نتایج جستجوی «خسرو مولانا»
دانلود جزوه فیزیک صوت گامهای بالقوه بالفعل سنتی موسیقی ایران خسرو مولانا
دانلود جزوهی فیزیک صوت و گامهای بالقوه و بالفعل و سنتی موسیقی ایران دکتر خسرو مولانا
این جزوه ای است از کلاس فیزیک صوت دکتر خسرو مولانا. درخواست می نمایم دوستانی که به این جزوه ها دسترسی دارند برای انتشار آن به ما پیام دهند.
نیما فریدونی – ۱۹ تیر ۱۳۹۶
سوابق تخصّصی خسرو مولانا
اواخر آبان سال ۱۳۲۳ در تهران متولد شد . در ۱۵ سالگی (۱۳۳۸) پس از اتمام سیکل اول در دبیرستان البرز ، پدرش وی را برای ادامه تحصیل روانه انگلستان ساخت و بقیه دوره دبیرستان را در مدرسه Millfield به اتمام رسانید . پس از اخذ مدرك لیسانس در رشته فیزیك از دانشگاه Surrey ، چهار سال در مركز تحقیقات BBC Research Department ) BBC ) به پژوهش بر روی رنگینش صدا (Tonal Colouration) و نیز كار در قسمت طراحی استودیو و مدارهای الکترونیک شنودی پرداخت و بر اساس كار پژوهشی خود موفق به اخذ مدرك دكترا از دانشگاه Surrey در سال ۱۹۷۵ گردید .
در سال ۱۳۵۵ به ایران بازگشت و از همین سال تا ۱۳۵۹ به عنوان مسئول صدا ، با همكاری سه تن دیگر، گروه «پژوهش مهندسی» در معاونت فنی سازمان رادیو و تلویزیون سابق ایران را بنیانگذاری كرد . از جمله فعالیتهای دیگر وی در این دوران ، گذشته از تأسیس آزمایشگاههای پژوهش صدا در گروه پژوهش مهندسی ، میتوان از مسئولیت كمیته تخصصی صدا و مسئولیت طرحهای اكوستیكی كل سازمان نیز یاد كرد .
درسال ۱۳۵۹ ، پس از انحلال گروه پژوهش مهندسی ، از سازمان استعفا کرد و چند سالی به تعمیر وسائل شنودی پرداخت چون ، فعالیتهای اکوستیکی کشور عملاً «مسکوت» شده بودند ! اولین رهائی نسبی از این رکود اکوستیکی در سال ۱۳۶۲ بود که دو کمیته به ریاست مرحوم دکتر برکشلی در مرکز نشر دانشگاهی به منظور واژهگزینی اکوستیک و موسیقی تشکیل شد و مولانا یکی از اعضای کمیته اکوستیک آن بود . این کمیته جزوهای تحت عنوان «واژه نامه فیزیک : اکوستیک ؛ جزوه ۴۷ ، مرکز نشر دانشگاهی» منتشر کرد که فقط در اختیار اعضاء کمیته قرار گرفت و انتشار عمومی نداشت ولی ، در هر حال ، باید اولین واژهنامهای به حساب آید که در زمینه اکوستیک در کشور تدوین شده است . در تیر ماه ۱۳۸۴ ، با اتکاء به واژهنامه فوق ، مولانا جزوهای با عنوان «واژهنامه انگلیسی به فارسی صدا» در گروه فنی دانشکده صدا و سیما منتشر کرد که تجربیات بیست سال گذشته خود را نیز دربرداشت . در ضمن ، پس از فوت مرحوم دکتر برکشلی در سال ۱۳۶۶ ، دو کمیته مذکور نیز رهسپار همان دیار شدند !
پس از بازگشائی دانشگاهها در سال ۱۳۶۲ ، تدریس در گروه معماری دانشكده هنرهای زیبای دانشگاه تهران را آغاز کرد . وی که قبل از بازگشتن به ایران در سال ۱۳۵۵ ، عضو انجمنهای اکوستیک (ASA) و مهندسی شنودی (AES) آمریکا بود ، در مهرماه ۱۳۶۳ به عضویت هیئت مدیره انجمن اکوستیکدانان ایران نیز انتخاب شد .
همکاری وی با مركز تحقیقات ساختمان و مسكن ، وابسته به وزارت مسكن و شهرسازی به عنوان مشاور اکوستیک از سال ۱۳۶۴ شروع شد . اولین قدم او فعالسازی و تکمیل امکانات آزمایشگاهی بود که مرحوم دکتر لیاقتی قبلاً بنیانگذاری کرده بود . این همکاری به عنوان رئیس کمیته تخصصی اکوستیک مرکز تا چند سال قبل که کمیته تشکیل میشد ، همچنان ادامه داشت . حجم عمدهای از پژوهشهای اكوستیك ساختمانی او در این مركز انجام شده و در نشریات مختلف مرکز به چاپ رسیده است . یکی از فعالیتهای زیربنائی نامبرده در این مركز طراحی اولین مجموعه از آزمایشگاههای پژوهش اكوستیك در ایران است که با ۹۳۶ مترمربع زیربنای ساختمانی تحت قراردادی با عنوان «اهداف مطالعاتی و پژوهشی و امکانات لازم بخش آکوستیک مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن» در مهرماه ۱۳۷۵ انجام شد . البته ، اولین مجموعه آزمایشگاهی اکوستیک را نامبرده برای گروه پژوهش مهندسی در سازمان رادیو تلویزیون سابق طراحی و به مرحله اجرا رساند منتها ، روزی که برای خاکبرداری زمین آن آمده بودند ، نامبرده در جلسهای شرکت داشت که قضیه انحلال گروه پژوهش مهندسی بررسی میشد ! ناگفته نماند که محل و در نتیجه ، جزئیات مجموعه آزمایشگاههای اکوستیک مرکز تحقیقات نیز تاکنون لااقل سه بار (در ۱۸ سال گذشته) به دلیل نقطه نظرات مدیریتی تغییر کرده منتها ، قرار است ساخته شود !
در سال ۱۳۶۷ کتابی تحت عنوان «ضوابط طراحی و مفاهیم پایه اکوستیکی و شنودی مربوط به سالنهای سینما» برای بنیاد سینمائی فارابی نوشت که گذشته از خود ضوابط ، شامل دلائل وجودی این ضوابط نیز میشد . یک سال بعد کتاب مشابه دیگری را تحت عنوان «مفاهیم و ضوابط طراحی سیستمهای گفتاررسانی» برای متروی تهران به رشته تحریر درآورد .
از ۱۳۷۷ به عنوان عضو و رئیس كمیته مبحث ۱۸ (اكوستیك ساختمانی) مقررات ملی ساختمان وزارت مسكن به فعالیت پرداخت كه حاصل آن تدوین اولین مقررات اكوستیك ساختمانی در ایران است . در بهمن ۱۳۹۲ و اردیبهشت ۹۳ مجدداً و به ترتیب ، به عضویت «شورای تدوین مقررات ملی ساختمان» و ریاست کمیته تخصصی مبحث ۱۸ منصوب شد . نامبرده در ظرف ۳۸ سال گذشته بیش از ۴۰ پروژه اكوستیك ساختمانی و الکترواکوستیکی را جدا از فعالیتهای دولتی خود طراحی و نظارت كرده است .
مولانا با پشتوانه سالها كار و پژوهش شخصی در زمینه اكوستیك موسیقی ، كار رسمی خود را در این مورد از سال ۱۳۶۸ همزمان با بازگشایی رشته موسیقی در دانشگاه تهران به عنوان عضو هیئت علمی گروه موسیقی آغاز كرد . تجربه شخصی وی نشان داده بود که تشکلهای دولتی کشور مشکلات زیادی در زمینه استمرار و اختیار کافی برای انجام فعالیتهای پژوهشی بوجود میآورند و لذا ، در سال ۱۳۶۵ ، به موازات فعالیتهای دولتی خود، قدمهای اولیه را جهت تأسیس آزمایشگاهی شخصی برای انجام فعالیتهای اکوستیکی و مورد علاقه خود به مرحله اجرا گذاشت . دانش اكوستیك موسیقائی نامبرده ، ابهامات و سؤالات بنیادی موجود در زمینههای مختلف اکوستیک موسیقائی ایران را برایش روشن ساخته بود و لذا ، از همان زمان ، فعالیت در جهت رفع این ابهامات را آغازكرد . دانشجویان تنها منبع قابل اطمینان به نظر میرسیدند چون ، ارگانها و مراكز (حتا آكادمیك) تمایل چندانی به حل این مشکلات از خود نشان نمیدادند . با این وصف ، نامبرده با كمك دانشجویان خود در چندین شاخه اصلی مربوط به اكوستیك موسیقی ایران كار تحقیقاتی را بنا نهاد كه اولین آنها روشن ساختن وضع فواصل فعلی موسیقی شهری (دستگاهی) بود . از سوی دیگر ، فواصل رایج در موسیقی مناطق مختلف ایران به ویژه : موسیقیهای آذری ، تركمنصحرا ، اهلحق ، خراسان و دیوان کردستان مورد بررسی قرار گرفت و اطلاعات بنیادی از جمله الفبای موسیقائی آنها در بررسیهای متوالی بهدست آمد و در پایاننامههای مختلف منتشر شد . در همین راستا ، اطلاعاتی مقدماتی در مورد خصوصیات اکوستیکی تعدادی از سازهای ایران نیز بدست آمده است . در ضمن ، سالهاست که دستگاهی به نام «سازسنج» در کارگاه شخصی وی به منظور پژوهش و پی بردن به اثر متقابل اجزاء سازهای زهی دسته و دستاندار ایران ساخته شده که در پژوهشهای مختلف نیز مورد استفاده قرار گرفته است . اضافه بر این ، تعداد زیادی از سازهای فعلی ایران همراه با ثبت مشخصات اکوستیکی آنها نمونهسازی شدهاند تا بتوان صدای آنها را با گونههائی از آنها که ، نهایتاً ، روی دستگاه «ساز سنج» مونتاژ میشوند تحت بررسی قرار داد .
در سال ۱۳۷۸ ، به منظور ساماندهی منابع تصویری که به سازهای گذشته (از تندیسهای گِلی هزاره چهارم قبل از میلاد تا عکسهای دوران قاجار) و حال ایران مربوط میشوند ، سرپرستی جمعآوری منابع و تدوین «فهرست نقوش سازدار» را در کتابخانه شخصی خود آغاز کرد . این مجموعه در حال تكامل است و نزدیک به ۹۰۰ نگاره و عكس سازدار در آن فهرستبندی شده است که بسیاری از آنها در پژوهشهای مختلف مورد استفاده قرار گرفتهاند .
مطالعه و پژوهش متون كهن اكوستیك موسیقائی ایران فعالیت دیگریست که پیآمدهای مفیدی برای وی داشته است . مهمترین این نتایج عبارتند از: روشن ساختن اهمیت اکوستیک موسیقائی سامانه صفیالدین ، مبانی ساختاری فواصل موسیقائی سامانه كنونی و شهری ایران و ریشههای احتمالی گام ۱۲ فاصلهای موجود در لااقل دو منطقه مختلف کشور . استفاده از همان متون بعلاوه «فهرست نقوش سازدار» امکان بازسازی دقیق تعدادی از سازهای قدیمی را نیز فراهم ساخته است . از جمله ، دو عدد بربط ساسانی که مراحل بازسازی آنها در آزمایشگاه شخصی نامبرده رو به اتمام است . نمونه سازی کرنای گیلان ، بصورتی قابل حمل در جهت احیاء و منطبق ساختن آن با نیازهای فعلی ، فعالیت دیگریست که در آزمایشگاه شخصی وی به نتیجهای قابل استفاده رسیده است .
بررسی ساختارهای سلولی موسیقی ایران ، سوابق تكاملی و ساختار اکوستیک موسیقائی ردیف دستگاهی از دیگر فعالیتهای پژوهشی وی بوده كه غالباً به صورت پایاننامههای دانشجویی كارشناسی و كارشناسی ارشد با نظارت و راهنمایی او انجام شده است .
جمعآوری ، فهرستبندی مقدماتی و ضبط اطلاعات تاریخی مربوط به لولههای حافظالاصوات (Phonograph) مجموعه معیرالممالک فعالیت دیگریست که مولانا در سال ۱۳۶۹ شروع کرد . این مجموعه اولین اصوات گفتار و موسیقی ضبط شده و باقیمانده در ایران است که قدیمیترین آنها تاریخ ششم رجب ۱۳۱۶ قمری (۱۱۶ سال شمسی قبل) را نشان میدهد . کار مشابه دیگری که نامبرده در سال ۱۳۸۷ با کمک دو تن از دانشجویانش به اتمام رساند، تصویربرداری (Scanning) نوشتهها و رقومیسازی (Digitizing) محتوای صوتی نزدیک به صد صفحه سنگی ایرانی متعلق به «موسیقی تجربی» گروه موسیقی دانشگاه تهران بود .
قدم دیگری که نامبرده و همکارانش که در جهت روشن ساختن سوابق اکوستیکی ایران برداشتند ، اندازهگیری نمودار واخنش و تراز نسبی صدا در چینیخانه عالیقاپو و ضبط پژواکهای موجود زیر گنبدهای دو مسجد شاه و شیخ لطفاله در اصفهان در آذر ۱۳۷۸ بود .
در سال ۱۳۸۳ مسئولیت تدوین ریز دروس و راهاندازی دورههای كارشناسی و كارشناسی ارشد صدا در گروه فنی دانشكده صدا و سیما به عهده وی واگذار شد ، به این نیت ، که افرادی در گرایشهای اكوستیك موسیقی و گفتار ، صدابرداری ، صداپردازی ، اكوستیك ساختمانی و … تربیت شوند . فعالیت رسمی دوره کارشناسی ارشد آن در سال ۱۳۸۶ آغاز شد .
از جمله فعالیتهای نسبتاً متأخر نامبرده ، یکی ریاست کمیته متناظر TC43 (اکوستیک) سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی کشور است که در بهمن ۱۳۸۷ آغاز و تا کنون ادامه دارد . دیگری ، در فروردین ۱۳۸۹ بود که اولین «مبانی طرحهای اکوستیکی و الکترواکوستیکی مصلای امام خمینی (ره) تهران» را برای فعالیتهای اکوستیکی آن مجموعه تدوین کرد . مورد سوم ، به جریان انداختن مقدمات اداری رشته کارشناسی ارشد اکوستیک موسیقی از طریق دانشکده موسیقی دانشگاه هنر در اواخر بهار ۱۳۸۹ توسط تعدادی از دانشجویان دانشگاههای تهران و هنر بود . ریز دروس این دوره را مولانا در تابستان ۱۳۸۰ تدوین کرده بود منتها ، به دلائلی ، بلاتکلیف ماند . مورد آخر ، تدوین مقدماتی و ضبط اولین متن نمادین برای گویش زبان فارسی در یک اتاق صامت توسط تعدادی گوینده زن و مرد در شهریور ۱۳۸۹ است . چنین متنی ، گذشته از پژوهشهای آواشناسی زبان ، در گفتاررسانی و اکوستیک ساختمانی نیز کاربرد پژوهشی دارد . در آبان ۱۳۸۸ ، با کمک سه تن از دانشجویانش ، اقدام به ثبت مؤسسهای رسمی به منظور «پژوهش ، آموزش و مشاوره در زمینه صدا و اکوستیک» کرد تا بتواند سابقه بسیار کهن اکوستیک در ایران را به نحو مؤثرتری به دوستداران آن معرفی کند . پس از پنج سال دوندگی ، عمدتاً توسط دو نفر از این دانشجویان ، این «مؤسسه فرهنگ و هنر نواک» بالاخره مجوز فعالیت گرفت . اماّ ، امید است گذشت زمان ، به ثمربخش شدن آن التفات بیشتری داشته باشد !
کتاب اول ردیف میرزا عبدالله مهدی صلحی منتظمالحکما شور
کتاب اول ردیف میرزا عبدالله به روایت مهدی صلحی منتظم الحکما دستگاه شور انتشارات خنیاگر با سیدی
آوانگاری : مهدیقلی هدایت (مخبر السلطنه)
تصحیح و اجرا با سهتار: آرشام قادری
ویرایش نت و بازنویسی
آرشام قادری و شهاب منا
جلد 1 دستگاه شور
تصحیح و اجرا با سهتار: آرشام قادری، ویرایش و بازنویسی نت: آرشام قادری و شهاب مِنا.نشر خنیاگر:
خُنیاگر منتشر کرد: کتاب و سی دی ردیف میرزاعبدالله به روایت مهدی صلحی (منتظم الحکما)، جلد اول: دستگاه شور. تصحیح و اجرا با سهتار: آرشام قادری، ویرایش و بازنویسی نت: آرشام قادری و شهاب مِنا.
معرفی اثر: این کتاب دستگاه شور ردیف میرزاعبدالله را به روایت بهترین شاگرد او، دکتر مهدی صلحی (منتظم الحکما)، و آوانگاری مهدیقلی هدایت (مخبرالسلطنه) ارائه می کند که در زمان حیات میرزاعبدالله نگارش یافته است. پیش تر نسخه خطی آوانگاری هدایت و نیز بازنویسی کامپیوتری آن طی دو کتاب مجزا منتشر شده است و اکنون دستگاه شور این ردیف با تصحیح علمی مجدد، تغییر رسم الخط نت به صورت متداول امروزی، ساده سازی کشش ها در گوشه های آواز و اصلاح ریتمیک قطعات ضربی، تفکیک جملات و اجزای آنها به روش تطبیقی، نت نویسی کامپیوتری مجدد و اصلاح صفحه بندی، و در نهایت اجرای آن با سهتار، ساز تخصصی میرزاعبدالله، ارائه شده است. لازم به ذکر است چنانکه آوانگاری هدایت نشان می دهد ردیف میرزاعبدالله در اصل منطبق با تکنیک سهتار است و نواختن آن حتی با تار نیز به عینه میسر نیست.
عکس مراسم رونمایی جلد ۱ ردیف میرزاعبدالله به روایت مهدی صلحی، نشر خنیاگر، 21 اردیبهشت 1397، در فرهنگ
گزارش مراسم رونمایی مجلد اول کتاب «ردیف میرزاعبدالله به روایت مهدی صلحی (منتظمالحکما)
گزارش مراسم رونمایی مجلد اول کتاب
«ردیف میرزاعبدالله به روایت مهدی صلحی (منتظمالحکما)»
در فرهنگسرای ارسباران، به تاریخ جمعه 21 اردیبهشت 1397
(عکاسی از آقای امیرمهدی مصلحی)
عصر جمعه 21 اردیبهشت 1397 به اهتمام باشگاه موسیقی فرهنگسرای ارسباران و مسئول موسیقی فرهنگسرای ارسباران، آقای شهرام صارمی، مراسم رونمایی از جلد اول کتاب «ردیف میرزاعبدالله به روایت مهدی صلحی (منتظمالحکما)» که بهتازگی با تصحیح و اجرای آرشام قادری، و ویرایش نُت و بازنویسی آرشام قادری و شهاب مِنا توسط نشر خنیاگر منتشر شده است برگزار شد. در این مراسم بهترتیب شهاب مِنا، استاد کیوان ساکت، سیّدعلیرضا میرعلینقی، دکتر هومان اسعدی و آرشام قادری دربارۀ این کتاب سخنرانی کردند.
