، ۱۳۳.
حامد، ملک الشعرا بهار، ۳۹.
حامد، ملک الشعرا بهار، ۳۹.
جعفرزاده، تجدد و تجددطلبی در موسیقی ایران، ۳۲۷.
افتخاری، آشنایی با نوارهای تازه موسیقی، ۳۶۷.
دو سند از خیمه‌شب‌بازی, ۱۳۵.
منابع
افتخاری، رابعه (۱۳۶۹). «آشنایی با نوارهای تازه موسیقی». کلک (۱۱ و ۱۲): ۳۶۷–۳۶۹. دریافت‌شده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۹ – توسط نورمگز.
جعفرزاده، خسرو (۱۳۷۳). «تجدد و تجددطلبی در موسیقی ایرانی». ایران‌نامه (۴۶): ۳۱۹–۳۴۲. دریافت‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۹ – توسط نورمگز.
حامد، حامد خان (۱۳۴۷). «ملک الشعرا بهار». هلال (۷۹): ۳۷–۳۹. دریافت‌شده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۹ – توسط نورمگز.
فیروزیان، مهدی (۱۳۸۹). «سبک‌شناسی ترانه‌های حسین منزوی». سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب) (۸): ۱۳۱–۱۴۸. دریافت‌شده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۹ – توسط نورمگز.
«دو سند از خیمه‌شب‌بازی». تئاتر (۲۹ و ۳۰): ۱۰۵–۱۵۶. ۱۳۸۰ و ۱۳۸۱. دریافت‌شده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۹ – توسط نورمگز. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
ز من نگارم غلامحسین درویش‌خان محمدرضا شجریان ماهور.mp4
Mohammadreza Shajarian – Tasnif Ze Man Negaram (محمدرضا شجریان – تصنیف ز من نگارم)
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.