شانه عباس شاپوری نیما فریدونی سه‌تار

توضیحات

شانه عباس شاپوری دو مینور نیما فریدونی سه‌تار

شانه عباس شاپوری دو مینور نیما فریدونی سه‌تار

بر گیسویت ای جان ، کمتر زن شانه
چون در چین و شکنش دارد، دل من کاشانه
چون در چین و شکنش دارد، دل من کاشانه
بگشا ز مویت، گره ای چند ای مه
تا بگشایی گره ای شاید، ز دل دیوانه
تا بگشایی گره ای شاید، ز دل دیوانه
دل در مویت دارد خانه
مجروح گردد چو زنی هر دم شانه
مجروح گردد چو زنی هر دم شانه
در حلقه مویت، بس دل اسیر است
بینم خونین دل این و آن سر هر دندانه
بینم خونین دل این و آن سر هر دندانه
چون در چین و شکنش دارد، دل من کاشانه
تا بگشایی گره ای شاید، ز دل دیوانه
مجروح گردد چو زنی هر دم شانه
مجروح گردد چو زنی هر دم شانه
در حلقه مویت، بس دل اسیر است
بینم خونین دل این و آن سر هر دندانه
بینم خونین دل این و آن سر هر دندانه
دل در مویت دارد خانه
مجروح گردد چو زنی هر دم شانه
بر گیسویت ای جان، کمتر زن شانه
چون در چین و شکنش دارد، دل من کاشانه
چون در چین و شکنش دارد، دل من کاشانه

«بِنت الشَلَبیَّه» نام یک ترانه فولکلور عربی است. این ترانه توسط خوانندگان بسیاری اجرا شده که از معروف‌ترین آن‌ها اجراهایی است که فیروز خوانندهٔ لبنانی انجام داده‌است.

نام
نام این ترانه (دختر شلبیه) ممکن است به ناحیه سیلوس در جنوب کشور پرتغال اشاره کند که در عربی «شلب» نامیده می‌شود.[۱] این فرضیه، ریشهٔ ترانه را به موسیقی اندلس مرتبط می‌کند.

اصطلاح «بنت الشلبیه» به طور عام برای دختران و زنان زیباروی فلسطین و اورشلیم نیز به کار می‌رود. همچنین به غیر از اندلس و فلسطین، برخی ریشهٔ این ترانه را در موسیقی عراق، لبنان یا ترکیه نیز دانسته‌اند.[۲][۳]

اجراها
در موسیقی عربی
نسخه‌ای از این ترانه که فیروز در دههٔ ۱۹۵۰ میلادی اجرا کرد، در موسیقی عربی مشهور است. این اجرا در مقام نهاوند است.[۴][۵]

از دیگر اجراهای این ترانهٔ عربی می‌توان به اجرای آن توسط گوگوش اشاره کرد که در فروردین سال ۱۳۵۵ در بغداد صورت گرفت.[۶]

در موسیقی ایرانی

ترانهٔ شانه با صدای ویگن و پوران
مدت: 43 ثانیه0:43
برش ۴۳ ثانیه‌ای از ابتدای ترانهٔ شانه با صدای ویگن و پوران
آیا مشکلی با شنیدن این پرونده دارید؟ راهنمای رسانه را ببینید.
ترانهٔ «شانه» بر اساس ملودی بنت الشلبیهٔ فیروز ساخته شده‌است. شاعر این ترانهٔ فارسی، ناصر رستگارنژاد است و این قطعه ابتدا توسط پوران اجرا و در آلبوم اشکم دونه دونه منتشر شد (در این نسخه، عباس شاپوری آهنگساز و تنظیم‌کننده و انوشیروان روحانی نوازندهٔ پیانو بودند) اما بعداً به صورت دوصدایی با ویگن نیز اجرا و منتشر شد.[۷][۸] شانه بعداً توسط خوانندگان بسیاری بازخوانی شد که یکی از اولین آن‌ها در فیلم بیم و امید ساختهٔ گرجی عبادیا بود که در آن گوگوش که در آن زمان بازیگری ۹ ساله بود ترانهٔ شانه را اجرا کرده‌است.[۹]