شهاب مِنا، مدیرمسئول نشر خُنیاگر، ابتدا دربارۀ ردیف و سابقۀ آن در موسیقی ایران صحبت کرد و از دو کارکرد ردیف، تبیین نظام موسیقی دستگاهی و انتقال ادبیات و تکنیکهای اجرایی هر ساز، سخن گفت. سپس به ردیفهای دورۀ قاجار که دستگاهها و آوازها را بهصورتی متفاوت نسبت به ردیف هفت دستگاه و پنج آواز امروزی طبقهبندی کردهاند اشاره کرد و افزود بهعنوان مثال در دستنوشتهای موثق از حبیب سماعی که برای مرتضی عبدالرسولی نوشته بوده است، ردیف محمدصادقخان سُرورالملک به دوازده دستگاه تقسیمبندی شده و حاوی دستگاههایی مانند بیوتات، طرز تجنیس و رهاب است که امروزه متداول نیستند. او همچنین به نقش ساختار و تکنیک اجرای هر ساز در شکلگیری ردیف مخصوص آن ساز اشاره کرد و افزود در گذشته ردیف هر ساز با دیگری متفاوت بوده و برخلاف امروز که یک رِپِرتوار ثابت برای تمامی سازها تنظیم میشود هر ساز ادبیات و جملات خاص خود را برای اجرای ردیف داشته است. او افزود آنچه از ردیف دورۀ قاجار به ما رسیده بیشتر روایت خاندان فراهانی و فرزندان او، میرزاعبدالله و آقاحسینقلی است. سپس به معرفی سه روایت نورعلی برومند، علینقی وزیری، نورعلی برومند و مهدی صلحی (منتظمالحکما) از ردیف میرزاعبدالله پرداخت. او افزود معروفترین روایت ردیف میرزاعبدالله از نورعلی برومند است که این ردیف را از اسماعیل قهرمانی، شاگرد تار میرزاعبدالله، فرا گرفته است. برومند روایت اسماعیل قهرمانی را همراه با ویرایشهایی ضبط کرد و روایت خود از این ردیف را بهعنوان منبع درس ردیف در دانشگاه تهران از اواخر دهۀ چهل تا اواسط دهۀ پنجاه (زمان درگذشتش) تدریس کرد.
اما اولین راوی و کاتب ردیف میرزاعبدالله علینقی وزیری بوده و بنا بر گفتۀ کلنل علینقی وزیری به استاد حسین دهلوی که در سال 1385 طی ملاقاتی حضوری به بنده گفتند نگاشتههای علینقی وزیری از ردیف میرزاعبدالله و آقاحسینقلی گم نشده بوده است بلکه آنها را برای پاکنویس به مرحوم استاد موسی معروفی دادهاند و در ردیف هفت دستگاه موسیقی ایران، گردآوردۀ استاد معروفی به چاپ رسیده است. وی افزود آنچه شاکلۀ ردیف موسی معروفی را تشکیل میدهد ردیف میرزاعبدالله و آقاحسینقلی به روایت و نگارش استاد علینقی وزیری، و همچنین ردیف میرزاعبدالله به روایت مهدی صلحی است که توسط مهدیقلی هدایت (مخبرالسلطنه) به نُت درآمده است.
وی در ادامه به توضیح دربارۀ مهدی صلحی و روایت او از ردیف میرزاعبدالله به آوانگاری مهدیقلی هدایت (مخبرالسّلطنه) پرداخت. او افزود مهدی صلحی خلیفۀ کلاس میرزاعبدالله بوده و به اذعان روحالله خالقی پس از مرگ میرزاعبدالله شاگردانش صلحی را جانشین هنر استاد خود میدانستند. حتی علینقی وزیری پس از آوانگاری ردیف میرزاعبدالله برای آنکه عملاً نیز این ردیف را کار کند یک دوره آنرا نزد مهدی صلحی فرا گرفته و اسماعیل قهرمانی، معلم نورعلی برومند، نیز ابتدائاً شاگرد مهدی صلحی بوده و سپس به مکتب میرزاعبدالله راه یافته است. مهدیقلی هدایت، که خود از رجال دورۀ قاجار است و هفت سال نخستوزیر ایران بوده و وزیر فرهنگ نیز بوده، مردی دانشمند بوده و هفده جلد کتاب در زمینههای مختلف نگاشته و منتشر کرده است و کتاب مجمعالادوار از آثار او در موسیقی است. هدایت نیز از جمله شاگردان مهدی صلحی بوده است. چنانکه مهدیقلی هدایت نگاشته است او بههمراهی مهدی صلحی از سال 1294 تا سال 1301 به مدت هفت سال، هفتهای دو شب ردیف میرزاعبدالله را مینگاشتهاند. هدایت نسخهای از این ردیف را به هنرستان موسیقی ملی هدیه داده است که بنا بر نوشتۀ روحالله خالقی در تنظیم ردیف موسیقی ایرانی توسط موسی معروفی مورد استفاده قرار گرفته است. این نسخه پس از انقلاب به دانشگاه هنر رسیده و در سال 1392 به اهتمام آقای امیرحسین اسلامی، مدیر وقت گروه موسیقی ایرانی دانشکدۀ موسیقی دانشگاه هنر، با همکاری آقای رضا پرویززاده بهصورت کامپیوتری نتنویسی و نسخهخوانی شده و ویرایش نهایی کتاب نیز توسط آقای آرشام قادری صورت گرفته است. در سال 1393 نیز تصویر نسخۀ دستنویس هدایت توسط مؤسسۀ فرهنگی هنری ماهور چاپ شد. اما هیچیک از این دو منبع به دلایل مختلف مورد اقبال چندان قرار نگرفتند و در جزو کارگان آموزشی و کاربردی نشدند. از جملۀ این ایرادها میتوان به علائم نت بهکاررفته در نتنوشتههای هدایت اشاره کرد که امروزه یا استفاده نمیشوند یا بهمعنای دیگر استفاده میشوند و نوازندگان کنونی خرق عادت نمیکنند تا نتها را با علائم او فرا بگیرند و بنوازند. یا وضعیت نتنویسی آن که Portrait یا افقی چاپ شده و عرض کتاب وقتی روی پوپیتر قرار گیرد 60 سانتیمتر میشود و خواندن آنرا دشوار میکند و همچنین مواردی دیگر که گنگاند و نحوۀ اجرا را بهروشنی تبیین نمیکنند.
پس از انتشار این دو منبع، اینجانب به آقای قادری پیشنهاد کردم که این ردیف را مجدداً با ویرایش جدید و با علائم امروزی بازنویسی و بهصورت مناسب صفحهبندی کنیم تا بهصورت کاربردی و آموزشی درآید. آغاز این کار به آذر سال 1395 باز میگردد و پس از وقفهای یکساله از آذرماه 1396 با پنج ماه کار فشرده توانستیم دستگاه شور این ردیف را با ویرایش علمی مجدد و اعمال یافتههای جدید آقای قادری، که از همه مهمتر طرز نگارش هدایت در پنجهکاریها است و مفتاح بسیاری از موارد مغلق و گنگ نتنویسی هدایت بود و ایشان در زمان انتشار کتاب دانشگاه هنر به آنها وقوف نیافته بودند، همچنین با تغییر علائم بهصورت متداول امروزی با بهکاربردن حداقل تعداد علائم (چنانکه هدایت نیز خود این رویه را اتخاذ کرده) و جداسازی جملات و اجزاء آنها، نشاندادن جملات و فیگورهای مکرر با علائم تکرار، سادهسازی کششها در آوازهای متر آزاد و ویرایشهای دیگر ارائه کنیم. همچنین کتاب بهصورت متداول امروزی بهصورتِ Portrait (عمودی) نتنویسی شد و بهگونهای صفحهبندی شد که هر گوشه در پایان صفحه تمام شود یا پایان جمله در پایان صفحه قرار گیرد و ورقزدن به حداقل برسد.
همچنین از آنجا که نهایت انجام این تصحیحات اجرا و شنیدهشدن نتیجۀ صوتی آنهاست از آقای قادری که شش سال با این ردیف عجین بودند و در نواختن تار و سهتار ماهرند خواستم و سماجت کردم که این ردیف را اجراکنند و ضبط این اجرا را در منزل بنده به انجام رساندیم که اولین نمونۀ صوتی منتشرشده از روایت مهدی صلحی از ردیف میرزاعبدالله است.
در ادامه، استاد کیوان ساکت به سخنرانی دربارۀ این مجموعه پرداخت. او گفت من اولین بار اصل یا کپی ردیف میرزاعبدالله به نتنگاری مهدیقلی هدایت را حدود 28 تا 30 سال پیش در منزل دکتر داریوش صفوت در کوچۀ شِروان در تهران دیده بودم و سیم اول تار را هم دو فرض نکرده بود و چنانکه دیدم علائمی از خود ابداع کرده بود؛ مثلاً برای ریز علامتی ساخته بود، شاید نمیدانسته که ریز همان ترمولو است و از علامت ترمولو برای ریز استفاده نکرده بود. استاد وزیری اولین کسی بودند که سیم اول تار را دو فرض کردند و علائمی را برای ربعپردهها با نام سُری و کُرُن و… ساختند که بسیاری از آنها امروزه استفاده میشود.
نکتۀ دیگری که آقای مِنا گفتند و مایلم بر آن تأکید کنم اینکه موسیقی اروپایی متریک است اما قسمت عمدهای از ردیف موسیقی ما در متر آزاد است، ولی هدایت آنها را هم متریک در نظر گرفته و همه را در قالب میزان چهارچهار نوشته است، درحالیکه اولین کسی که آوازهای موسیقی ایرانی را در قالب متر آزاد و بدون میزانبندی نوشت استاد وزیری بود. همانطور که آقای مِنا گفتند استاد وزیری نتنوشتههایشان را به آقای موسی معروفی دادند و ایشان نیز بدون اینکه ذکری از استاد وزیری کند آنها را در کتاب خود، ردیف هفت دستگاه موسیقی ایرانی، چاپ کرد و اولین ردیفی است که به چاپ رسیده است. آقای موسی معروفی ردیف دیگری با همین عنوان برای ویولن هم نوشته ولی با دستخط آقای مفخمپایان در دهۀ پنجاه چاپ شده و یکسری گوشهها در این کتاب آقای معروفی با کتاب ردیفی که قبلاً چاپ کرده بودند کاملاً متفاوت است.
ردیف دیگری که امروزه بهعنوان مأخذ درسی و دانشگاهی مینوازند ردیف میرزاعبدالله، روایت نورعلیخان برومند است. آقای برومند با یکی از بازماندگان کلاس میرزاعبدالله، آقای اسماعیل قهرمانی، آشنا میشود و اجرای ایشان را ضبط میکند و از روی آن مشق میکند و به شاگردان خود انتقال میدهد و ویرایش خود را نیز اجرا و ضبط میکنند. البته چون آقای برومند نابینا میشوند، طبیعتاً اشکالاتی در روایت ایشان هست.
کتاب ردیف میرزاعبدالله به روایت مهدی صلحی که آقای اسلامی با کمک آقای قادری توسط دانشگاه هنر چاپ کرده بود هم واقعاً قابل استفاده نیست، به چندین دلیل: اول اینکه این کتاب خیلی قطور است و بهصورت افقی و عریض چاپ شده است و عملاً استفاده از آنرا برای علاقهمندان غیرممکن میکند. این کتاب روی هیچ پایهنُتی جا نمیشود مگر پایهنُت رهبری اُرکسترسنفونیک. دیگر اینکه علائم خود را که امروزه بهکار نمیروند بهکار برده است و شاید منتشرکننده خواسته است امانتداری خود را نسبت به نسخۀ اصل رعایت کند ولی این امانتداری در نوشتار باعث شده که عملاً این ردیف غیرقابل اجرا باشد. درصورتیکه به اعتقاد من همۀ ما باید بهسوی یکسانسازی علائم پیش برویم که راحتتر بتوانیم از مطالب همدیگر استفاده کنیم.
آقای دکتر قادری شش سال پیش این کتاب را به من هدیه دادند و گفتند آنها را اجرا و بازنویسی کنم. من ایشان را تشویق کردم و گفتم خود شما این کار را بکن، برای اینکه شما الآن بیشتر در فضای این کار هستی و من از این فضا درآمدهام و در فضای دیگری هستم و خوشبختانه دیدم که بازنویسیشدۀ آنرا با اجرا چاپ کردند.
مهمترین و باارزشترین کاری که آقای قادری و آقای مِنا در این کتاب کردهاند، غیر از توضیحاتشان و اینکه علائم و مضرابها را رمزگشایی کردهاند، اجرای این ردیف با سهتار بوده است. برخی ممکن است بگویند خیلی ساده اجرا کرده است. به نظر من، هدف ایشان در اجرای این ردیف نوازندگی سهتار نبوده است. هدف این بوده که شاگرد و علاقهمندی که این کتاب را میخواهد کار کند بتواند آوازهای متر آزاد را بهتر درک کند و نغمهها را فرا بگیرد. اگر شاگرد نمونۀ اجرایی آواز متر آزاد را نشنود ممکن است نتواند معنایی از نت استخراج کند و از دنبالکردن مطالب خسته شود. این است که به نظر من وجود این اجرای صوتی خیلی به آموزش این ردیف کمک میکند.
ضمناً چون این ردیف از نسخۀ مکتوب روایت شده است شاید معتبرتر و موثقتر از روایتی باشد که نورعلیخان برومند بهصورت شفاهی انتقال داده است. این ردیف نوشتهشده است و متکی بر حافظۀ شخص راوی نیست. چون حافظۀ شخص راوی در زمانهای مختلف و سنین مختلف و بر اثر توانایی ذهنی و تکنیکی میتواند متفاوت عمل کند و همچنین بر اثر تغییر سلیقه دگرگون شود. ولی وقتی کسی چیزی را نوشت تثبیت شده است.
هنوز در موسیقی ما برخی نُت و نُتنگاری را مذموم میشمارند. من معتقدم آموزش موسیقی باید براساس نُت باشد ولی مهمتر از آن معتقدم هیچ موسیقیای را نمیتوان به نُت نوشت. همانطور که وقتی شعر حافظ را مینویسند، نمیتوان نوشت این شعر را چگونه باید خواند… ولی نگارش نُت به ما کمک میکند که خیلی از آوازها که ممکن بوده از بین برود ثبت شود.
من زحمت جناب مِنا و آقای دکتر قادری را تحسین میکنم و خوشحالم در موسیقی ما هنوز افرادی هستند که به پژوهش علاقهمندند و هرکس یک برگ به موسیقی ایرانی بیفزاید قابل تحسین و احترام است.
در ادامه، سیّدعلیرضا میرعلینقی به ذکر نظراتش دربارۀ کتاب پرداخت. او گفت مهمترین کار این مجموعه این بوده که این ردیف بهصورت کاربردی درآید و از حالت صرفاً سندیای که داشت خارج شود. نسخ قبلی چاپشده از ردیف نتنگاری هدایت در عین اینکه بهعنوان یک سند کاریست باارزش ولی به لحاظ حجم و قطع و بسیاری مسائل دیگر قابل کاربرد نیست. این کتاب خود سرگذشتی خاص و جالب دارد. در اینجا سپاس بگذارم بر دکتر صفوت عزیز که این کتاب را در بحبوحۀ انقلاب به منزل خود بردند و تا سالیان سال از آن نگهداری کردند. باعث و بانی بسیاری تخریبهای فرهنگی و ازبینبردنها افرادی بودند که متأسفانه در کسوت موسیقیدان بودند؛ انقلابی بودند و البته بیشترشان بعداً بهسوی کشورهای سرمایهداری، که خود نفی میکردند، رخت برکشیدند و در آنجا ماندند. متأسفانه بسیاری از اسنادِ موسیقیِ ما را این گروه از بین بردند و دکتر صفوت کار مثبتی انجام دادند.
نتنویسی مخبرالسّلطنه قرار نبوده کامل باشد، چرا که مخبرالسّلطنه موسیقیدان نبود و اگر میخواسته به صحت کاملی نزدیک شود نیازمند تجربۀ فراوان کار نت در سالیان سال بوده که طبعاً این مرد نداشته است، برای اینکه مشاغل مختلف داشته و برای خود روش مخصوصی برای نتنگاری داشته است و موسیخان معروفی در یکی از مقالاتش میگوید من با هزار زحمت با شیوۀ نتنویسی ایشان آشنا شدم.
هنوز هم فاصله بین موسیقی و نوشته در موسیقی ما بسیار است، برای اینکه به وجه نگارش موسیقی توجه کافی نمیشود و موسیقیدانان ما به اهمیت نت چنانکه باید واقف نیستند، چون کار سختی است و ما اهل سختیدادن به خود نیستیم.
آنچه از شنیدن سیدی کتاب استنباط کردم بهطور خلاصه اینکه اجرا بسیار تمیز و پاکیزه است؛ آموزشی است. این اجرای بسیار تمیز در تراک اول بهشدت تحتتأثیر تکنیک و برداشت و کانسِپتِ جناب استاد ساکت است و به دلیل شاگردی آقای قادری نزد ایشان طبیعی است، ولی به نظر میآید بین ضبط تراکها فاصلۀ زمانی بوده است و در تراکهای بعدی فضای نوازندگی بهکلی عوض میشود و شخصیتر میشود؛ خلوتیِ بیشتری پیدا میکند. جملات خیلی جاها یکباره با ریز آغاز میشود درحالیکه در شیوهای که من فکر میکنم نزدیکتر به این ردیف بوده با تکِ اعلام آغاز میشده و بعد ریز زده میشده است. (کیوان ساکت در نقد این سخن گفت: من تکریز در اجرای استادان قدیم تقریباً ندیدهام. مثلاً ساز نیداوود، زرینپنجه و موسی معروفی تکریز ندارند و ریز میزنند. حتی اجراهای آقاحسینقلی که شنیدهام تکریز ندارد. فکر میکنم تکریز مربوط به سالهای اخیر است که ریزهای پیوسته کم بهکار رفته و با تک مقداری از زمان ریز را نیز کم کردهاند.)
مسئلۀ بعدی دربارۀ نتکردن ردیف در آن عصر است که به قصد حفظ و نگهداری ردیف بهعنوان یک میراث انجام شده است و بَعد آموزش. در حالیکه الآن کاملاً برعکس است. با اینهمه وسایل ضبط و ثبت که امروزه در اختیار داریم مسئلۀ حفظ ردیفها مطرح نیست؛ آموزش آن مطرح است که باید بیشتر به این بُعد توجه شود.
آنچه را آقای مِنا دربارۀ دستنویس مرحوم حبیب سماعی فرمودند، من خود خدمت آقای عبدالرسولی دیده بودم و دستخط خود مرحوم استاد حبیب سماعی بود. دستخطی بود در اندازۀ نصف کاغذِ A4 که خود حبیب نوشته بود و شامل اسامیای مثل دستگاه سوز و گداز بود و هرکار کردم که بتوانم از آن عکس بگیرم نشد! این است که ردیف یک برداشت و کانسِپت منحصر به خاندان فراهانی نبوده و این سند آنرا اثبات میکند. روایتها از ردیف طی زمان ثابت نمانده؛ نمیتوانسته ثابت باشد؛ نباید هم باشد. من اصلاً مخالف با داشتن یک متن مرجع واحد نیستم اما به تعبیر دکتر اسعدی با «انجماد» ردیفها هم بهشدت مشکل دارم و فکر میکنم روایتهای مختلف باید باشد؛ کانسِپتهای مختلف؛ برداشتهای مختلف.
از مطالعۀ کتاب حاضر و شنیدن اجرای دکتر قادری به این نتیجه رسیدم که وِرژنهای امروزی ردیف، بهویژه با شاخص استاد داریوش طلایی، نسبت به قدیم شُستهرُفتهتر، مدوّنتر، ویراستهتر و دارای شخصیت شهریتری است و از حس نیمهروستایی که نهفقط در موسیقی و لحن موسیقی بلکه در کل کاراکتر زندگی دورۀ قاجار میبینیم فاصله دارد.
بههرحال، من خوشحالم که این کتاب چاپ شده، در بدترین شرایط موجود در این کشور که معضلاتش زیاد است و یکی از معضلات این کتاب این است که در صفحۀ 14 معضلات، «معظلات» نوشته شده است!
