کتاب بخش‌هایی از ردیف حبیب سماعی طلیعه کامران انتشارات موسیقی عارف
فهرست :
توضیحاتی درباره کیفیت مجموعه حاضر
ردیف سنتور
ردیف حبیب سماعی
دستگاه شور
آواز ابوعطا
دشتی
دستگاه سه گاه
دستگاه چهارگاه
دستگاه همایون
آواز اصفهان
این کتاب همراه با سی دی می باشد.

گریلی شستی شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان

گریلی شستی شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان

قرچه شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌تار

بیات راجه و عشاق بیات اصفهان ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

بیات راجه و عشاق بیات اصفهان ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی تار نیما فریدونی

عزال همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

نفیر ردیف میرزا عبدالله همایون احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

شهناز شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌سه‌تار .mp4

شهناز شور ۲ ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌سه‌تار

⁨طرز راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

بسته نگار آواز بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار ۱.mp4

بسته نگار آواز بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار ۲.mp4

لیلی و مجنون ⁨راست پنج گاه میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی

عزال همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

کرشمه ی شور میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجو ی اسکایپی سه تار نیما فریدونی از آلمان.mp4

سپهر راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

ربابه جان احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

پروانه راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

نوروز صبا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی.mp4

نغمه ی دوم اجرا با تریل شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار

نغمه ی دوم شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار

رهاب دستگاه شور میرزا‌عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

بوسه های باران و چهارمضراب راست پنج گاه حسین علیزاده احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی آلمان

دناسری همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

رنگ هشتری دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی تار نیما فریدونی

راوندی ⁨راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

نیریز راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

ساری گلین احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

ساری گلین احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

عشاق راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

عشاق راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان ۱.mp4

عشاق راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان ۲.mp4

بحر نور راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان ۲.mp4

بحر نور راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

بحر نور راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

نغمه‌ی اول شور میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپ سه‌تار نیما فریدونی.mp4

صفا شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار

بزرگ شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی تار .mp4

بزرگ شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار .mp4

۴ گوشه شور بخش ۱ و ۲ ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه‌تار

۴ گوشه شور بخش ۳ ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه‌تار

۴ گوشه شور بخش ۴ ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه‌تار

۴ گوشه شور ۲ بخش ۴ ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌سه‌تار

رنگ همایون حسین علیزاده احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی

سوز و گداز بیات اصفهان ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

چهارمضراب راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp

روح افزا راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

خسروانی راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

خسروانی راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی.mp4

پنج‌گاه راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

ملا نازی دستگاه شور میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی.mp4.mp4

مجلس افروز شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار

نوروز خارا دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی.mp4

زنگوله راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

جامه دران همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

شوشتری ردیف میرزا عبدالله همایون احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

شوشتری ردیف میرزا عبدالله همایون احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

شوشتری ردیف میرزا عبدالله همایون احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

فرنگ با شوشتری گردان ردیف میرزا عبدالله همایون احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان

نوروز خارا ردیف میرزا عبدالله همایون احمد بهره دار هنرجوی غیر حضوری تار نیما فریدونی آلمان.mp4

نفیر ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی.mp4

چهارمضراب شوشتری حسین علیزاده احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی

سه گدار محلی بیرجندی بیات اصفهان احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی

نوروز عرب دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی

راوندی دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی

ابوالچپ دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی

لیلی و مجنون دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی

سوز و گداز دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی

کرشمه عراق دستگاه ماهور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه‌تار نیما فریدونی.mp4

زنگوله عراق دستگاه ماهور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه‌تار نیما فریدونی .mp4

پیش درآمد ماهور مرتضی نی داود . احمد بهره دار هنرجوی Skype تار نیما فریدونی.mp4

رنگ نستاری دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی ساکن آلمان

باوی با چهارمضراب دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی.m

نی داوود دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی.mp4

آهنگ محلی دختر بویر احمدی احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار آنلاین نیما فریدونی

تصنیف قدیمی ناوک (تیر) مژگان احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار آنلاین نیما فریدونی.mp4

بیداد کت دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

بیداد همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی.mp4

طرز همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی

تصنیف آنکه هلاک همایون لا کرن احمد بهره دار هنرجوی نیما فریدونی سه‌تار

طرز همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی

چهارمضراب نوا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی نیما فریدونی ساکن آلمان.mov

راک هندی دستگاه ماهور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه‌تار نیما فریدونی

آشور آوند دستگاه ماهور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه‌تار نیما فریدونی .mp4

حزین دستگاه ماهور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه‌تار نیما فریدونی.mp4

تمرین تریل کتاب دوم کیوان ساکت . احمد بهره دار هنرجوی تار نیما فریدونی.mp4

پیش درآمد ماهور سعید هرمزی . احمد بهره دار هنرجوی Skype تار نیما فریدونی.mp4

عشیران نوا میرزاعبدالله . احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی.mp4

درآمد اول نوا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار آنلاین نیما فریدونی.mov

کرشمه نوا قافله سالار محمدرضا لطفی . سه‌تار احمد بهره دار . بخش ۱.mov

پیش درآمد بیات اصفهان مرتضی نی داوود . احمد بهره دار هنرجوی نیما فریدونی از آلمان .mp4

گردونیه دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی اسکایپ.mp4

دوش دوش . سه‌تار احمد بهره دار . هنرجوی آنلاین نیما فریدونی.mp4

درآمد اول همایون میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی ساکن آلمان