در ادامه، دکتر هومان اسعدی به سخنرانی پرداخت و گفت: اولاً تبریک میگویم به جناب آقای مِنا و آقای قادری. آقای مِنا در این چند سالی که انتشارات خُنیاگر را تأسیس کردهاند کتابهای خیلی خوب و مفیدی را برای جامعۀ موسیقی منتشر کردهاند که یک فضای بینابین عملی_ نظری دارد و هم کاربردی است و هم بنیاد نظری یا تحقیقاتی دارد و از این نظر_ در کارهای دیگرشان هم گفتهام_ بهشان تبریک میگویم. جناب آقای دکتر قادری هم میدانم که در شش سال اخیر درگیر ردیف نوشتۀ مهدیقلی هدایت بودهاند و دربارۀ آن زیاد تفحص کردهاند و درنهایت نتیجۀ قسمتی از کارشان را در قالب همکاری با دوست عزیزمان، آقای امیر اسلامی، و قسمت دیگرش را در این کتاب میبینیم و یک تبریک ویژهای باید به ایشان گفت بهخاطر اینکه جسارت اجرای این ردیف را داشتهاند و این خود مسئلۀ خیلی مهمی است. بالاخره باید از یک جایی شروع شود. خودِ من یکی از اشکالاتم این است که خیلی ایدهآلیست و کمالگرا هستم و تا چیزی آنطور که میخواهم نشود انجامش نمیدهم و به همین خاطر هم دوازده سیزده سال است پایاننامۀ دکترایم تمام شده و نمیخواهم چاپش کنم، برای اینکه فکر میکنم باز هم باید بهتر شود و خوب نیست. دکتر صفوت هم به بنده میگفت این کار را نکن؛ همین الآن چاپ کن و بعداً تجدیدِنظر کن. جسارتی میخواهد و خوب است که شما این جسارت را دارید و قطعاً در ادامه هم دستگاههای بعدی را که اجرا خواهید کرد بهتر و بهتر میشود.
در اینجا مایلم دربارۀ مهدیقلی هدایت و تاریخچۀ شفاهی ردیف نگاشتۀ او در دو سه دهۀ اخیر که خودم درش بودهام صحبت کنم:
آشنایی خود من با مهدیقلی هدایت بهطور سیستماتیک به اوایل دورۀ لیسانسم، حدود 25 سال پیش باز میگردد که در آن زمان آقای دکتر خسرو مولانا گفتند مهدیقلی هدایت در زمینۀ آکوستیکِ موسیقی کاری انجام داده است و بهاتفاق دوست عزیزم، آقای امیرحسین پورجوادی، رفتیم و چاپ عکسی کتاب مجمعالادوار را گرفتیم و نسخۀ اصل را به استادمان، دکتر مولانا، دادیم و خودمان آنرا کپی کردیم. (مجمعالادوار هم چاپ عکسی و هم نسخۀ خطی دارد و کمی با هم متفاوتاند.) از آن موقع، با موضوع مهدیقلی هدایت درگیر بودیم. با دکتر صفوت هم از دهۀ هفتاد تا اواخر عمرشان دائم در تماس بودم و یادم است ایشان هم در اواسط دهۀ هفتاد که فرهنگستان هنر تأسیس نشده بود در بخش هنر فرهنگستان علوم حضور داشتند و من گاهی در آنجا خدمتشان میرسیدم. آنزمان هم که سراغ مهدیقلی هدایت و ردیفنوشتۀ او را از ایشان میگرفتم. در همان اواسط دهۀ هفتاد گفتند طرح پژوهشیای دربارۀ این ردیف با همکاری یکی از شاگردانشان که پزشک بودند و سهتار میزدند دارند و داشتند روی آن کار میکردند و میگفتند هنوز کار دارد. بعداً که در سال 1379 که برای پایاننامۀ دکترایم خدمتشان رسیدم دربارۀ پژوهششان پرسیدم گفتند هنوز کار دارد ولی یک مفتاحی پیدا کردهایم. برای کار پایاننامۀ من از دستخطهای مهدیقلی هدایت دستگاه به دستگاه کپی میدادند و تمایل داشتم که اصل نسخه را هم ببینم چون مقداری از کار من، علاوه بر کار تئوری و آنالیز، نسخهشناسی و تاریخی است و متأسفانه اصل نسخه در دسترس نبود اگرچه ایشان کپی خوبی از دستنویس هدایت داشتند؛ میکروفیلم داشتند. بعداً در حدود سال 1382-1381 از ایشان پرسیدم که الآن اصل نسخه کجاست به من گفتند در کتابخانۀ دانشگاه هنر نگهداری میشود. آنموقع، آقای حسین میثمی مدیر گروه موسیقی ایرانی دانشکدۀ موسیقی دانشگاه هنر بودند و آقای سیاوش بیضایی مدیر گروه موسیقی کلاسیک بودند. چون از سال 1377 در دانشگاه هنر تدریس میکردم به این دوستان گفتم که امکانش هست این نسخۀ خطی را از کتابخانه بگیریم؟ یکبار، بهاتفاق، سهنفری رفتیم. مسئولین کتابخانه هرچه جستجو کردند پیدا نکردند و چند هفته بعد، مجدداً که خدمت دکتر صفوت رفتم گفتند به ایشان بگویید در بین کتابهای عادی نیست؛ داخل یک صندوقچهای با این مختصات و در فلانجا است. اطلاعات خیلی دقیق دادند. دفعۀ بعد که مراجعه کردند پیدا شد و در همانجایی بود که دکتر صفوت گفته بودند و همانطور که آقای میرعلینقی اشاره کردند، اصل دستخط مدتی نزد دکتر صفوت بوده است که از آن حفاظت کرده بودند و بعداً به کتابخانۀ دانشگاه هنر داده بودند. البته چون من استاد هیئت علمی دانشگاه هنر نبودم و استاد حقالتدریس بودم نتوانستم اصل نسخۀ خطی را ببینم اما دوست عزیزم، آقای میثمی، که آنزمان مدیر گروه بود از آن کپی تهیه کرد و قرار شد که روی آن کار کند. بعد، اتفاقاتی در دانشگاه هنر رخ داد که آقایان میثمی و بیضایی مدتی از دانشگاه هنر رفتند و آقای امیرحسین اسلامی مدیر گروه شدند و بعداً ایشان از این مسائل آگاه شدند و ایشان ادامه دادند و طرح پژوهشی ارائه کردند و بعد این کتاب چاپ شد. چون این نکتهای بود که هم در مقدمۀ کتاب چاپ دانشگاه هنر و هم در کتاب حاضر قدری نادرست روایت شده است لازم دیدم این تصحیح را انجام دهم و آقای میثمی و بیضایی هم در جریان این جزئیات بودند.
در هر حال، دکتر صفوت خودشان در این زمینه خیلی داشتند کار میکردند و میدانیم که ایشان هم شاگرد ابوالحسن صبا بودند، هم شاگرد حبیب سماعی و هم شاگرد حاجآقامحمد ایرانی مجرد. حاجآقامحمد ایرانی مجرد قبل از اینکه نزد میرزاعبدالله کار کند شاگرد مهدی صلحی (منتظمالحکما) سهتار زده بوده و تخصص اصلیاش هم در نواختن سهتار بوده است. آقای دکتر صفوت روایت دیگری از ردیف میرزاعبدالله را که از حاجآقامحمد ایرانی مجرد یاد گرفته بودند کار میکردند و آقای دکتر پورجوادی که از شاگرد و نوجوانی شاگرد دکتر صفوت بودند ضبطهای کلاسش را برای ما میگذاشت و میشنیدم. بعد که در دو دهۀ آخر عمر دکتر صفوت با ایشان بیشتر مأنوس شدم یکبار این جریانات را از ایشان پرسیدم، گفتند من این ردیفی را که بهاصطلاح روایت میرزاعبدالله بود نزد حاجآقامحمد ایرانی مجرد آموختهام. دکتر صفوت پنج سال فرانسه بودند و مأموریت داشتند به دانشگاه سوربن و در آنجا هم دکترایشان را گرفتند و هم کارهای تحقیقاتی موسیقی انجام میدادند. میگفتند وقتی از فرانسه برگشتم، میخواستم به گروه موسیقی دانشگاه تهران ملحق شوم. گروه موسیقی دانشگاه تهران را دکتر برکشلی در سال 1344 تأسیس کرده بودند و آقای برومند اولین استاد بخش موسیقی ایرانی بودند. آقای دکتر صفوت گفتند وقتی آمدم در دانشگاه تهران تدریس کنم، آقای برومند به من گفتند شما چه ردیفی را کار میکنید؟ گفتم میرزاعبدالله. اجرا که کرده بودند آقای برومند به ایشان گفته بود، اینکه با روایت من فرق دارد. دکتر صفوت گفته بودند من پیش حاجآقامحمد ایرانی مجرد این ردیف را زدهام. آقای برومند گفته بودند نه! اینجوری اغتشاش ایجاد میشود و باید یکدست باشد و چون آقای برومند ده پانزده سالی از دکتر صفوت بزرگتر و از نظر سن نسبت به ایشان پیشکسوت بودند ظاهراً آقای دکتر صفوت با آقای برومند هم این ردیف را به روایت آقای برومند زده بودند و قرار شده بود دو سال اول را دکتر صفوت تدریس کنند و دو سال بعدی را آقای برومند. مسائل زیاد دیگری دربارۀ ردیف و فیکسشدنش وجود دارد که برخیاش الآن جایش نیست گفته شود و برخیاش هم شاید هنوز خیلی بهصلاح نباشد گفته شود. درهرحال، استیلی که دکتر صفوت ساز میزدند و بیشتر از حاجآقا مجرد گرفته بودند به توصیفهایی که از ساز مهدی صلحی (منتظمالحکما) میشد نزدیک بود.
همانطور که دوستان گفتند، نتنویسی و آوانویسی در همه جای دنیا نمیتواند دقیقاً همهچیز را ثبت کند و برای همین رهبر ارکستر وجود دارد که به نت جان ببخشد و در هر حال، مقداری از موسیقی در حوزۀ شفاهیات باقی خواهد ماند؛ هرجای دنیا که باشد، چه غرب چه شرق. دکتر صفوت منبع مهمی بود و فکر میکنم آن ظرایف و شیوههای اجرایی را که در نتنویسی هدایت نیست بهشان مسلط بود و نمیدانم این ردیف را ضبط کرده است یا نه. ولی از آدمی به آن دقت بعید میدانم که کارهایی را که انجام داده است جایی نگه نداشته باشد و امیدوارم اگر وجود دارد خانوادهشان اینها را منتشر کنند و حتی یادم است ایشان کنار ردیف موسی معروفی هم حاشیههای مفصّلی نوشته بودند که هرکدام از کجا آمده. با نتنوشتههای هدایت و دیگر منابع مقایسه کرده بودند و خیلی نکات جالبی هنوز در دستنویسهایشان هست که انشاءالله خانوادهشان علاوه بر انتشار آثار فلسفی ایشان به نشر آثار موسیقایی ایشان بیشتر بپردازند چون ایشان موسیقیشناس خیلی خیلی برجستهای بودهاند.
در اوایل دهۀ نود، آقای بهداد بابایی هم با من تماس گرفتند و گفتند در این پروژه دارند کارهایی انجام میدهند و قرار بوده که این ردیف را اجرا کنند. دوست مشترکی گفته بودند که چون من (اسعدی) هم در این زمینهها علاقه دارم کار مشترک در این زمینه انجام دهیم و چند جلسهای ما با هم رفتیم و آمدیم. پس از چهار پنج جلسه به ایشان گفتم این پروژه خیلی سنگین است و به این سادگی نیست؛ دقت بیشتری میخواهد و باید ملایمتر پیش برویم و پس از مدتی گفتم فعلاً به دلیل مشغلههای کاری نمیتوانم ادامه دهم، مگر آنکه یک سال فرصت مطالعاتی داشته باشم و همۀ کارهایم را تعطیل کنم و بر این مجموعه متمرکز شوم، ببینیم میشود یا نه. و این کار را ادامه ندادم. آقای بابایی هم داشتند قسمتهایی از این ردیف را اجرا میکردند ولی هنوز منتشر نکردهاند.
بههرحال، اینکه افراد مختلف روی این نتنوشتههای هدایت کار کنند خیلی ارزشمند است و منافاتی با هم ندارد، کمااینکه چهار پنج پایاننامۀ فوق لیسانس دربارۀ این ردیف نوشته شده است. دستگاه شور این ردیف چندین سال پیش در دانشگاه هنر بهعنوان پایاننامۀ نوازندگی ساز ایرانی در دانشگاه هنر ارائه شد؛ در پایاننامۀ دیگری در دانشگاه هنر قسمتهایی از دستگاه نوای این ردیف با ردیف میرزاعبدالله روایت نورعلی برومند و ردیف آقاحسینقلی مقایسه شد؛ در دانشگاه تهران سه چهار پایاننامه دراینباره بود: دربارۀ دستگاه ماهور، آواز اصفهان و دستگاه همایون این ردیف کار کردند که بد نیست به آنها هم توجه شود.
اما به نکتۀ دیگری دربارۀ نتنویسی و تفسیر اشاره کنم: وضعیت ردیف نگاشتۀ مهدیقلی هدایت در تاریخ موسیقی ایران وضعیت منحصربهفردی است. علاوه بر آنکه قدیمیترین منبع کامل موجود است_ که این خود خیلی مهم است_ ویژگیهای مهم دیگر ی هم دارد: یکی از ویژگیهای مهم دیگرش این است که توسط دو نفری روایت شده که برجستهترین افراد زمانه بودهاند و شاید قرنها قبل و بعد امثال ایشان نبوده است. من خودم فکر میکنم پس از فارابی و قطبالدین شیرازی، مهدیقلی هدایت یکی از بزرگترین دانشمندان جامعالعلوم موسیقیشناس در تاریخ ایران بوده است؛ یعنی دقتی که دارد فقط در فارابی و قطبالدین دیدهام، و حتی در صفیالدین هم نه. و دو نفر خیلی خیلی دقیق و برجسته این کار را کردهاند. مهدیقلی هدایت با آراء هِلمهُلتْز در فیزیک صوت آشنایی داشته؛ موسیقی غربی را میشناخته؛ موسیقی ایرانی را میشناخته. برعکس اینکه برخی فکر میکنند موسیقیدان نبوده، برعکس، ایشان موسیقیدان بوده است. ایشان به گفتۀ آقای حسن مشحون هم سهتار میزده هم ظاهراً با ساز غربی آشنایی داشته است، چون اگر کسی ساز غربی_ مثل پیانو یا ویولن_ نزده باشد، غیرممکن است بتواند اینجوری نت بنویسد. و مقداری از مشکلات نتنویسیاش مشکل تفسیر است. ما همین الآن یک متن تاریخی قدیمی را جلویمان بگذارند شاید از خیلی از کلماتش سر در نیاوریم. نویسنده این را برای امروز ما که ننوشته است؛ در زمان خودش نوشته است، کمااینکه در رسالات قدیم هم این مشکل را داریم. افرادی که در قرن پنجم چیزی نوشتهاند برای همعصران خودشان نوشتهاند؛ فکر نمیکردهاند که هزار سال بعد یکی میخواهد بیاید ببیند چه نوشتهاند. به همینخاطر، تفسیر نتنوشتههای هدایت قدری پیچیده است. ولی اینکه گفتم منحصربهفرد است وجه دیگری هم دارد: ما همیشه در سنّت موسیقاییمان موسیقی داشتهایم که بعداً آوانویسی شده است. این تنها منبع در تاریخ موسیقی جدید ایران است که صدایش را نداریم و نتش را داریم و وضعیتی بسیار مشابه موسیقی کلاسیک غربی دارد. در موسیقی کلاسیک غربی هم از دورۀ رُنسانس یا قرون وسطی یا باروک نت وجود دارد و اجرا وجود ندارد. در غرب، در موزیکولوژی تاریخی و تصحیح نتنویسی روشهای خیلی مفصّلی دارند؛ یعنی اگر کسی نسخ نتاسیونهای قرون وسطی یا رنسانس یا حتی باخ و بتهوون را جلوی یک موسیقیدان درجهیک امروزی بگذارید، شاید نتواند آنرا اجرا کند؛ موزیکولوگهایی آمدهاند و با پارامترهای بسیاری آنها را به زبان امروزی تبدیل کردهاند که تازه جورهای مختلف قابل تفسیر است. نتنوشتۀ هدایت متنی است که شاید فنون موزیکولوژی غربی خیلی زیاد بهدردش میخورد تا با توجه به قرائن متفاوتی تصحیحش کرد. متون مکمل نتنوشتههای هدایت مجمعالادوار و دستور ابجدی است که آقای قادری تا حد زیادی از هر دو، مخصوصاً دستور ابجدی، استفاده کردهاند.
مسئلۀ دیگر هم تکنیکهای اجرایی است. این ردیف، به دلایل فنی که الآن جایش نیست توضیح دهم (ازنظر جملهبندی و اشارات و…)، شاید از نظر استیل محتوایی استیل بنیادیِ زیباییشناسیاش با استیل آقاحسینقلی قرابت دارد تا میرزاعبداللهی که از برومند روایت شده است و استیل تکنیک نوازندگی ساز سهتار دارد. اهمیت این ردیف بیشتر از نظر استیل نوازندگی سهتار و تکنیکهای اجرایی است. هدایت سعی کرده است با وسواس و خیلی دقیق آنها را نشان دهد و من فکر نمیکنم فقط به دلیل دیدن نوازندگی مهدی صلحی پنجهکاریها را بهصورت نتهای مجزا نوشته باشد، چون خودش هم سهتار مینواخته است و میخواسته تا جایی که میتواند دقیق نشان دهد و چون ایشان دو سال در آلمان تحصیل کرده بوده است، برای آلمانیها و تحصیلکردگان آلمان، مانند دکتر مسعودیه، تمام جزئیات معنادار است و سعی میکنند ثبتشان کنند. هدایت در بقیۀ آثارش هم همین نگاه جزءنگر را دارد. کتاب خاطرات و خطرات هدایت را که میخوانید چنان وقایع را بادقت توضیح میدهد که معلوم است انسان جزئینگری است و در نُتاسیون نمیدانسته با چه زبانی بگوید. چون در نگارش ردیف اولین نفر بوده، الگویی نداشته است و برای چگونهنوشتن متر آزاد و نوشتن تکنیکهایی که در سازهای غربیای که میشناخته نیست، بهعنوان اولین شخص، چالش بزرگی داشته است. ولی برای تکنیکهای اجراییاش شاید از برخی متون بشود کمک گرفت. مثلاً آقای حسن مشحون در کتاب تاریخ موسیقی ایران دربارۀ نوازندگان تار و سهتار که صحبت میکنند و دربارۀ ویژگیهای نوازندگی مهدی صلحی در قیاس با میرزاعبدالله و درویشخان نوشتهاند و ظاهراً درویشخان و مهدی صلحی اگرچه شاگرد میرزاعبدالله و آقاحسینقلی بودهاند، دو استیل کمابیش متفاوت داشتهاند. ابوالحسن صبا بیشتر شاگرد درویشخان بوده است و شاید حاجآقامحمد و دکتر صفوت متمایل به سبک مهدی صلحیاند. استیلشان متفاوت است و البته در کتابی که رسماٌ از آقای مشحون چاپ شد بخشی که اکنون به آن ارجاع میدهم نیامده است. بعداً آقای امیرحسین پورجوادی دوباره از آقای دکتر صفوت گرفته بودند و بخش نوازندگان تار و سهتار این کتاب را در فصلنامۀ موسیقی ماهور، شمارۀ سی، منتشر کردیم که در آن جملات جالبی دارد. من دو سه جمله را که آقای مشحون دربارۀ نوازندگی مهدی صلحی میگوید بازگو میکنم. میگوید مهدی صلحی (منتظمالحکما) در تار از شاگردان میرزاحسینقلی و میرزاعبدالله بوده و در سهتار بیشتر شاگرد میرزاعبدالله بوده و بیشتر سهتار را ادامه داده است اگرچه خودش هم شاگرد تار داشته و هم شاگرد سهتار و در هر دو زمینه ماهر بوده است ولی میگوید سهتار را در نهایت استادی مینواخت. ناخنی بسیار قوی و پنجهای تند و چپ و راستهایی مرتب داشت و در نوازندگی مقتدر و ماهر بود. در حال نواختن، مضراب ریز او قطع نمیشد و در حال نوازندگیِ مطلبی نغمات دیگری از ساز او شنیده میشد و نوازندگی او حالت مخصوص به خود داشت. شاید سبک نوازندگی او در نتیجۀ شاگردی محمدصادقخان سُرورالملک وضع مخصوص به خود گرفته بود، زیرا صلحی مدتی هم از سرورالملک تعلیم گرفته و تحتتأثیر نوازندگی او نیز بوده است. (مطالبی را که از سُرورالملک گرفته به نام محمدصادقخانی نوشته است و از آقاحسینقلی هم مطالبی دارد و به همین دلیل شاید به روایت او عنوان ردیف میرزاعبدالله نتوان گفت، چون برآیندی است از میرزاعبدالله، وجوهی از استیل آقاحسینقلی و مطالبی از محمدصادقخان و سَنتِزی که در ذهن ایشان انجام شده است. مفهوم امروزی ردیف با مفهومی که صد سال پیش در ذهن اینها بوده فرق دارد و ما نباید با مفهوم امروزیای که از ردیف در ذهن داریم سراغ آنها برویم. اگر او ردیف میرزاعبدالله میگفته است، منظورش همۀ جزئیات نیست، بلکه منظورش استیل کلی و کلیت آن به سیستم میرزاعبدالله است.) جالب است در ادامه، از آقای دوامی دربارۀ هنگآفرین و درویشخان و مهدی صلحی مطالبی نقل شده است و مقایسههایی بین سبک اجرایی این افراد کرده است که من در اینجا وارد جزئیات آن نمیشوم.
این نکته جالب است که عبدالحسین صبا نیز که هم شاگرد مهدی صلحی و هم شاگرد میرزاعبدالله بوده و مکرراً ساز صلحی را دیده بود حکایت میکند که در ساز منتظمالحکما علاوه بر مطلبی که مینواخت مثل اینکه پیوسته نغمۀ دیگری هم به گوش میرسید. حاجآقامحمد ایرانی مجرد هم مطالب مشابه دیگری نقل کرده است…
در هر حال، در این نوشتهها مقداری حالتی که من از آقای پورجوادی شفاهاً از دکتر صفوت شنیده بودم که نوازندگی صلحی مضرابهای شلاقی داشته و در نوازندگیاش صدای ممتد پسزمینهای داشته و… مطالبی هست که در آینده اگر کسی بخواهد دوباره این ردیف را ضبط کند یا دستگاههای دیگر این ردیف را ضبط کند میتواند ایده دهد و مقداری منابع مکتوب و شفاهی مکمل هم وجود دارند. اگرچه ممکن است کسی بخواهد از متنی با یک سبک اجرایی دیگر تفسیر ارائه کند ولی در این زمینه فکر میکنم ما نیازمند دانشی هستیم که غربیها خوب به آن پرداختهاند و ما نداشتهایم و آنهم زیباییشناسی فلسفۀ موسیقی از منظر اصالت اجرای تاریخی است؛ اینکه در یک اجرای تاریخی نوازنده با چه سازی میزده؛ با چه استیلی زده؛ در چه فضایی بوده است… همۀ اینها که گرد هم بیایند میشود به یک اجرای اصیل تاریخمند یا اجرای آگاه از تاریخ دست پیدا کرد و بعداً تفسیرهای دیگری را هم میشود ارائه کرد و شاید کسی بخواهد با سبک دیگری آنرا اجرا کند.
در اینجا صحبتم را تمام میکنم و توجه را جلب میکنم به منابع مکمل شفاهی و مکتوب و تاریخیای که وجود دارند و در نهایت باز هم به جناب آقای دکتر قادری تبریک میگویم چون این ردیف نزد معدودی از اهل فن مشهور بود و میشناختند و سالها رویش کار میکردند ولی تا وقتی اجرا نشود و به نتنویسیای قابل فهم برای اکثریت جامعۀ موسیقی تبدیل نشود تأثیری ندارد، کمااینکه چند سال است نسخۀ خطی نتنوشتههای هدایت چاپ شده و فکر نمیکنم کسی دیده باشد و شاید پنج نفر، ده نفر با آن دستوپنجه نرم کرده باشند. به همین خاطر، قطعاً این کتاب در معرفی این ردیف به جامعۀ بزرگتر موسیقی بسیار ارزشمند است و امیدوارم در آینده هر دو دوست عزیزمان به این نکات استیل اجرایی هم بیش از پیش توجه کنند.
آرشام قادری، بهعنوان آخرین سخنران، دربارۀ کتاب چنین گفت: این ردیف ردیف بسیار باارزشی است که، همانطور که آقای دکتر اسعدی گفتند، به آن جز در محافل خیلی تخصصی موسیقی توجه نشده است. آقای اسلامی که این مجموعه را در دست انتشار داشتند، وقتی کار نتنویسی کامپیوتری تمام شده بود خدمت آقای بهداد بابایی رسیده بودند و گفته بودند از شما بهعنوان نوازندۀ حرفهای سهتار که فقط سهتار مینوازد میخواهیم این کتاب را ببینید و ایشان نظر به لطفی که به بنده داشتند گفتند تو هم در این جلسات شرکت کن و شروع کردیم به بازخوانی اصل کتاب و من حتی نسبت به اصل نت کمی مشکوک بودم که نکند ما نتی را که اصل نوشتۀ هدایت نباشد شروع به تصحیح کنیم. خدمت دکتر ساسان سپنتا تماس گرفتم و گفتم شما این کتاب را دیده بودید؟ گفتند چنین کتابی را نزد آقای خالقی دیده بودم و در جاهایی با جوهر بنفش در آن نوشته شده بود و اگر این نسخه همان باشد باید جوهر بنفش هم درش باشد و من اسکنها را دیدم و جوهر بنفش را در صفحاتی از آن دیدم و خیالم راحت شد که این همان کتابی است که نزد استاد خالقی دیده بودند و شروع کردم به تصحیح.
برخی از دوستان به عبارت «تصحیح» برای بنده روی جلد کتاب حاضر اعتراض کرده بودند و گفته بودند تصحیح وقتی میسر است که چند نسخه از یک کتاب موجود باشد و آنها را با هم تطبیق دهی و آنگاه میتوانی بگویی تصحیح کردهای. وقتی فقط یک نسخه از این نتنوشته موجود است چرا واژۀ تصحیح را بهکار بردهاید؟
در پاسخ باید بگویم این ردیف میرزاعبدالله است. ردیف میرزاعبدالله را نورعلیخان برومند نواخته؛ ابوالحسن صبا نواخته و استاد صبا ماهور و همایون آنرا نت کرده و حاوی مطالبی است که به گوش ما آشناست و نمیخواهیم سوژهای خیلی رؤیایی را تصحیح کنیم. نسبت به آنچه در حافظۀ شنیداری ما وجود دارد و در قیاس با آنچه استادان و شاگردان میرزاعبدالله نواختهاند نتهایی نوشته شده است که در ساز آنها نمیشنویم و باید ببینیم که منظور هدایت از این طرز نگارش چه بوده است.
مهمترین نکته در مصداقدادن به عبارت تصحیح برای این کتاب اینکه من از جملات خود این ردیف برای تصحیحش استفاده کردهام. همانطور که میدانیم، خیلی از جملات در خیلی از گوشهها تکرار میشود ولی مهدیقلی هدایت جملهای را که در دو سه گوشۀ مختلف تکرار شده به دو سه صورت مختلف نوشته است. مثلاً در یک جا با سهلاچنگ نوشته و در جای دیگر با دولاچنگ؛ در جایی نتها را به هم متصل کرده و در جای دیگر همانها را از هم جدا کرده است. من فکر میکنم چون انسان خیلی دقیقی بوده اشتباه نکرده است، بلکه به قطعیتی نرسیده است که به کدام صورت یک جمله را بنویسد و وقتی میدیده یک جمله دارد تکرار میشود آنرا بهصورت جدیدی مینوشته و مطمئن نبوده که کدام است، ولی هر دو صورت را نوشته است.
نتنوشتههای هدایت نکات خاصی دارند:
اولینبار است که میبینم در آواز بیات اصفهان ریتمی نوشته که لنگ است، یعنی ریتم هفتهشت را در آغاز آواز اصفهان نوشته است.
مهدیقلی هدایت نتنویسی بسیار عجیبی دارد؛ یعنی در جاهایی بسیار دقیق عمل کرده است ولی در جاهایی چیزهای بسیار واضحی را خیلی عجیب نوشته است.
نکتۀ دیگری که به ذهن من رسیده است اینکه این نسخۀ این ردیف برای انتشار نبوده است. مهدیقلی هدایت این نسخه را نوشته بوده که بعداً مجدداً تصحیح کند و بهنظرم میخواسته بنویسد که ثبت شود. خیلی جاها یک علامات رمزگونهای گذاشته است؛ مثلاً یکجا آمده ضربدر زده و سه خط بعد یک ضربدر دیگر زده است. جای دیگر دو تا ضربدر زده و چهار خط بعد دو ضربدر زده است. منظورش این بوده که جملۀ با یک ضربدر را به جایی که در بالا یک ضربدر خورده منتقل کنید و جملهای را که دو ضربدر خورده به جایی که در بالا دو ضربدر خورده منتقل کنید. یک نوشتار پیچیدهای که فهم آن نه موسیقیشناسی که واقعاً مغز ریاضی میخواهد! یا با علامتی که گذاشته باید مطلبی را از سه صفحۀ بعد برداری و به دو صفحۀ قبلتر منتقل کنی… اینها علائمی بوده که برای خودش گذاشته بوده و خودش به کار خود مسلط بوده و شاید برایش مهم نبوده است که دیگران نمیفهمند، چون میخواسته بعداً آنرا بازنویسی کند ولی شاید فرصت نکرده این کار را انجام دهد.
یا اینکه خود مهدیقلی هدایت در این ردیف نوشته است سیم اول سهتار را سُل فرض کردهام. پس از آنکه علینقی وزیری به ایران آمدند و ایشان را دیدم گفتند سیم اول دو است و یکبار دیگر نشستم و ردیفی را که نوشته بودم بازنویسی کردم. ولی چنین بازنویسیشدهای از ایشان موجود نیست. (هومان اسعدی تذکر میدهد فکر میکنم در میراث خانوادگی ایشان در بنیادشان باشد.) ولی نسخهای که به هنرستان موسیقی اهدا کردهاند نسخۀ اول است که در آن سیم اول را سُل درنظر گرفتهاند. ولی در همین دستنویس اهدایی به هنرستان موسیقی یکباره در دستگاه چهارگاه میبینیم که پنج شش صفحه نتنویسی با مبنا قرار دادن سیم اول سهتار بهصورت نت دو نوشته شده است و نمیدانیم آیا فقط دستگاه چهارگاه را بازنویسی کرده و بقیه را انجام نداده یا بهخاطر همان چند صفحۀ دستگاه چهارگاه معتقد است که بازنویسی کرده است… این کتاب پیچیدگیهایی دارد که هنوز جا دارد رویش کار شود و مطالبی از آن کشف شود.
در مورد این کتاب من خیلی به مجمعالادوار رجوع کردم. مجمعالادوار کتاب بسیار ارزشمندی است که انشاءالله آنهم توسط دوستان متخصصی که هستند منتشر شود. هدایت در کتاب مجمعالادوار یک به یک گوشهها را توضیح داده است. برای نمونه، وقتی در بیات ترکِ دو به گوشۀ شکسته میرویم سی بِمُل میشود و می کُرُن. الآن آنچه رایج است اینکه هنگام فرود به بیات ترک اول می را بِکار میکنند و سپس سی کُرُن میشود. در ماهور هم همینطور. ولی مهدیقلی هدایت در مجمعالادوار نوشته است در فرود گوشۀ شکستۀ بیات ترک ابتدا سی بِکار میشود اما می کُرُن میماند و این خیلی جالب است. چند جمله در شکستۀ ماهور با میکُرُن و سیبِکار داریم و این گامی است که مشابهش را ندیدهام (توالی نتها سُل، لا، سیبِکار، دو، رِ، میکُرُن، فا، سُل) و در مجمعالادوار توضیح داده که این یک حالت خاص است ولی الآن در فرود شکستۀ ماهور ابتدا می را بِکار میکنند و سپس سی بِمُل میشود و به ماهور فرود میآییم ولی قبلاً در فرود شکسته به مقام دیگری فرود میآمدهاند که مقام خاصی است که در آن می کُرُن است و سی بِکار. و این فواصل در هیچجای دیگر موسیقی ایرانی تکرار نمیشود و در این ردیف هست.
در نتنوشتههای هدایت من دو پایۀ ضربی منحصربهفرد پیدا کردم، یکی در گوشۀ باوی و دیگری در حجاز ابوعطا. باتوجه به اینکه میدانستم مهدی صلحی نوازندۀ برجستۀ سهتار بوده است و چهارمضراب ساده و پیشپاافتاده نباید در ردیف زده باشد، در باوی چهارمضرابی با پایۀ «سُل، سُل، رِ، رِ، رِ» دارد که نت اول آن تغییر میکند و اجرایش خیلی ساده بهنظر میرسد. یک هفته درگیر این چهارمضراب بودم. بعد یکباره به یادم افتاد که آقای لطفی در کلاس میگفتند مضرابی در قدیم بود که آقای برومند میگفتند مثل خراشی که در تار هست مضراب را روی سیمهای سهتار میکشیدند ولی چون نورعلیخان برومند خودشان نمیتوانستند این مضراب را اجرا کنند، به ما هم یاد ندادند بزنیم. دیدم کوک همایون عبارت است از: «دو، سُل، سُل، رِ» و به ذهنم رسید که سُل دومی سیم سوم سهتار باشد. دیدم با این طرز اجرا این همان مضرابی است که آقای لطفی میگفتند. اجرای این مضراب بسیار پیچیده است و باید رویش کار کرد و نمیتوان آنرا بداهتاً نواخت.
دیگری هم مضرابی است که در حجاز یا چهارپارۀ ابوعطا اجرا کرده و عبارت است از: «دو، سُل، رِ، رِ» و وقتی کوک سهتار را ملاحظه میکنیم سیم سوم سهتار «رِ» است و زیباترین حالتی که به برداشت شخصی من میتوان این چهارمضراب را اجرا کرد اینکه نت سوم را به سیم سوم بزنیم و جالبترین و مهمترین نکته اینکه این پایه 103 سال پیش نوشته شده است و این چهارمضراب با پایۀ به این نوینی را اگر کسی بشنود میگوید آنرا یا آقای بابایی یا استاد شعاری ساختهاند ولی این پایهای است که منتظمالحکما 103 سال پیش اجرا کرده است!
بهنظرم باز هم در این کتاب نکات دیگری هست که جا دارد روی آنها کار شود و کشف شود و مهمترین چیزی که من در این کتاب فهمیدم اینکه ردیف سهتار با ردیف تار متفاوت است. حتی احتمال میدهم میرزاعبدالله دو ردیف متفاوت برای تار و سهتار داشته است. چون بسیاری جملاتی که در نتنگاری هدایت از این ردیف آمده خیلی پیچیده است و آقای میرعلینقی گفتند قبلاً لحن ردیف روستایی بوده و الآن شهری شده است. من زیاد با این اصطلاحات آشنا نیستم و از آنها خوشم نمیآید ولی بهنظرم ردیف امروزی موسیقی ما خیلی ساده شده است. در واقع کتاب هدایت را نمیشود با تار نواخت. اینقدر ریزهکاری دارد که اجرایشان با تار زیبا نمیشود. در تار به دلیل اینکه جفتسیم دارد و در آن فاصلۀ سیمها از هم بیشتر از سهتار است اجرای خیلی از این ریزهکاریها صدایی آشفته و ناهماهنگی میدهد.
پیشنهاد میکنم به هنرمندان گرامی با نی ردیف تار نزنید، با سنتور ردیف کمانچه نزنید. در قدیم هر ساز ردیف خودش را داشته است. استاد صبا که یکی از الگوهای موسیقی ما هستند وقتی سهتار میزده، ردیف میرزاعبدالله را مینواخته و وقتی ویولن میزده، ردیف کمانچه میزده است و هر سازی ردیف خودش را اجرا میکرده است و اینکه بخواهیم یک ردیف ثابت باشد که با نی، کمانچه، تار، سهتار و سنتور بنوازند به نظرم به موسیقی ما خیلی آسیب رسانده است. هر سازی تکنیک خودش را دارد.
یک چیز جالب که در این ردیف دیدم نتهایی هستند که بهطور متناوب روی دو سیم اجرا میشوند؛ مثلاً «سی، دو، سی، دو، سی، دو» که سی روی سیم دوم است و دو دستباز. در تار این فیگور تبدیل شده به نتهای سهتایی و آنرا «سی، دو، دو» «سی، دو، دو» اجرا میکنند، چون حرکت مضراب از بالا به پایین است میشود «راست، راست، چپ»، «راست، راست، چپ». ولی همین فیگور وقتی در سهتار اجرا میشود میشود «چپ، راست، چپ، راست». در تمام فیگورهای دوتایی که در این کتاب روی دو سیم است، نت اول با مضراب چپ اجرا میشود و دومی با راست. و اجرای آن حرکت خیلی مشکلی دارد که سیمها آشفته صدا ندهند.
به نظر من هر ساز باید ردیف خود را داشته باشد و روایت نورعلیخان برومند برای تار خیلی مناسب است و حتی موسیخان معروفی که نتنوشتههای هدایت را بازنویسی کرده و اساس ردیفش همین نسخۀ صلحی بوده است، ایشان هم سادهسازی کردهاند و خیلی از پنجهکاریها را حذف کردهاند که شاید مجبور بودهاند اما بهتر بود اشاره میکردند که به دلیل تکنیک تار دارم این کار را انجام میدهم و نسخۀ اصلی ردیف میرزاعبدالله و آنچه مهدی صلحی مینواخته بسیار نت پیچیده و پر از ظرائفی بوده است که جا دارد احیا شود.
در پایان، آرشام قادری دو پایهچهارمضراب فوقالذکر را روی سهتار اجرا کرد.
نیما فریدونی مدرس تار و سهتار و مبانی موسیقی ایرانی و ردیف
آموزش تار . سهتار . ردیف موسیقی ایرانی . تئوری موسیقی ایرانی و غربی
روزهای کلاس : همه روزه تلفن هماهنگی : ۲۲۹۵۲۸۲۰ تلگرام : ۰۰۹۸۹۱۲۳۱۰۸۷۴۰
کارنامه زندگی هنری (بیوگرافی) نیما فریدونی
تولد : چهارشنبه 7خرداد ماه 1359
وضع تحصیل :
- دبستان : پویا ( شهید علیپور ) (واقع در گلستان پنجم پاسداران تهران)- ( سال دوم مدتی در دو دبستان گلپایگان تحصیل نمود .)
- دوره راهنمایی : توحید (واقع در نوبنیاد تهران)
- دبیرستان : کمال واقع در سمنگان رسالت تهران
- دانشگاه تهران دانشکده هنرهای زیبا گروه موسیقی مقطع کارشناسی ( لیسانس )
- کنسرواتوار دولتی مسکو به نام پیتر ایلیچ چایکوفسکی- دپارتمان موسیقی شناسی- مقطع کارشناسی ارشد و دکترا (PhD)
خوشنویسی :
- علاقمندی : اول دبستان
- سفر سال دوم دبستان به گلپایگان به دلیل بمباران و دقت در طرز نوشتن پدربزرگ (حسین لاهوتی ) به طرز عجیبی در خوش تر نوشتن او تاثیر کرد به طوری که پس از سه ماه در بازگشت به تهران معلم کلاس دوم با دیدن این تغییر دست خط متعجب شد .
- سال چهارم دبستان یک دوره ی سه ماهه نزد استاد اسماعیل نژاد فرد لرستانی تعلیم خوشنویسی با قلم درشت دید .
- سال اول راهنمایی در انجمن خوشنویسان سه ماه دیگر به خدمت ایشان رسید .
- مدتی به صورت مکاتباتی از محضر ایشان استفاده نمود .
- کسب گواهی خوش از انجمن خوشنویسان
- تدریس خوشنویسی در دبستان شهید علی پور و کنی تهران به دانش آموزان در سال 1378
شعر :
از سال 1371 تا 1376 به تجربه هایی در زمینه سرودن شعر پرداخت که به طور کلی می توان آن را ناموفق خواند. از این دوره دفتری باقیمانده است.
موسیقی :
- تابستان 1370: فراگیری تنبک نزد حمید سعیدی به مدت 10 جلسه
- مرداد ماه 1374 : آغاز فراگیری تار نزد نبی احمدی
استادان ساز :
- نبی احمدی : مدت 9 ماه
- محمد رضا ابراهیمی : مدت 6 ماه
- کیوان ساکت : مدت 6 جلسه سال 1379
- داریوش طلایی : در دانشگاه مدت 4 ترم
- فریبرز عزیزی : مدت 6 جلسه در سال 1379
- علی اصغر بیانی : 2جلسه در سال 1380
- زیدالله طلوعی : در دانشگاه مدت 1 ترم
- داریوش پیرنیاکان : در دانشگاه مدت 1 ترم
- حسین علیزاده : از سال 78 مدت 21 جلسه
استادان در دانشگاه تهران:
- مجید کیانی
- علیرضا مشایخی
- شاهین فرهت
- آذین موحد
- درویش رضا منظمی
- ساسان فاطمی
- هومان اسعدی
معلم هارمونی: علی رادمان
سمت ها :
- عضو مرکز موسیقی تجربی دانشکده هنرهای زیبا (دانشگاه تهران) : سال 1377 تا 1378
- مدیر مرکز موسیقی تجربی دانشکده ی هنرهای زیبا (دانشگاه تهران) : سال 1379 و 1380
همکاری در ضبط آلبوم ها و قطعات موسیقی
- آهنگ خواب زمستانی . خواننده : محمود صفی زاده . تنظیم : ایمان ملکی . نوازنده ی تار : نیما فریدونی . اسفند ۱۳۹۵
- آهنگ ایران – خواننده : مجتبی قارداشی ، تنظیم : ایمان ملکی ، نوازنده ی تار و مسترینگ – مهر 1395
- آهنگ دیگر نمی آید – خواننده : محسن تاجیک ، تنظیم : شاهین رشیدی ، نوازنده ی سه تار – تیر 1395
- آهنگ دل پر از درد – خواننده : مجتبی قارداشی ، تنظیم : ایمان ملکی ، نوازنده ی سه تار و مسترینگ – خرداد 1395
- آهنگ بارون بارونه – تنظیم و گیتار : رضا مهتدی حقیقی ، تار نیما فریدونی ، ویولن ایمان ملکی ، خواننده احسان رادفر ، درامز پیمان لطیفی ، بیس مهدی محمود خانی – ۱۳۹۴
- آهنگ رقص باد – خواننده : امین شهبازی ، تنظیم : نادر تجلی ، به عنوان مسترینگ – اسفند 1394
- آهنگ کجایی- خواننده : محمدحسین ، تنظیم : محمد کبیری ، به عنوان نوازنده سه تار – اسفند 1394
- آهنگ آذری یوم یوم- خواننده : محمد رضا عیوق ، تنظیم : ایمان ملکی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – اسفند 1394
- آهنگ پرواز بدون پرواز- خواننده : محمد رضا عیوق ، تنظیم : ایمان ملکی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – اسفند 1394
- ضبط اجرای ویولن کتاب 130 قطعه ی محلی برای ویولن سعید زرنیخی – ویولن : هومن شمس –به عنوان : صدابردار ، میکس و مسترینگ – دی، بهمن و اسفند 1394
- ردیف دوره ی عالی ویولن استاد ابوالحسن صبا –تهیه و تنظیم استاد رحمت الله بدیعی- مسترینگ و پالایش صوتی – به سفارش انتشارات سرود – دی 1394
- آهنگ لاله لر- خواننده : محمد رضا عیوق ، تنظیم : ایمان ملکی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – دی 1394
- کتاب هنرستان جلد 1 روح الله خالقی – کمانچه : ایمان ملکی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – آذر 1394
- آهنگ تنگ غروبه- خواننده : محمد رضا عیوق ، تنظیم : ایمان ملکی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – آبان 1394
- آهنگ آی لاچین- خواننده : محمد رضا عیوق ، تنظیم : ایمان ملکی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – مهر 1394
- آهنگ وای وای – خواننده : محمد رضا عیوق ، تنظیم : ایمان ملکی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – مهر 1394
- آهنگ حضرت آدم – خواننده : محمد رضا عیوق ، تنظیم : ایمان ملکی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – مهر 1394
- آهنگ وصال – ویولن : محمدرضا ترابیان ، تنظیم : ایمان ملکی – میکس و مسترینگ : نیما فریدونی – مرداد 1394
- آهنگ وداع – خواننده : علیرضا باقری ، تنظیم : آراز طروسیان ( داهاره ) ، شعر : فروغ فرخزاد ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – مرداد 1394
- آهنگ برگ – خواننده : علیرضا باقری ، تنظیم : آراز طروسیان ( داهاره ) ، شعر : هدیه باقری ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – مرداد 1394
- آهنگ غربت – خواننده : علیرضا باقری ، تنظیم : مهدی باقری ، شعر : هدیه باقری ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – مرداد 1394
- آهنگ خزان – خواننده : علیرضا باقری ، تنظیم : مهدی امیری ، شعر : هدیه باقری ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – مرداد 1394
- آهنگ شاه صنم ، تنظیم ایمان ملکی ، به عنوان نوازنده ی تار – تیر 1394
- آهنگ گیسو ، خواننده : اشرف ( سپیده استیری ) ، تنظیم : محمود رضایی ، به عنوان نوازنده تار و بم تار صدابردار– تیر 1394
- آهنگ بهت نگفتم – خواننده : محمد رضا عیوق ، تنظیم : ایمان ملکی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – تیر 1394
- آهنگ امام مهدی با صدای نادر تجلی – به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – تیر 1394
- آهنگ درمیان گلها ، ساخته : همایون خرم ، خواننده : اشرف ( سپیده استیری ) ، تنظیم : محمود رضایی ، به عنوان نوازنده سه تار و تار و صدابردار– تیر 1394
- آهنگ عاشق دیوانه – گروه پاپیلون – خواننده : شاهین رشیدی ، محمد کثیری ، آریار نظریان – تنظیم شاهین رشیدی – سه تار : نیما فریدونی – خرداد 1394
- آهنگ بیله مم – خواننده : محمد رضا عیوق ، تنظیم : ایمان ملکی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – خرداد 1394
- آهنگ حس جوونی – خواننده : میثم درزی ، تنظیم : ایمان ملکی ، به عنوان میکس و مسترینگ – خرداد 1394
- آهنگ ظهور – خواننده : وحید فرخیان ، تنظیم : ایمان ملکی ، به عنوان نوازنده ی تار و میکس و مسترینگ – خرداد 1394
- آهنگ هایدی سویله – خواننده : محمد رضا عیوق ، تنظیم : ایمان ملکی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – اردیبهشت 1394
- آهنگ سنده گالماز – خواننده : محمد رضا عیوق ، تنظیم : ایمان ملکی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – اردیبهشت 1394
- آهنگ بی وفا ( کردی ) – با صدای رامین شیرزادی ، تنظیم : محمود رضایی ، به عنوان میکس و مسترینگ و صدابردار و نوازنده سه تار – اردیبهشت 1394
- آهنگ وقتی رفتی ، با صدای حسین امین پور ، ترانه ی نسترن ابراهیمی تنظیم ایمان ملکی – به عنوان میکس و مسترینگ – اردیبهشت 1394
- آهنگ سفر سبز با صدای نادر تجلی – به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – اردیبهشت 1394
- آهنگ هزاردستان ، ساخته : امیر جاهد ، خواننده : اشرف ( سپیده استیری ) ، تنظیم : محمود رضایی ، به عنوان نوازنده سه تار و صدابردار– فروردین 1394
- آهنگ بنالم ، خواننده : اشرف ( سپیده استیری ) ، تنظیم : محمود رضایی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – فروردین 1394
- آهنگ هیاهو ، خواننده : اشرف ( سپیده استیری ) ، تنظیم : محمود رضایی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – فروردین 1394
- آهنگ قصه ی وفا ، خواننده : اشرف ( سپیده استیری ) ، تنظیم : محمود رضایی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ – فروردین 1394
- آهنگ مهتاب ، خواننده : محمد رضا عیوق ، تنظیم : ایمان ملکی ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ -اسفند 1393
- آهنگ بوی عیدی ، خواننده : پیمان ملکی ، تنظیم : امیر صابونچی ، تار : نیما فریدونی – اسفند 1393
- قطعه ی ایران ، خواننده : وحید فرخیان نژاد ، تنظیم : ایمان ملکی – به عنوان نوازنده ی عود و میکس و مسترینگ – اسفند 1393
- قطعه دل غافل، خواننده : محمد رضا عیوق ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ -دی ماه 1393
- آلبوم تکنوازی تار – بهاره فیاضی – به عنوان صدابردار ، میکس و مستر- 1393
- قطعه آرزوها ، خواننده : محمد رضا عیوق ، به عنوان صدابردار و میکس و مسترینگ -دی ماه 1393
- آواز افشاری – خواننده : احسان جاودانی – به عنوان نوازنده تار – 1393.
- آواز سه گاه – خواننده : احسان جاودانی – به عنوان نوازنده تار – 1393- کمانچه ایمان ملکی و تنبک و دف رضا منصوری
- آهنگ باهم – خواننده : نادر تجلی – به عنوان نوازنده سه تار – آوای همنواز – آبان 1393
- آلبوم موسیقی بختیاری چی نها – خواننده : رضا احمدی – به عنوان تنظیم کننده و نوازنده تار و سه تار و بم تار – آوای همنواز – مهر 1393
- بداهه نوازی در دستگاه همایون – خواننده : ماه رو ( مهری صفرزاده) – به عنوان نوازنده تار- تیر 1393
- قطعه انتظار ، خواننده : جعفر تندروان ، به عنوان نوازنده سه تار –شهریور 1393
- قطعه پیر میشم ، خواننده : امیر محسن ستوده ، به عنوان صدابردار و نوازنده ی دیوان-1393
- قطعه ی شبهای بارونی ، خواننده : امیر محسن ستوده ، به عنوان صدابردار و نوازنده ی سه تار -1392
- قطعه شب چهارشنبه سوری ، خواننده: محمدرضا عیوق ، به عنوان صدابردار و میکس و مستر-1393
- قطعه دل دیوانه ، خواننده : محمد رضا عیوق ، به عنوان صدابردار-1393
- آلبوم ببار، خواننده : نادر تجلی ، به عنوان صدابردار و میکس و مستر و نوازنده ی سه تار ( در آهنگ وحدت)-1391 تا 1393
- آلبوم جاده ی ناتمام ، خواننده : علیرضا صیاد ، به عنوان صدابردار و میکس و مستر و نوازنده تار و سه تار و دیوان -1390
- آلبوم غم عشق ،خواننده : محمدعلی قدمی ، به عنوان صدابردار ، میکس و مستر ، نوازنده ی تار و سه تار و بم تار -1390تا 1392
- آلبوم عاشق تنها ، خواننده : محمدعلی قدمی ، به عنوان صدابردار ، میکس و مستر ، نوازنده ی تار و سه تار و بم تار -1390تا 1392
- آلبوم ردیف های استاد مهرتاش ، خواننده : داود فیاضی ، تار و سه تار: بهاره فیاضی ، به عنوان ناظر ضبط ، صدابردار و میکس و مستر – 1389 تا 1393
- آهنگ تو چه پاک و پر غروری ، خواننده : مصطفی مرتضوی ، به عنوان صدابردار ، میکس و مستر – شهریور 1393
- آلبوم چه می شد ، خواننده : هاتف اسلامی شرار ، به عنوان صدابردار ، نوازنده تار و میکس و مستر – 1393
- آهنگ تا نیایش، خواننده : مهدی مدرس ، به عنوان نوازنده تار و سه تار –مرداد 1393
- آلبوم یه قدم من یه قدم تو ، خواننده : فرزین نیازخانی ، به عنوان نوازنده تار و میکس و مستر- 1390
- آواز سه گاه – خواننده : علیرضا پوراستاد – به عنوان نوازنده ی تار – 1390 .
- آهنگ پروانه – خواننده : میثم احمدپور – به عنوان نوازنده ی تار – 1390.
- آواز دشتی – خواننده : علیرضا پوراستاد – به عنوان نوازنده ی تار – 1389 .
- آهنگ دیوار – خواننده : محمد صادق ابوالقاسمی – به عنوان آهنگساز و تنظیم کننده – 1389
- آواز ابوعطا و تصنیف بهار دلکش – خواننده : عبدالرضا توکل مقدم – به عنوان نوازنده ی سه تار و تار و بم تار و تنظیم کننده – 1389 خورشیدی – نوازندگان تنبک شایان ریاحی و کمانچه : ایمان ملکی
ویدیو ها ی آموزشی :
-
دیویدی آثار غلامحسین درویشخان تار نیما فریدونی4 $
-
دیویدی آثار غلامحسین درویشخان سهتار نیما فریدونی4 $
-
دیویدی کتاب جلوه یار داریوش پیرنیاکان نیما فریدونی تار4 $
-
دیویدی آموزش تکنیک و دانستنیهای مفید نیما فریدونی تار7 $
-
دیویدی آهنگهای روحوضی و بخشی از کتاب ترانههای لالهزار نیما فریدونی تار و سهتار4 $
-
دیویدی آثار محمدرضا لطفی و بنیادهای نوازندگی نیما فریدونی تار7 $
-
دیویدی بخشی از ردیف عالی علیاکبر شهنازی و ردیف آقا حسینقلی نیما فریدونی تار4 $
-
دیویدی چهار کتاب تصنیف و ترانه نیما فریدونی سهتار4 $
-
دیویدی چهار کتاب تصنیف و ترانه نیما فریدونی تار7 $
-
دیویدی کتاب اول و چهارم دلنوازان و بخشی از دوم و سوم نیما فریدونی تار11 $
-
دیویدی آثاری از هوشنگ ظریف تار نیما فریدونی4 $
-
دیویدی آموزش کوک و انواع آن نیما فریدونی تار4 $
-
دیویدی بخشی از آثار و تصانیف حسین علیزاده نیما فریدونی سهتار4 $
-
دیویدی آثاری از جلیل شهناز نیما فریدونی تار و سهتار4 $
-
دیویدی آموزش کتاب همساز نیما فریدونی تار4 $
-
دیویدی آثاری از علیاکبر شیدا نیما فریدونی تار و سهتار4 $
-
دیویدی کتاب تار و ترانه بخشی از خوشهچین نیما فریدونی سهتار4 $
-
دیویدی آموزش تصویری آثاری از فرامرز پایور تار نیما فریدونی4 $
فعالیت های گروهی و ارکستری :
- 5 آگوست 2011 : نوازنده تار و سرپرست گروه – خواننده : آرزو روشنی ، دف : نوید بهمردی – ایرواین – کالیفرنیا- University Community Association
4530 Sandburg Way Irvine, CA 92612-2735
1375: تکنوازی در ورزشگاه کشوری – در جمع ورزشکاران گروه جاوید (زیر نظر : اکبر مالکی ) - 1379-1378 : به عنوان نوازنده بم تار در گروه نوبهار به سرپرستی بهاره فیاضی ( با همکاری مقداد شاه حسینی : تار ، عادل تاجیک : تنبک ، حسین قاسم زاده : نی ، داوود فیاضی : آواز ) – اجرای برنامه در سالن رودکی تهران ( دو شب )
- 1379: اجرای قطعه ی مرثیه در کلاس دکتر آذین موحد ( به عنوان نوازنده تار و آهنگساز ) به همراهی سنتور یاسمن هادی پور
- 1380- 1379: به عنوان نوازنده تار در گروه آوای دل به سرپرستی و خوانندگی رسول کارگشا ( با همکاری سردار محمدجانی : عود ، بابک دانشور : سنتور ، حمید وجدان پاک : نی ، سعید وجدان پاک : دف ، مرحوم پیمان اسماعیلی : تنبک و …) _ اجرای برنامه در قشم ( 14 شب )
- همکاری با ارکستر موسیقی نو به رهبری علیرضا مشایخی و شاخه دیگر این ارکستر با نام ارکستر مرکز پژوهش موسیقی معاصر دانشکده هنرهای زیبا به رهبری علی رادمان در سال 1380 – اجرای برنامه در سالن آوینی و فرهنگسرای هنر ( ارسباران سابق )
- 1380-1379: به عنوان نوازنده تار در گروه موسیقی که به همت احمد رضاخواه ( نوازنده سنتور ) تشکیل شده بود برای اجرای قطعات کردی با خوانندگی محمود دارابی . ( با همکاری برادران ترکاشوند : سازهای کوبه ای ، بابک دانشور : عود و… ) – اجرا در تالار وحدت ، و…
- 1378 : کنسرت دونوازی تار و تنبک با سعید ولی خانی در کرج
- اردیبهشت 1380 تا دی ماه 1383 : تاسیس گروه دانشجویان موسیقی هنرهای زیبا که از سال 1381 نام ” هور بانگ ” را برای خود پذیرفته است با همکاری اشکان سیگارچی و برخی از دانشجویان موسیقی . و حضور در تمرین های منظم و هفتگی به عنوان سرپرست و نوازنده تار و مسئول امور مالی . او برای گروه اساسنامه ای تنظیم نمود و سیستم بسیار منظمی را برای تمرین ها ، اجرا ها ، حضور و غیاب ها ، مسائل مالی و… به وجود آورد . از جمله کنسرت در اردیبهشت 1381 در سالن آوینی دانشگاه تهران در دو بخش چهارگاه و همایون (سرپرست گروه و نوازنده تار : نیما فریدونی ،تار: علی ساجدی صبا،سنتور: اشکان سیگارچی ،تار: سید محمد تقی حسینی ،عود: آرمان سیگارچی ،بم تار: فردیس فیض بخش،تنبک: سعید اشتوی ،کمانچه : محمد باقر زینالی ،کمانچه : رسول عباسی ،آواز : امیر حسین رحمتی ،نی:حسن مکانیکی)و کنسرت خرداد 1383 در تالار دیپلماتیک وزارت امور خارجه ( تهران ) خرداد 1383- تالار دیپلماتیک وزارت امور خارجه -قطعات موسیقی بختیاری و لرستان و کردستان -سرپرست گروه و نوازنده تار : نیما فریدونی،تار: علی ساجدی صبا،سنتور: اشکان سیگارچی،تار: سید محمد تقی حسینی،عود: علی توکلی،بم تار: فردیس فیض بخش،تنبک: سعید اشتوی،کمانچه : محمد باقر زینالی،کمانچه : رسول عباسی،آواز : پروین عالی پور،هم خوان : وحید قربانی ،نی:مجید رهنما)
- از 21/ 1/1381 تا 14/5/1381( مدت 28 جلسه 3 ساعته ) : رهبری گروه غیرحرفه ای دانشجویان دانشگاه صنعت آب و برق شهید عباسپور . در این گروه 8 نوازنده سه تار ، 1 ویولن ، 1 کمانچه ، 1 تنبک ، و یک خواننده وجود دارد . این گروه برداشتی از قطعه مرثیه نیما فریدونی که برای دو گروه سه تار و یک گروه آرشه ای و یک خواننده نوشته شده است و همچنین چهارمضراب دشتی نیما فریدونی تنظیم شده برای 2 سه تار و 1 کمانچه را تمرین نمود و کنسرتهایی را در شیراز و تهران برگزار نمود.
- 1385: به عنوان نوازنده ی تار و سرپرست گروه – اجرا در تالار فردوسی دانشگاه تهران – مجید رهنما : نی ، سعید جلالیان : تنبک ، امیر زندی : ویولن و آواز ، حسین قاسم پور: سنتور.
- بهمن 1386: به عنوان سرپرست گروه و نوازنده تار ، با همراهی تنبک : علی اکبر خادم و آواز علی امیر قاسمی کنسرتهایی را در کنسرواتوار تفلیس و دانشگاه تکنیک تفلیس اجرا نمود.
- بهمن 1390 : به عنوان سرپرست گروه و نوازنده تار ( با همراهی نی : مجید رهنما ،بربت: بهزاد انصاری،آواز : رضا احمدی) کنسرتهایی را در موسسه ملی تحقیقات آتن و هتل پلازای آتن برگزار نمود.
- مرداد 1388 – دونوازی تار و تنبک – همراه با ایمان ملکی – ارگ گوگد – گلپایگان – اصفهان
- 28 دی 1391 : به عنوان سرپرست گروه و نوازنده تار ( با همراهی کمانچه : ایمان ملکی ، بربت : آریا لطیف پور، آواز : محمود صفی زاده ، تنبک : فواد الهی قمشه ای ) – اجرا در تالار مجموعه فرهنگی برج آزادی – تهران – ایران
- 01/06/1393 : به عنوان سرپرست گروه و نوازنده تار ( به همراهی : کمانچه : ایمان ملکی ، آواز : احسان جاودانی ، تنبک : رضا منصوری ) – دستگاه سه گاه – کنسرت در تالار باشگاه صدف نیروی دریایی – مراسم روز پزشک – با حضور فرمانده ی نیروی زمینی
- 17/01/1395 : به عنوان سرپرست گروه و نوازنده تار ( به همراهی : کمانچه : ایمان ملکی ، سنتور : محمد تنکابنی ، تنبک : رضا منصوری، دف : راد نکویی ) – آواز بیات اصفهان – کنسرت در تالار حجاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ایران – مراسم روز زن – با حضور وزیر آموزش و پرورش
آوانگاری ها :
- آهنگ ایران ایران ، محمد سریر ، خواننده: محمد نوری ، ترانه سرا : تورج نگهبان ، مهر 1394
- آهنگ بی وفا ، دستگاه سه گاه ، محمد علی قدمی ، اردیبهشت 1394
- آهنگ بوی گل ، دستگاه سه گاه ، محمد علی قدمی ، اردیبهشت 1394
- آهنگ یار گرفته ام بسی ، دستگاه سه گاه ، محمد علی قدمی ، اردیبهشت 1394
- آهنگ به رخ ماهی ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
- آهنگ درد جدایی ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
- آهنگ درویش ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
- آهنگ ای عاقلان ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
- آهنگ ای دل بلایی ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
- آهنگ غم عشق ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
- آهنگ گلچهره ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
- آهنگ عمر منی ، دستگاه شور ، محمد علی قدمی ، 1390 خورشیدی
- آوانگاری دستگاه شور ، ردیف میرزا عبدالله ، براساس اجرای حسین علیزاده ، به سفارش موسسه ماهور – 1379 خورشیدی
آوانگاری 1 – آواز عراق ماهور – اثر آقا حسینقلی با تار نواخته شده در صفحه – ماهور fa
آوانگاری 2 – تمرین دشتی – اثر محمدرضا ابراهیمی – برای تار و سه تار – دشتی mi, la
آوانگاری 3- تصنیف اندک اندک
اثر شهرام ناظری – بیات ترک do – 13/11/1380
آوانگاری 4 – تصنیف سپیده
اثر محمد رضا لطفی – ماهور fa
آوانگاری 5- تصنیف فلک
اثر حسین علیزاده – مقام داد و بیداد re – تصنیف برای چهار خواننده – 26/5/1380
آوانگاری 6- سایه روشن
اثر داریوش طلایی – دشتی la – قطعه ای برای تار – بهار 79
آوانگاری 7 – درآمد ابوعطا
اثر داریوش طلایی – ابوعطا sol – قطعه ای برای تار – بهار 79
آوانگاری 8 – درآمد و نیشابورک نوا
اثر داریوش طلایی – نوا sol – قطعه ای برای تار – 28/2/1379
آوانگاری 9 – تمرین گام
اثر حسین علیزاده و کیوان ساکت – ماهور do و شور sol – برای تار و سه تار
آوانگاری 10 – تصنیف بیات شیراز
قدیمی ترکی – نت شده از اجرای غلامحسین بیگجه خانی – بیات شیراز la – مرداد 1381
آوانگاری 11- تصنیف دلشدگان
اثر حسین علیزاده – عراق ماهور – ماهور fa – 9/5/1379
آوانگاری 12- هشتی افشار
اثر حسین علیزاده – افشاری do – قطعه ای برای تار – 10/5/1380
- نام این قطعه توسط نیما فریدونی به استاد پیشنهاد شد و ایشان پذیرفتند .
- این قطعه در روز 10/5/1380 ساخته و تدریس شده است .
آوانگاری 13- بداهه نوازی براساس نغمه مخالف سه گاه
اثر حسین علیزاده – سه گاه lap – 2/3/1379
- این بداهه نوازی در کلاس استاد صورت گرفته است .
آوانگاری 14- مضراب راست کنده دو چپ
اثر حسین علیزاده – سه گاه lap –
- این بداهه نوازی در کلاس استاد صورت گرفته است .
آوانگاری 15- قطعه ای بر اساس پیش زنگوله سه گاه
اثر حسین علیزاده – سه گاه lap – 30/3/1379
آوانگاری 16 – رنگ شهرآشوب سه گاه
اثر حسین علیزاده – سه گاه lap
آوانگاری 17 – رنگ نوا
اثر حسین علیزاده – نوا fa –
آوانگاری 18- رنگ نوا
اثر حسین علیزاده – نوا do
آوانگاری 19- تصنیف کاروان شهید
محمد رضا لطفی – همایون Rep
تنظیم قطعات سازندگان مختلف :
تن . 1 – سرور ( هفت ضربی چهارگاه )
اثر : حسین علیزاده – چهارگاه do – تنظیم برای تار و سنتور و عود و تار باس و نی و کمانچه – 24/2/1380
تن. 2 – قطعه ای بر اساس پیش زنگوله چهارگاه
اثر حسین علیزاده – چهارگاه do – تنظیم برای تار و سنتور و عود و تار باس و نی و کمانچه و آواز – بهار 1380
تن .3 – ضربی همایون
اثر محمد تقی حسینی – همایون جدید(فا) – تنظیم برای سه خط
تن . 4 – تصنیف ای ساربان
اثر فردیس فیض بخش – شوشتری do – تنظیم برای تار و سنتور و عود و تار باس و نی و کمانچه و آواز – 15/6/1380
تن. 5 – بیداد
اثر پرویز مشکاتیان – بیداد re – تنظیم برای تار – 16/5/1380
تن. 6- تصنیف فلک
اثر حسین علیزاده – مقام داد و بیداد re – تنظیم برای 1 خواننده – 27/4/1379
تن . 7 – قطعه ای بر اساس پیش زنگوله چهارگاه
اثر حسین علیزاده – چهارگاه do – تنظیم برای تار و آواز
تن . 8 – رنگ دشتی
اثر محمد تقی حسینی – دشتی Re – تنظیم برای 3خط مضرابی ، مضرابی بم ، کششی – 6/6/1381
ج – آثار شخصی :
کار 1 – کبود اورنگ بهار
قطعه ای برای تار – دو مینور – تقدیم به استاد حسین علیزاده – 1376
کار 2 – رویا
قطعه ای با فرم تصنیف بر اساس شعر رویای فروغ فرخزاد – بیات اصفهان sol – به یاد فروغ فرخزاد – فروردین 1377
کار 3 – پوزش
قطعه ای با الهام از فرم تصنیف و چهارمضراب – نهفت نوا با پرده گردانی – برای پوزش از محضر استاد حسین علیزاده – 24/12/1377
کار 4- دوست داشتن عیب نیست ! ( چهار مضراب ماهور )
قطعه ای با ریتم های ترکیبی و مختلط با الهام از فرم چهارمضراب برای تار – ماهور do – هدیه ای به صبا نصیری – 2/8/1378
کار 5 – مرثیه ( آ )
قطعه ای با الهام از فرم تصنیف برای سنتور و تار و آواز – دشتی re – بر اساس شعری از ابوسعید ابوالخیر – هدیه ای برای دکتر آذین موحد – 16/9/ 1378
کار 6- چیزی در حجاز
قطعه ای با الهام از فرم پیش درآمد برای تار – حجاز ابوعطا do – برای نورالدین تقی زاده – 3/10/1378
کار 7 – مقدمه اصفهان
قطعه ای آوازی برای تار – بیات اصفهان do – هدیه ای به سارا ثروتی – 23/2/1380
کار 8 – رنگ افشاری
رنگی برای تار و سه تار – افشاری do با پرده گردانی به افشاری sol و بیات ترک do – هدیه ای برای فردیس فیض بخش – اردیبهشت 1380
کار 9 – که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها ( آ )
قطعه ای برای سنتور و تار و کمانچه و نی – چهارگاه do – هدیه ای برای اشکان سیگارچی – اردیبهشت 1380
کار 10- که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها ( ب )
تنظیم کار 9 برای تار – چهارگاه do – 1381
کار 11- مرثیه ( ب )
قطعه ای براساس کار 5 برای دو سه تار و کمانچه و آواز – دشتی re – 10/2/1381
کار 12- مرثیه ( پ )
قطعه ای براساس کار 5 و 11 برای سنتور ، 3 تار ، رباب ، عود ، بم تار ، قیچک آلتو ، 2 کمانچه ، آواز ، تنبک، نی که به عنوان پایان نامه دوره کارشناسی ارائه شد . – دشتی re – هدیه ای برای علی ساجدی صبا
کار 13- چهارمضراب دشتی ( آ )
قطعه ای براساس کار 4 برای دو سه تار و کمانچه – دشتی re – مرداد 1381- هدیه ای برای مریم اسماعیلی ها
کار 14- چهارمضراب دشتی ( ب )
قطعه ای براساس کار 13 برای 5 خط مضرابی 1 ، مضرابی 2 ، مضرابی بم ، کششی ، تنبک – دشتی re – مرداد 1381- هدیه ای برای ارشد تهماسبی
کار 15- چهارمضراب دشتی (پ)
قطعه ای براساس کار 13 برای تار تنها – دشتی re – شهریور 1381
کار 16- خواب
قطعه ای برای پیانو – C – جولای 2005- هدیه ای به هاسمیک آریان کوچک
کار 17 – شیراز
قطعه ای برای پیانو- جولای 2005
فعالیت های تکنوازی :
- در قالب کنسرتهای تجربی ، برنامه های مختلف و… در سالن آوینی دانشکده هنرهای زیبا و دانشکده های دانشگاه تهران ، خوابگاه دختران و خوابگاه متاهلین دانشگاه تهران ، دبستان شهید علیپور و…
- روسیه – مسکو- خانه ی نقاشان روسیه – با همکاری رایزنی فرهنگی ایران در مسکو (با حضور سفیر وقت آقای انصاری و چند تن از موسیقیدانان روسیه از جمله خانم ها : گولتگین شمیلی و تامیلا جانی زاده)– در دستگاه شور -به همراهی آواز حسین نورشرق- ژوئن 2005
- روسیه –جمهوری تاتارستان- قازان- موزه ی ملی قازان(هفته ی فرهنگی ایران در مسکو) – با همکاری رایزنی فرهنگی ایران در مسکو – به مدت 4 روز – بداهه نوازی در دستگاه ها و آوازهای مختلف – 5 سپتامبر 2005 تا 9 سپتامبر 2005
آثار تکنوازی ضبط شده:
- کتاب دوم دستور مقدماتی تار و سه تار هنرستان ملی – روح الله خالقی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی – یک لوح فشرده ( به سفارش انتشارات سرود – شهریور 1393)- استودیو آوای همنواز آریا – صدابردار : ایمان ملکی – میکس : امیر صابونچی – مسترینگ : نیما فریدونی ( هیات بررسی و ممیزی وزارت ارشاد جهت دریافت مجوز انتشار آلبوم های کتاب هنرستان نوشتند : از آنجا که این مجموعه ها بیشتر توسط استادان هوشنگ ظریف و حسین علیزاده ضبط شده و در دسترس عموم قرار دارد نیازی به ضبط مجدد آنها نیست ! )
- کتاب دوم دستور مقدماتی تار و سه تار هنرستان ملی – روح الله خالقی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی – یک لوح فشرده ( به سفارش انتشارات سرود – مرداد 1393)- استودیو آوای همنواز آریا – صدابردار : ایمان ملکی – میکس : امیر صابونچی – مسترینگ : نیما فریدونی
- کتاب اول دستور مقدماتی تار و سه تار هنرستان ملی – روح الله خالقی – اجرا با تار : نیما فریدونی – یک لوح فشرده ( به سفارش انتشارات سرود – تیر 1393)- استودیو آوای همنواز آریا – صدابردار : ایمان ملکی – میکس : امیر صابونچی – مسترینگ : نیما فریدونی
- کتاب اول دستور مقدماتی تار و سه تار هنرستان ملی – روح الله خالقی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی – یک لوح فشرده ( به سفارش انتشارات سرود – تیر 1393)- استودیو آوای همنواز آریا – صدابردار : ایمان ملکی – میکس : امیر صابونچی – مسترینگ : نیما فریدونی
- کتاب اول آموزش سه تار – جلال ذوالفنون – سه تار : نیما فریدونی – یک لوح فشرده ( به سفارش علیرضا صیاد ) – استودیو آوای همنواز ( بهار 1391)
- جواب آواز عبدالله دوامی (اجرای کامل ردیف عبدالله دوامی) ویرایش دوم – نوشته ی : نیما فریدونی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی- در سه لوح فشرده- استودیو آوای همنواز آریا- ( انتشار یافته توسط موسسه ی آوای همنواز )-1388
- جواب آواز عبدالله دوامی (اجرای کامل ردیف عبدالله دوامی) ویرایش دوم – نوشته ی : نیما فریدونی – اجرا با تار : نیما فریدونی- در سه لوح فشرده- استودیو آوای همنواز آریا- ( انتشار یافته توسط موسسه ی آوای همنواز )-1388
- دستور ابتدایی سه تار – حسین علیزاده – اجرا با سه تار : نیما فریدونی- در دو لوح فشرده (2 سی دی)- استودیو هوربانگ – بهار 1382
- دستور ابتدایی سه تار – حسین علیزاده – اجرا با تار : نیما فریدونی – در دو لوح فشرده- استودیو هوربانگ- بهار 1382
- تصانیف و قطعات دوره ابتدایی – اجرا با تار : نیما فریدونی – در یک لوح فشرده- استودیو هوربانگ-خرداد 1382
- تصانیف و قطعات دوره ابتدایی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی- در یک لوح فشرده- استودیو هوربانگ- خرداد 1382
- دستور متوسطه ی تار و سه تار– حسین علیزاده – اجرا با تار : نیما فریدونی- در سه لوح فشرده- استودیو هوربانگ-فروردین 1383
- دستور متوسطه ی تار و سه تار– حسین علیزاده – اجرا با سه تار : نیما فریدونی- در سه لوح فشرده- استودیو هوربانگ-فروردین 1383
- جواب آواز عبدالله دوامی (اجرای کامل ردیف عبدالله دوامی)- نوشته ی : نیما فریدونی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی- در سه لوح فشرده- استودیو هوربانگ- ( انتشار یافته توسط انتشارات پارت)-ویرایش 1- 1384 خورشیدی
- جواب آواز عبدالله دوامی(اجرای کامل ردیف عبدالله دوامی)- نوشته ی : نیما فریدونی – اجرا با تار : نیما فریدونی- در سه لوح فشرده- استودیو هوربانگ – ( انتشار یافته توسط انتشارات پارت)- ویرایش 1- 1384 خورشیدی
- مجموعه هم سازها ( 49 قطعه ی قدیمی برای تار وسه تار ) – به کوشش محمد رضا ابراهیمی و علی صمدپور – اجرا با تار: نیما فریدونی-در سه لوح فشرده- استودیو هوربانگ – 1383
- مجموعه هم سازها ( 49 قطعه ی قدیمی برای تار وسه تار ) – به کوشش محمد رضا ابراهیمی و علی صمدپور – اجرا با سه تار: نیما فریدونی- در سه لوح فشرده- استودیو هوربانگ – 1383
- همنوازی سه تار در دستگاه نوا : حوالی 1374 – صدابردار : توماج ( مزدک) احمدی
- همچنین یک سی دی از اجرای بخشی از هنرآموزان نیما فریدونی زیر نظر او تهیه گردید: سالنامه هنرجویان هوربانگ ، ویژه تار و سه تار – به کوشش نیما فریدونی – استودیو هوربانگ
در مورد نیما فریدونی در مجلات یا روزنامه ها :
- روزنامه جام جم – شنبه 03/08/1393- صفحه 8 ( موسیقی ) – نقدی بر آلبوم جواب آواز دوامی اجرا با تار نیما فریدونی – نوشته : گلنوش ملایری
- مصاحبه با نیما فریدونی در مجله ی کتاب هفته – عنوان: پرهیز از پیچیده گویی : گفت و گو با نیما فریدونی ، نویسنده و نوازنده / سمیه قاضی زاده
- در کتاب سال موسیقی 1394 ( سالنامه موسیقی ) – نوشته ی حمیدرضا عاطفی – سالروز تولد نیما فریدونی ثبت گردید.
کتاب ها :
- کتاب جواب آواز عبدالله دوامی– ( پایان نگارش : آبان 1383) – تهران – انتشارات پارت – زمستان 1384
- تجزیه و تحلیل ردیف آوازی استاد عبدالله دوامی – ( پایان نگارش : آبان 1383)- تهران – انتشارات پارت – زمستان 1384
- هفت آهنگ 1 – 7 قطعه برای تار و سه تار – تهران – انتشارات پارت – 1386
- پروژه ای را با هدف آنالیز و تلخیص به روش علمی ردیف میرزا عبدالله، شیوه ی بداهه نوازی براساس ردیف و تدوین تئوری جامع موسیقی ایرانی از تابستان سال 1381 آغاز نموده و در دست تدوین است.
- ردیف میرزا عبدالله ، براساس اجرای حسین علیزاده ، به سفارش موسسه ماهور – 1379 خورشیدی ( این مجموعه به دلیل انصراف موسسه ی ماهور از ادامه کار متوقف گردید و تنها دستگاه شور توسط نیما فریدونی آوانگاری و آماده گردیده است. )
- در حال تدوین و نگارش دوره چهار جلدی دستور دوتار خراسان با همکاری سعید تهرانی زاده می باشد.
مقالات موسیقی :
- ردیف آوازی عبدالله دوامی – منتشر شده در فصلنامه ی موسیقی کرشمه سال اول شماره 1- تابستان 1383
مقالات طنز موسیقایی:
- شرح احوالات یک موسیقاجو – منتشر شده در فصلنامه موسیقی ماهور سال اول شماره 4 – تابستان 1378 – تهران
- اندر قضایای موزیک مدنی – منتشر شده در فصلنامه موسیقی ماهور سال دوم شماره 8 – تابستان 1379 – تهران
آثار آهنگسازی :
- قطعه ی جان – شعر از مولانا – 1380
آثار ضبط شده گروهی و ارکستری ( آهنگساز : نیما فریدونی ) :
- قطعه ی بم : اجرا گروه هوربانگ – حوالی سال 1381- استودیو خصوصی گروه هوربانگ – ( تار : نیما فریدونی ، کمانچه آلتو : محمد باقر زینالی ، نی : مجید رهنما)
- قطعه ی مرثیه : اجرا گروه هوربانگ – حوالی سال 1381 – استودیو خصوصی گروه هوربانگ – این قطعه دوبار و هر بار بخشی از کل اثر ضبط گردید.
- قطعه ی که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها – حوالی سال 1380 – یک بار در استودیو درویش خان مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایران و بار دوم استودیو خصوصی گروه هوربانگ
- چهارمضراب دشتی : اجرا گروه هوربانگ – حوالی سال 1381 – استودیو خصوصی گروه هوربانگ
- دو نوازی همایون : اجرا با تار : نیما فریدونی و سید محمد تقی حسینی – حوالی سال 1382- استودیو خصوصی گروه هوربانگ
همکاری در تهیه ی کتاب های موسیقی :
- ویرایش کتاب آموزش ویولن ( ویژه ی کودکان ) – نوشته ی ایمان ملکی – انتشارات سرود – 1393
- ویرایش کتاب آموزش دف – نوشته ی ایمان ملکی – انتشارات فرهنگ و هنر – 1393
- در تابستان 1379 به دعوت استاد حسین علیزاده در تصحیح کتاب دوره ی متوسطه ی دستور تارو سه تار ایشان با فریبرز عزیزی همکاری نمود و تلاشهای جدی و بی دریغ او موجب تحسین آن گرانقدر شد و در مقدمه ی کتاب آن را کتبا اظهار نمود.
- آوانویسی رایانه ای کتاب ردیف میرزا عبدالله برای سنتور – نوشته ی : شهاب منا – به سفارش انتشارات ماهور – سیما فریدونی در انجام این کار همکاری شایانی نموده است.- 1382
- آوانویسی رایانه ای کتاب دستور دوتار – نوشته ی : نبی احمدی – به سفارش : انتشارات سرود – 1384
- آوانویسی رایانه ای کتاب نغمه های مازندران – نوشته ی : نبی احمدی –به سفارش : انتشارات سرود – 1384
- آوانویسی رایانه ای کتاب ردیف میرزا حسینقلی – نوشته ی : نبی احمدی –به سفارش : انتشارات سرود – (با همکاری سیما فریدونی ) 1384
همکاری در تهیه ی مقالات موسیقی :
- نمودار نام پرده ها در کوکهای مختلف سه تار | تدوین آرین عطایی | زیر نظر نیما فریدونی | دی ماه 1394
مشارکت در برگزاری مراسم هنری و موسیقایی :
- سخنرانی استاد حسین علیزاده – دانشکده ی هنرهای زیبا دانشگاه تهران – 2 تیر 1378 – به عنوان مدیر برنامه ( مدیر مرکز موسیقی تجربی دانشگاه تهران )
قطعه ی ایران ، خواننده : وحید
تاریخ آغاز تدریس تار و سه تار : سال 1377
مکان های تدریس:
- کارگاه موسیقی هوربانگ ( کلاس شخصی) : واقع در کوی دلپسند شماره 6 تهران ( از سال 1377 تا 1384)
- کاخ نیاوران- کلاسهای آزاد هنر- ( از 18/10/1379- تا مهر ماه 1381) – ترک تدریس در این مجموعه به دلیل بی ثمر بودن کار تدریس از مهرماه 1381 و دعوت از دوست هنرمند آقای محمد تقی حسینی برای ادامه کار (در مدت تدریس در این مجموعه حتی یک نفر هنرجوی خوب تربیت نشد که توانسته باشد دوره ی ابتدایی را به اتمام برساند.)
- گروه موسیقی دانشکده ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران: به دانشجویان رشته های مختلف ( از سال 1378 تا 1379)- ( که تا سال 1379 بیشتر ادامه نداشت . به دلیل اینکه محیط برای آموزش مناسب نبود . )
- کلاسهای اداره ی فرهنگی و فوق برنامه ی دانشگاه علوم پزشکی تهران : خیابان قدس ( از نیمه ی دی ماه 1380 تا مهرماه 1381)- ترک تدریس در این مجموعه به دلیل عدم حاکمیت فرهنگی در آن و شکل بازاری پیدا کردن کلاسها از شهریور 1381 و دعوت از یکی از شاگردان دوره ی عالی خود به نام شاهرخ شیران جهت تدریس ( اما بعدا به دلایلی به جای ایشان از سید محمد تقی حسینی درخواست نمود.)
- کنسرواتوار موسیقی چایکوفسکی مسکو (روسیه) – دپارتمان موسیقی خارجی – زیر نظر خانم مارگاریتا کارتاگینا – آموزش موسیقی ایرانی و ردیف ایرانی و ساختار دانگ ها به دانشجویان رشته اتنوموزیکولوژی – سال 2005 میلادی
- آموزشگاه موسیقی چگک (به مدیریت نیما فریدونی ) : واقع در تهران خیابان امیرنیا ، ساختمان شقایق واحد 10(سال 1384)
- آموزشگاه موسیقی طرب ( به مدیریت مشترک نیما فریدونی و علی غفاری ) : واقع در تهران خیابان امیرنیا، ساختمان شقایق واحد 10 (از سال 1385 تا 1386)
- آموزشگاه موسیقی نیما فریدونی : واقع در تهران ، خیابان دولت ، نبش کوچه نوباوه ، پلاک 14 واحد 3 ( 1386)
- آموزشگاه موسیقی نیما فریدونی : واقع در تهران ، خیابان دولت ، شماره 37 واحد 2 ( از 1387 تا 1391(
- آموزشگاه موسیقی نیما فریدونی : واقع در تهران ، میدان بهشتی ، خیابان ابوالحسنی ، شماره 18 واحد 3 ( از 1387 تا کنون )
- آموزشگاه موسیقی آوای همنواز : واقع در تهران ، خیابان اختیاریه جنوبی ، کوچه نگار ، ساختمان شماره 2 ، واحد 19
- آموزشگاه موسیقی آوای همنواز : واقع در تهران ، خیابان دولت ، خیابان مفاخری ، کوچه نورس ، بن بست آزادی شماره 6 – از دی ماه 1393
روش تدریس :
- برای هنرجویان مبتدی با کتاب – نواختن جزء به جزء درسها برای هنرجو و تکرار آن توسط ایشان در هر جلسه و توضیحات کامل هر درس . در کلاس ها بنا به ضرورت روش های بداهه نوازی بر پایه گوشه ها همچنین بداهه نوازی در وزن های مختلف بیان می شود . و درباره ارتباط گوشه ها و تئوری و دانگ شناسی موسیقی ایرانی مطالبی گفته می شود .
- روش سینه به سینه برای شاگردان دوره متوسطه و بالاتر با بهره گیری از کتاب و نوار .
- تغییر بیان ، رپرتوار آموزشی ، مقدار درس و … با توجه به روحیات هر هنرجو .
- برای نخستین بار سیستم دقیقی را برای کنترل و ارزشیابی هنرجویان و نمودار پیشرفت آنها تهیه نمود . برای هر هنرجو در هر ترم برگه ایست که رخداد های هر جلسه در آن یادداشت می گردد .
- در مرداد سال 1381 لیستی را با توجه به تجربیات شخصی به عنوان رپرتوار آموزشی تار و سه تار تهیه کرد که برای تربیت هنرجویان در چهار دوره ی ابتدایی ، متوسطه ، عالی و ممتاز لازم و کافی است . این رپرتوار ضمن ترتیب کردن درسها و قطعات، سیر پیشرفت هنرجویان را نمایان می کند . در دوره ی ابتدایی قطعات کتاب دستور سه تار حسین علیزاده و 28 قطعه و تصنیف در نظر گرفته شده است . در دوره ی متوسطه قطعات درویش خان ، ردیف میرزا عبدالله ، کتاب دوره ی متوسطه دستور تار و سه تار حسین علیزاده و جزوه های هم ساز تنظیم شده است . در دوره ی عالی ردیف دوره عالی شهنازی ، ده قطعه های حسین علیزاده و یک سری قطعات سازی در نظر گرفته شده است و در نهایت برای دوره ی ممتاز ردیف آوازی عبدالله دوامی تدریس می گردد.
- کلاس شخصی او که در پاسدارن تهران واقع بود ، رسما از مهرماه 1381 به نام کارگاه موسیقی هوربانگ نامگذاری شد و از دی ماه 1383 با جدایی از گروه موسیقی هوربانگ ، این نام را از کارگاه خود برداشت. این کلاسها تا سفر به مسکو برای ادامه ی تحصیل در کنسرواتوار دولتی شهر مسکو به نام پیتر ایلیچ چایکوفسکی در تابستان سال 1384 برابر با می 2005 میلادی ادامه داشت. (دو جلسه از این کلاس ها به لطف وحید قربانی در طبقه ی پایین منزل او در شهرک نفت تهران تشکیل گردید.)
- کلاس شخصی او جدی ترین و پر بار ترین و مثبت ترین کلاسهای او است . گاه هنرجویانی بدون پرداخت شهریه از کلاسهای او استفاده کرده اند و می کنند . و در آیین نامه تیرماه 1381 آمده است :
- یک یا چند جلسه از جلسات کلاس برای هنرجویان منظم و ممتاز هر ترم به صورت رایگان ارائه می شود . نخستین فردی که این رتبه را کسب نمود مانی کاکاوند بود .
- آموزشگاهها به دلایل مختلف توان تربیت هنرجویان را از نیمه ی دوره ی متوسطه سخت می نمایند . به همین دلیل تصمیم گرفت تا جایی که بتواند از تدریس در این مکانها خودداری نماید . از این رو دعوت آرش نقوی دبیر کانون موسیقی دانشگاه شهید عباسپور مبنی بر تدریس موسیقی در آن دانشگاه و احمد امیر فخریان مبنی بر تدریس ساز در آموزشگاه تازه تاسیس در دامغان و همچنین معصومه پاچیده مسئول کلاسهای فوق برنامه ی دانشگاه تهران مبنی بر تدریس ساز در آن کلاسها را نپذیرفت .
- برنامه ای که برای کلاسهای دسته جمعی مد نظر او است بدین شرح است :
- هردو هفته 1 بار تشکیل شوند .
- برنامه تمرین گروهی 5/1 ساعت
- برنامه دوره ی ردیف 1 ساعت
- برنامه نواختن قطعات سنتی یک خطی با هم 1 ساعت
- کنسرت ( یا پژوهش ) هنرجویان از 10 دقیقه تا نیم ساعت
- ایجاد صندوق برای پرداخت شهریه و حق عضویت این کلاسها و استفاده برای وام دادن به اعضاء و تهیه آرشیو برای کلاس، مایحتاج و هزینه های مختلف
- ایجاد تجربه ی آهنگسازی در بین هنرجویان
- گسترش تحقیقات و پژوهش ها
- دعوت خانواده ها برای دیدن کنسرت ها و فروش بلیط
- کار صدابرداری و تجربه هایی در محور آن : از شهریور ماه 1381 .
- جدولی را در اسفند 1381 به نام جدول پیگیری تمرینات تار و سه تار ایجاد نمود که برنامه ی تمرین خود را منظم نماید.
- جداولی را به عنوان جدول مشخصات قطعه ی صدابرداری شده و جزئیات ضبط برای صدابرداری ها تهیه کرد .
مجموعه آثار موسیقی نیما فریدونی( آهنگسازی ها و تنظیم ها)1384-1377 خورشیدی تهران – ایران Nima Fereidooni `sMusical Works(Composing-Arranging)1998-Aprill 2005Tehran-Iran |
زندگی نامه :
Biography:
- نام : نیما فریدونی
- Name: Nima Fereidooni
- نام پدر : محمد
- Father `s name: Mohammad Fereidooni
- تولد : تهران – ایران – 7/3/1359 خورشیدی
- Born: Tehran-Iran-28-May-1980
- آغاز فعالیت موسیقی :
- تابستان 1370: فراگیری تنبک نزد حمید سعیدی به مدت 10 جلسه
- مرداد 1374- فراگیری تار وسه تار
- Beginning of music learning :
1. Summer of 1991:learning Tonbak with Hamid Saidi for 10 sessions
2. July 1995 :start to learn Tar and Setar
· استادان در زمینه ی ساز تخصصی : نبی احمدی – محمد رضا ابراهیمی – فریبرز عزیزی- علی اصغر بیانی – زیدالله طلوعی- كيوان ساكت – داریوش پیرنیاکان – داریوش طلایی – حسین علیزاده
· Music teachers : Nabi Ahmadi-Mohammad Reza Ebrahimi-Fariborz Azizi-Ali Asghar Bayani-Zeidollah Toluene-Keivan Saket-Dariush Pirniakan-Dariush Talaee-Hossein Alizadeh
· تحصیلات : دانش آموخته ی مقطع کارشناسی رشته ی موسیقی از دانشکده ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران (1377-1381 خورشیدی)
· Educations : a music graduated of Music department of Fine Arts faculty of Tehran university-Tehran-Iran with Licentiate`s degree
· استادان در دانشگاه : مجید کیانی – دکتر آذین موحد – دكتر خسرو مولانا – دکتر شاهین فرهت – علیرضا مشایخی – ساسان فاطمی – هومان اسعدی – درویش رضا منظمی
· Professors in university : Majid Kiani-Dr. Azin Movahhed-Dr. Khosro Molana-Dr. Shahin Farhat-Alireza Mashayekhi-Sasan Fatemi-Hooman Asadi-Darvish Reza Monazzami
· عنوان پایان نامه : قطعه ای برای سازهای ملی
· Thesis title: A Piece for national music instrument
· فعالیت های گروهی و ارکستری :
· Orchestral works and concerts:
- 1379-1378 : به عنوان نوازنده بم تار در گروه نوبهار به سرپرستی بهاره فیاضی – اجرای برنامه در سالن رودکی تهران
- 1999-2000 : As a Bamtar player in “Nobahar” group-Supervisor:Bahareh Fayazi-Concert is performed in Roodaki hall-Tehran-Iran
- 1380- 1379: به عنوان نوازنده تار در گروه آوای دل به سرپرستی و خوانندگی رسول کارگشا _ اجرای برنامه در قشم
- 2000-2001 : As a Tar player in “Avaye del” group-Supervisor: Rasool Kargosha-Concert is performed in Qeshm-Iran
- همکاری با ارکستر موسیقی نو به رهبری علیرضا مشایخی و شاخه دیگر این ارکستر با نام ارکستر مرکز پژوهش موسیقی معاصر دانشکده هنرهای زیبا به رهبری علی رادمان در سال 1380 – اجرای برنامه در سالن آوینی و فرهنگسرای هنر ( ارسباران سابق )
- Cooperation with “New Music” orchestra – Conductor: Ali Reza Mashayekhi
- 2001: Az a Tar player and solist in “Contemporary music Investigation centre of fine art faculty“ orchestra –conductor : Ali Radman-Concert is performed in Avini hall and Art hall-Tehran-Iran
- 1380-1379: به عنوان نوازنده تار در گروه موسیقی کردی به سرپرستی احمد رضاخواه – اجرا در تالار وحدت و…
- 2000-2001 : Az a Tar player in Kurdish music group-Supervisor : Ahmad Reza khah- Concert is performed in Vahdat hall-Tehran-Iran
- از 21/ 1/1381 تا 14/5/1381( مدت 28 جلسه 3 ساعته ) : رهبری گروه موسیقی دانشجویان دانشگاه صنعت آب و برق شهید عباسپور- اجرا در شیراز و تهران .
- 10 April- Aug. 2002 : Conducting of “Senate ab o bargh university students” music group-Concert in Shiraz & Tehran
- اردیبهشت 1380 تا 1384 : تأسیس و سرپرستی گروه ” هور بانگ ” – برگزاری حدود 40 برنامه در دانشگاههای تهران و شهرستان ها
- April 2001-2005: Establishing & Conducting of “Hoorbang” group-above 40 concerts in Iran universities
· مجموعه آثار :
· Musical works:
Ø آوانگاری و ثبت موسیقی به خط نت :
Ø Transcriptions :
o آوانگاری 1 – آواز عراق ماهور
اثر آقا حسینقلی با تار نواخته شده در صفحه – ماهور F
o Transcription 1- Avaze Aragh e Mahur
Is played by Mirza Hosseingholi-Mahur F
o آوانگاری 2 – تمرین دشتی
اثر محمدرضا ابراهیمی – برای تار و سه تار – دشتی E, A
o Transcription 2- Dashti practice
Work of Mohammad Reza Ebrahimi-for Tar & Setar-Dashti A,E
o آوانگاری 3- تصنیف اندک اندک
اثر شهرام ناظری – بیات ترک C – 13/11/1380
o Transcription 3- Andak Andak
Work of Shahram Nazeri-Bayat Tork C -2001
o آوانگاری 4 – تصنیف سپیده
اثر محمد رضا لطفی – ماهور F
o Transcription 4- Sepideh
Work of Mohammad Reza Lotfi- Mahur F
o آوانگاری 5- تصنیف فلک
اثر حسین علیزاده – مقام داد و بیداد D – تصنیف برای چهار خواننده – 26/5/1380
o Transcription 5- Falak
Work of Hossein Alizadeh – Dad o Bidad D – Music for 4 Singer-2001
o آوانگاری 6- سایه روشن
اثر داریوش طلایی – دشتی A – قطعه ای برای تار – بهار 79
o Transcription 6- Saye rowshan
Work of Dariush Talaee-Dashti A- a piece for Tar- 2000
o آوانگاری 7 – درآمد ابوعطا
اثر داریوش طلایی – ابوعطا G – قطعه ای برای تار – بهار 79
o Transcription 7- Daramade Abuata
Work of Dariush Talaee- Abuata G- a piece for Tar- Spring of 2000
o آوانگاری 8 – درآمد و نیشابورک نوا
اثر داریوش طلایی – نوا G – قطعه ای برای تار – 28/2/1379
o Transcription 8- Daramad va Neyshaburak Nava
Work of Dariush Talaee- Nava G-a piece for Tar – 2000
o آوانگاری 9 – تمرین گام
اثر حسین علیزاده و کیوان ساکت – ماهور C و شور G – برای تار و سه تار
o Transcription 9- Gaam practice
Work of Hossein Alizadeh –Mahur C & Shur G-for Tar & Setar
o آوانگاری 10 – تصنیف بیات شیراز
قدیمی ترکی – نت شده از اجرای غلامحسین بیگجه خانی – بیات شیراز A – مرداد 1381
o Transcription 10- Bayat shiraz
Turkish Folk music-notation from Gholam Hossein Bigje khani performance-Bayat shiraz A-2002
o آوانگاری 11- تصنیف دلشدگان
اثر حسین علیزاده – عراق ماهور – ماهور F – 9/5/1379
o Transcription 11- Del shodegan
Work of Hossein Alizadeh-Aragh Mahur-Mahur F-2000
o آوانگاری 12- هشتی افشار
اثر حسین علیزاده – افشاری C- قطعه ای برای تار – 10/5/1380
o Transcription 12- Hashti Afshar
Work of Hossein Alizadeh – Afshari C-A piece for Tar- 2001
o آوانگاری 13- بداهه نوازی براساس نغمه مخالف سه گاه
اثر حسین علیزاده – سه گاه A – 2/3/1379
o Transcription 13- Improvisation in Naghme of Mokhalef e Segah
Work of Hossein Alizadeh – Segah A -2000
o آوانگاری 14- مضراب راست کنده دو چپ
اثر حسین علیزاده – سه گاه A
o Transcription 14-Mezrab Rast kandeh do chap
Work of Hossein Alizadeh – Segah A
o آوانگاری 15- قطعه ای بر اساس پیش زنگوله سه گاه
اثر حسین علیزاده – سه گاه A – 30/3/1379
o Transcription 15- A piece in Pish zangoole Segah
Work of Hossein Alizadeh – Segah A -2000
o آوانگاری 16 – رنگ شهرآشوب سه گاه
اثر حسین علیزاده – سه گاه A
o Transcription 16- Renge Shahrashoob
Work of Hossein Alizadeh – Segah A -2000
o آوانگاری 17 – رنگ نوا
اثر حسین علیزاده – نوا F
o Transcription 17- Renge Nava
Work of Hossein Alizadeh –Nava F
o آوانگاری 18- رنگ نوا
اثر حسین علیزاده – نوا C
o Transcription 18- Renge Nava
Work of Hossein Alizadeh –Nava C
o آوانگاری 19- تصنیف کاروان شهید
محمد رضا لطفی – همایون D
o Transcription 19- Karvan e shahid
Work of Mohammad Reza Lotfi-Homayoon D
v ( لیست آثار آهنگسازی و تنظیم در انتها آمده است.)
v List of composing & arranging works will become later.
· فعالیت های تکنوازی :
· Activities as a soloist:
o در قالب کنسرتهای تجربی ، برنامه های مختلف و… در سالن آوینی دانشکده هنرهای زیبا و دانشکده های دانشگاه تهران و…
o In the form of experimental concerts, different programs etc in Avini Hall(faculty of fine arts) and the other concert halls of Tehran university & etc
· آثار ضبط شده :
· Audio works (Recorded in sound studio):
Ø در قالب تکنوازی :
Ø Solo:
o دستور ابتدایی سه تار – حسین علیزاده – اجرا با سه تار : نیما فریدونی (2 لوح فشرده)
o Setar Teaching Methodology-An Elementary Course- by Hossein Alizadeh-Performance by Setar:Nima Fereidooni (2 cds)
o دستور ابتدایی سه تار – حسین علیزاده – اجرا با تار : نیما فریدونی (2 لوح فشرده)
o Setar Teaching Methodology-An Elementary Course- by Hossein Alizadeh-Performance by Tar:Nima Fereidooni (2 cds)
o تصانیف و قطعات دوره ابتدایی – اجرا با تار : نیما فریدونی (1 لوح فشرده)
o Pieces of Elementary course – Performance by Tar:Nima Fereidooni (1 cd)
o تصانیف و قطعات دوره ابتدایی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی (1 لوح فشرده)
o Pieces of Elementary course – Performance by Setar:Nima Fereidooni (1 cd)
o دستور متوسطه ی تار و سه تار – حسین علیزاده – اجرا با تار : نیما فریدونی (3 لوح فشرده)
o Tar & Setar Teaching Methodology-An Intermediate Course- by Hossein Alizadeh-Performance by Tar:Nima Fereidooni (3 cds)
o دستور متوسطه ی تار و سه تار – حسین علیزاده – اجرا با سه تار : نیما فریدونی (3 لوح فشرده)
o Tar & Setar Teaching Methodology-An Intermediate Course- by Hossein Alizadeh-Performance by Setar:Nima Fereidooni (3 cds)
o جواب آواز عبدالله دوامی- نوشته ی : نیما فریدونی – اجرا با سه تار : نیما فریدونی(3 لوح فشرده)
o The Vocal Radif of Traditional Iranian Music According to the version of Abdollah Davami-by Nima Fereidooni- Performance by Setar:Nima Fereidooni (3 cds)
o جواب آواز عبدالله دوامی 1- نوشته ی : نیما فریدونی – اجرا با تار : نیما فریدونی (3 لوح فشرده)
o The Vocal Radif of Traditional Iranian Music According to the version of Abdollah Davami-by Nima Fereidooni- Performance by Tar:Nima Fereidooni (3 cds)
o مجموعه هم سازها ( 49 قطعه ی قدیمی برای تار وسه تار ) – به کوشش محمد رضا ابراهیمی و علی صمدپور – اجرا با تار: نیما فریدونی (3 لوح فشرده)
o Hamsazha (49 Traditional pieces for Tar & Setar ) –by Mohammad Reza Ebrahimi & Ali Samad pour- Performance by Tar:Nima Fereidooni (3 cds)
o مجموعه هم سازها ( 49 قطعه ی قدیمی برای تار وسه تار ) – به کوشش محمد رضا ابراهیمی و علی صمدپور – اجرا با سه تار: نیما فریدونی (3 لوح فشرده)
o Hamsazha (49 Traditional pieces for Tar & Setar ) –by Mohammad Reza Ebrahimi & Ali Samad pour- Performance by Tar:Nima Fereidooni (3 cds)
Ø در قالب گروه نوازی :
Ø Orchestral (National Instruments):
o قطعه بم – اثر نیما فریدونی – اجرای گروه هوربانگ
o “Bam”-Composed by Nima Fereidooni-Performance by Hoorbang music group
o قطعه ی مرثیه- اثر نیما فریدونی – اجرای گروه هوربانگ
o “Marsieh”- Composed by Nima Fereidooni-Performance by Hoorbang music group
o قطعه ی که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها – اثر نیما فریدونی – اجرای گروه هوربانگ
o “Ke eshgh asan nemood aval vali oftad moshgelha”- Composed by Nima Fereidooni-Performancie by Hoorbang music group
· آثار تحقیقی :
· Investigation Works:
- کتاب جواب آواز عبدالله دوامی همراه با تجزیه و تحلیل – آبان 1383- تهران – در حال انتشار
- Transcription and analysis of The Vocal Radif of Traditional Iranian Music According to the performance of Abdollah Davami-October 2004-Tehran-Iran
- پروژه ای را با هدف آنالیز و تلخیص ردیف میرزا عبدالله و تدوین تئوری جامع موسیقی ایرانی از سال 1381 آغاز نموده و در دست تدوین است.
- Analisis & Summarize The Mirza Abdollah Radif and compile the perfect Iranian Music Theory-begin 2002 – uncompleted
- در حال تدوین و نگارش دوره چهار جلدی دستور دوتار خراسان با همکاری سعید تهرانی زاده می باشد.
- Khorasan Dotar Teaching Methodology-by the cooperation of Saeed Tehranizadeh-uncompleted
- مقالات موسیقی :
- Musical Articles:
- ردیف آوازی عبدالله دوامی – منتشر شده در فصلنامه ی موسیقی کرشمه سال اول شماره 1- تابستان 1383
- Abdollah Davami`s Vocal Radif-Published in “Kereshmeh” Music quarterly-Summer 2004
- مقالات طنز موسیقایی:
- Fun Musical Articles:
- شرح احوالات یک موسیقاجو – منتشر شده در فصلنامه موسیقی ماهور سال اول شماره 4 – تابستان 1378 – تهران
- About a music student-Published in “mahoor” music quarterly-Summer 1999-Tehran –Iran
- اندر قضایای موزیک مدنی – منتشر شده در فصلنامه موسیقی ماهور سال دوم شماره 8 – تابستان 1379 – تهران
- About contemporary music- Published in “mahoor” music quarterly-Summer 2000-Tehran –Iran
- همکاری در تهیه ی کتاب های موسیقی :
- Cooperation in preparation of music books:
- تصحیح كتاب دوره متوسطه ی دستور تار و سه تار نوشته ی حسین علیزاده – انتشارات ماهور –تهران
- Correction of Tar & Setar Teaching Methodology An Intermediate Course- by Hossein Alizadeh-Recommendation: Mahoor publishing Institute
- آوانویسی رایانه ای کتاب ردیف میرزا عبدالله برای سنتور(با همكاری سیما فریدونی) – نوشته ی : شهاب منا – به سفارش انتشارات ماهور – 1382
- Computer notation of Mirza Abdollah Radif for Santour- by Shahab Mena-With Sima Fereidooni cooperation- Recommendation: Mahoor publishing Institute-2003
- آوانویسی رایانه ای کتاب دستور دوتار – نوشته ی : نبی احمدی –به سفارش : انتشارات سرود -1383
- Computer notation of Mazandaran Dotar Teaching methodology- by Nabi Ahmadi – Recommendation: Sorood publishing Institute-2004
- آوانویسی رایانه ای کتاب نغمه های مازندران – نوشته ی : نبی احمدی –به سفارش : انتشارات سرود-1383
- Computer notation of Mazandaran Music- by Nabi Ahmadi – Recommendation: Sorood publishing Institute-2004
- آوانویسی رایانه ای کتاب ردیف میرزا حسینقلی (با همكاری سیما فریدنی) – نوشته ی : نبی احمدی –به سفارش : انتشارات سرود -1384
- Computer notation of Mirza Hosseingholi Radif – by Nabi Ahmadi-With Sima Fereidooni cooperation- Recommendation: Sorood publishing Institute-2003
فهرست آثار آهنگسازی و تنظیم:
List of Composition & Arrangement works:
- آهنگسازی ها :
- Compositions:
o کار 1 – کبود اورنگ بهار
قطعه ای برای تار – C minor – تقدیم به استاد حسین علیزاده – 1376
o Op.1-Kabud orange bahar
A piece for Tar-C minor-to Hossein Alizadeh
o کار 2 – رویا
قطعه ای با فرم تصنیف بر اساس شعر رویای فروغ فرخزاد – بیات اصفهان G – به یاد فروغ فرخزاد – فروردین 1377
o Op.2-Rowya
Bayat esfahan G-in the memory of Forough Farrokhzad-March 1998
o کار 3 – یار مرا
قطعه ای با الهام از فرم تصنيف و چهارمضراب – نهفت نوا با پرده گردانی – برای استاد حسین علیزاده – 24/12/1377
o Op.3-Yar mara
Nahofte Nava with modulation-to Hossein Alizadeh-15 March 1998
o کار 4- چهار مضراب ماهور
قطعه ای با ریتم های ترکیبی و مختلط با الهام از فرم چهارمضراب برای تار – ماهور C – هدیه ای به صبا نصیری – 2/8/1378
o Op.4- Chaharmezrab Mahoor
A piece for Tar-Mahoor C-To Saba Nasiri Fard-25 October 1999
o کار 5 – مرثیه ( آ )
قطعه ای با الهام از فرم تصنیف برای سنتور و تار و آواز – دشتی D – بر اساس شعری از ابوسعید ابی الخیر – هدیه ای برای دکتر آذین موحد – 16/9/ 1378
o Op.5-Marsieh (A)
A piece for Tar , Santour,Voice-Dashti D-To Dr. Azin Movahhed-7 December 1999
o کار 6- چیزی در حجاز
قطعه ای با الهام از فرم پیش درآمد برای تار – حجاز ابوعطا C – برای نورالدین تقی زاده – 3/10/1378
o Op.6-Chizi Dar Hejaz
A piece for Tar-Hejaze Abuata C-To Nooruddin Taghizadeh-24 December 199
o کار 7 – مقدمه اصفهان
قطعه ای آوازی برای تار – بیات اصفهان C – هدیه ای به سارا ثروتی – 23/2/1380
o Op.7- Moghaddameye isfahan
A piece for Tar-Bayat esfahan C-To Sara Servati-13 May 2001
o کار 8 – رنگ افشاری
رنگی برای تار و سه تار – افشاری C با پرده گردانی به افشاری G و بیات ترک C – هدیه ای برای فردیس فیض بخش – اردیبهشت 1380
o Op.8-Renge Afshari
A piece for Tar & Setar-Afshari C ,G,Bayat tork C-To Fardis Feizbakhsh 2001
o کار 9 – که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها ( آ )
قطعه ای برای سنتور و تار و کمانچه و نی – چهارگاه C – هدیه ای برای اشکان سیگارچی – اردیبهشت 1380
o Op.9- Ke eshgh asan nemod aval vali oftad moshkel(A)
A piece for Santour,Tar,Kamancheh & Ney-Chargah C-To Ashkan Sigarchi-April 2001
o کار 10- که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها ( ب )
تنظیم کار 9 برای تار – چهارگاه C – 1381
o Op.10- Ke eshgh asan nemood aval vali oftad moshkel(B)
For Tar-Chargah C-2002
o کار 11- مرثیه ( ب )
قطعه ای براساس کار 5 برای دو سه تار و کمانچه و آواز – دشتی D – 10/2/1381
o Op.11- Marsieh (B)
A piece for 2 Setar,Kamancheh and Voice-Dashti D-30 April 2002
o کار 12- مرثیه ( پ )
قطعه ای براساس کار 5 و 11 برای سنتور ، 3 تار ، رباب ، عود ، بم تار ، قیچک آلتو ، 2 کمانچه ، آواز ، تنبک، نی که به عنوان پایان نامه دوره کارشناسی ارائه شد . – دشتی D – هدیه ای برای علی ساجدی صبا
o Op.12- Marsieh (C)
A piece for iranian national music instruments-Dashti D-To Ali Sajedi Saba
o کار 13- چهارمضراب دشتی ( آ )
قطعه ای براساس کار 4 برای دو سه تار و کمانچه – دشتی D – هدیه ای برای مریم اسماعیلی ها – مرداد 1381
o Op.13- Chaharmezrab Dashti (A)
A piece for 2 Setar & Kamancheh-Dashti D-To Maryam Esmaeili-July 2002
o کار 14- چهارمضراب دشتی ( ب )
قطعه ای براساس کار 13 برای 5 خط مضرابی 1 ، مضرابی 2 ، مضرابی بم ، کششی ، تنبک – دشتی D – مرداد 1381- هدیه ای برای ارشد تهماسبی
o Op.14- Chaharmezrab Dashti (B)
A piece for iranian national music instruments -Dashti D-To Arshad Tahmasebi-July 2002
o کار 15- چهارمضراب دشتی (پ)
قطعه ای براساس کار 13 برای تار تنها – دشتی D – شهریور 1381
o Op.15- Chaharmezrab Dashti (B)
A piece for Tar -Dashti D-To Arshad Tahmasebi-August 2002
o کار 16- بم
قطعه ای برای 3 خط كششی ، مضرابی ، بم – نهفت نوا و دشتی – دی 1382
o Op.16-Bam
A piece for Iranian national music instruments-Nahofte Nava & Dashti-December 2003
o کار 17- مقدمه ی بزرانید
قطعه ای برای 3 خط كششی ، مضرابی ، بم – ماهور C – اردیبهشت 1383
o Op.17-Moghaddameye Bezaranid
A piece for iranian national music instruments-Mahoor C – Aprill 2004
- تنظیم ها :
- Arrangements:
o تنظیم . 1 – سرور ( هفت ضربی چهارگاه )
اثر : حسین علیزاده – چهارگاه C – تنظیم برای تار و سنتور و عود و تار باس و نی و کمانچه – 24/2/1380
o Arrangement No1-Soroor
Melody by Hossein Alizadeh-Arrangement for Tar,Santour,Barbat,Tarbass,Nay& Kamancheh-14 Mey 2001
o تنظیم . 2 – قطعه ای بر اساس پیش زنگوله چهارگاه
اثر حسین علیزاده – چهارگاه C – تنظیم برای تار و سنتور و عود و تار باس و نی و کمانچه و آواز – بهار 1380
o Arrangement No2-Phish zangoole chargah
Melody by Hossein Alizadeh-chargah C-Arrangement for Tar, Santour, Barbat, Tarbass, Nay, Kamancheh and Voice-Spring 2001
o تنظیم . 3 – ضربی همایون
اثر محمد تقی حسینی – همایون F– تنظیم برای سه خط
o Arrangement No3-Zarbiye Homayoun
Melody by Mohammadtaghi Hosseini –Homayun F-Arrangement for 3 line
o تنظیم . 4 – تصنیف ای ساربان
اثر فردیس فیض بخش – شوشتری C – تنظیم برای تار و سنتور و عود و تار باس و نی و کمانچه و آواز – 15/6/1380
o Arrangement No4-Ey sareban
Melody by Fardis Feizbakhsh-Shushtari C-Arrangement for Tar,Santour,Barbat,Tarbass,Nay, Kamancheh & Voice-6 Sep. 2001
o تنظیم . 5 – بیداد
اثر پرویز مشکاتیان – بیداد D – تنظیم برای تار – 16/5/1380
o Arrangement No5-Bidad
Melody by Parviz Meshkatian-Bidad D-Arrangement for Tar -7 Aug. 2001
o تنظیم . 6- تصنیف فلک
اثر حسین علیزاده – مقام داد و بیداد D – تنظیم برای 1 خواننده – 27/4/1379
o Arrangement No 6-Falak
Melody by Hossein Alizadeh-Dad o Bidad D-Arrangement for 1 Voice-18 July 2000
o تنظیم . 7 – قطعه ای بر اساس پیش زنگوله چهارگاه
اثر حسین علیزاده – چهارگاه C – تنظیم برای تار و آواز
o Arrangement No7-Pish zangoole chargah
Melody by Hossein Alizadeh-Chargah C-Arrangement for Tar & Voice
o تنظیم . 8 – رنگ دشتی
اثر محمد تقی حسینی – دشتی D – تنظیم برای 3 خط مضرابی ، مضرابی بم ، کششی – 6/6/1381
o Arrangement No 8-Renge Dashti
Melody by Mohammad Taghi Hosseini -Arrangement for Iranian national music instruments-28 Aug. 2002
o تنظیم . 9 – آی گگوم ای
آهنگ محلی بختیاری به روایت پروین عالی پور – دشتی D – تنظیم برای 9 خط سه تار ، بربت ، رباب ، تارباس ، نی ، كمانچه ،آواز 1 ، آواز 2 و آواز 3- بهار 1383
o Arrangement No 9-Ay Gagomey
Folk music of Bakhtiari-Dashti D-Arrangement for Iranian national music instruments & 3 Voice –Spring 2004
o تنظیم . 10– بزرانید
آهنگ محلی لری به روایت پروین عالی پور – ماهور C – تنظیم برای 5 خط مضرابی ، كششی ، بم ،آواز 1 و آواز 2- اردیبهشت 1383
o Arrangement No 10-Bezaranid
Folk music of lorestan-Mahoor C-Arrangement for Iranian national music instruments & 2 Voice –Mey 2004
o تنظیم . 11– چهار مضراب ماهور
اثر محمد تقی حسینی – ماهور C – تنظیم برای 2 خط مضرابی ، كششی – خرداد 1383
o Arrangement No 11-Chaharmezrab mahoor
Melody by Mohammadtaghi Hosseini –Mahoor C-Arrangement for 2 lines-May 2004
کارت عضویت خانه موسیقی
کتاب دستگاه در موسیقی ایرانی هرمز فرهت
کتاب دستگاه در موسیقی ایرانی هرمز فرهت انتشارات پارت
پیشگفتار
پیشگفتار چاپ هفتم
گفتار آغازین
فصل اول نگاهی مختصر به تاریخ موسیقی در ایران
فصل دوم فواصل و گامها در موسیقی کنونی ایران
گام ۲۴ به پرده
نظریه فواصل انعطاف پذیر
فصل سوم مفاهیم و عبارت شناسی در موسیقی ایرانی
دستگاه سیستم سازمان
ردیف گوشه درآمد پیش در آمد
اهنگ تصنیف
زردی رنگ گام
مقام فینال نت پایان آغاز ایست
سرود
فرود اوج
دوم دوم اضافی
سوم
فصل چهارم دستگاه شور
درآمد
فرود
زیرکش سلمک و سلمک
مولانازی
بزرگ خارا قجر
اوزال شهناز
قرجه حسینی بیات کرد گریلی
فصل پنجم دستگاه ابوعطا
قرابت ها
سیخی
حجاب چهارباغ
گبری
فصل ششم دستگاه دشتی:
درآمدها بیدگانی
چوپانی دشتستانی
غم انگیز گیلکی کوچه باغی
عشاق
فصل هفتم دستگاه بیات ترک
درآمدها دوگاه
روح الارواح مهدی ضرابی
فصل هشتم دستگاه افشاری
درآمد بیات راجه
رهام پیچ
فصل نهم
دستگاه سه گاه
ورود درآمد زنگ شتر زابل مویه حصار مخالف
فصل دهم دستگاه چهارگاه
ورود درآمد زنگ شتر
زابل مویه حصار مخالف
مقلوب
پهلوی رجز منصوری
فصل یازدهم دستگاه همایون
فرود درآمد چهارگاه شقاوت
لیلی و مجنون
این بیداد نی داوود
نوروزها نفیر
بیات عجم
بازار شوشتری
منصوری بختیاری موالف
فصل فصل دوازدهم
دستگاه بیات اصفهان
درآمدها بیات راجع اشراق شاختایی سوز و گداز
فصل سیزدهم دستگاه نوا
ورود درآمد گردانیه
بیات راجع ۹۷ نیشابورک
مجسمه عراق عشاق حسینی
رهاوی ناقوس تخت طاقدیس
فصل چهاردهم دستگاه ماهور
ورود درآمد داد
خسروانی طوسی
آذربایجانی فیلی دلکش نیری شکسته نهیب عراق آشو راک راکه کشمی راکه هندی فصل پانزدهم دستگاه راست راست پنجگاه
فرود درآمد پروانه خسروانی
روح افزا
نیریز زابل
هرگاه قرجه
سپهر نهیب عراق و آشور
و لیلی و مجنون
نوروزها و نفیر
ماورالنهر
فصل شانزدهم گوشه های سرگردان
تکرار های ریتمیک
کرشمه بسته نگار
نغمه و گونه دو تا یکی
سکه های بدون ضرب ثابت
حزین دوبیتی جامهدران مثنوی
فصل هفدهم فرم های تصنیفی
پیش درآمد رنگ تصنیف ۴ مضراب
گفتار پایانی ضمیمه کتاب شناسی نمایه
مؤلف: هرمز فرهت
ناشر: پارت مترجم: مهدی پورمحمد
زبان: فارسیردهبندی دیویی: 789.162
سال چاپ: 1394نوبت چاپ: 6تیراژ: 1000 نسخه
تعداد صفحات: 272قطع و نوع جلد: وزیری (شومیز)شابک 10 رقمی: 9645664233
شابک 13 رقمی: 9789645664235