رنگ نوا ردیف میرزاعبدالله بخش ۲ . احمد بهره دار . هنرجوی سه‌تار آنلاین نیما فریدونی.mp4

نغمه دستگاه نوا ردیف میرزا عبدالله . احمد بهره دار هنرجوی نیما فریدونی از آلمان.mp4

نیشابورک نوا میرزاعبدالله . احمد بهره دار . هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی از آلمان۲.mp4

خجسته ردیف میرزاعبدالله . سه‌تار احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی.mp4

ملک حسین دستگاه نوا میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی ساکن آلمان

بوسلیک ردیف میرزاعبدالله دستگاه نوا احمد بهره دار هنرجوی اسکایپ سه‌تار نیما فریدونی

نیریز دستگاه نوا ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه‌تار نیما فریدونی

نیریز دستگاه نوا ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه‌تار نیما فریدونی

حسین دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی از آلمان

خجسته ردیف میرزاعبدالله . تار احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی.mp4

نغمه دستگاه نوا احمد برخوردار نوازنده ی سه‌تار ساکن آلمان.mp4

چهارمضراب شور موسی معروفی . احمد بهره دار . هنرجوی سه‌تار آنلاین نیما فریدونی.mp4

آهنگ محلی . احمد بهره دار . سه‌تار . هنرجوی نیما فریدونی آموزش از راه دور.mp4

پیش درآمد دشتی موسی معروفی . احمد بهره دار . هنرجوی اسکایپ نیما فریدونی سه‌تار.mp4

پیش درآمد ابوعطا موسی معروفی . احمد بهره دار . هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

پیش درآمد بیات اصفهان مرتضی نی داود. احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی۱.mp4

کرشمه نوا آلبوم قافله سالار محمد رضا لطفی . احمد بهره دار سه‌تار.mov

کرشمه راک . دستگاه ماهور . ردیف میرزاعبداله . احمد بهره دار . هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی.mov

نیشابورک نوا میرزاعبدالله . احمد بهره دار . هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی از آلمان.mp4

رنگ غنی و فقیر اصفهان درویش خان . احمد بهره دار نوازنده سه‌تار ساکن آلمان.mp4

بیات راجه دستگاه نوا ردیف میرزا عبدالله . احمد بهره دار هنرجوی نیما فریدونی از آلمان.mp4

طرز همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی.mp4

درآمد دوم همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپ سه‌تار نیما فریدونی

موالیان ردیف همایون میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی

بیات راجه دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی اسکایپ.mp4

حزین دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله . احمد بهره دار هنرجوی نیما فریدونی.mp4

کرشمه دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله . احمد بهره دار . هنرجوی سه‌تار آنلاین نیما فریدونی.mov

درآمد دوم دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله . احمد بهره دار . هنرجوی آنلاین تار نیما فریدونی از آلمان

کرشمه نوا قافله سالار محمدرضا لطفی . سه‌تار احمد بهره دار . بخش ۳.mov

عشاق دستگاه نوا میرزاعبدالله . احمد بهره دار هنرجوی اسکایپ سه‌تار نیما فریدونی.m

تمرین تریل دشتی ۲۷ کتاب دوم کیوان ساکت . احمد بهره دار هنرجوی نیما فریدونی.mp4

رنگ نوا ردیف میرزاعبدالله بخش ۴ . احمد بهره دار . هنرجوی سه‌تار آنلاین نیما فریدونی.mp4

رنگ نوا ردیف میرزاعبدالله بخش ۱ . احمد بهره دار . هنرجوی سه‌تار آنلاین نیما فریدونی.mp4

نهفت نوا میرزاعبدالله . احمد بهره دار . هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی از آلمان.mp4

باز آمد بر اساس اجرای بانو الهه در دستگاه نوا . احمد بهره دار سه‌تار.mp4

درآمد نوا آلبوم قافله سالار محمدرضا لطفی . احمد برخورداری هنرجوی اسکایپ سه‌تار نیما فریدونی.mov

کرشمه دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار . هنرجوی نیما فریدونی.mov

کرشمه نوا قافله سالار محمدرضا لطفی . سه‌تار احمد بهره دار . بخش ۵.mov

کرشمه نوا قافله سالار محمدرضا لطفی . سه‌تار احمد بهره دار . بخش ۴.mov

درس ۶۵ . شوخ و شنگه . دمویر . گیلانی و تالشی . کتاب هنرستان ۱ خالقی . احمد بهره دار.mp4

کرشمه نوا قافله سالار محمدرضا لطفی . سه‌تار احمد بهره دار . بخش ۲.mov

راک عبدالله دستگاه ماهور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه‌تار نیما فریدونی.mp4

راک کشمیر دستگاه ماهور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه‌تار نیما فریدونی.mp4

کرشمه و صفیر راک . دستگاه ماهور . ردیف میرزاعبداله . احمد بهره دار . هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فرید

قرچه راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

قرچه راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

بیات عجم راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

چهارمضراب شور موسی معروفی احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

ربابه جان احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان

ربابه جان احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

درآمد دوم زنگ شتر راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی

زنگوله و زنگ شتر راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی.mp

درآمد راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان

نغمه بیات اصفهان ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

بیات راجه بیات اصفهان ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی

جامه دران بیات اصفهان ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

درآمد بیات اصفهان ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

پیش درآمد بیات اصفهان مرتضی نی داود احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

رنگ فرح همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

رنگ ابوعطا ابراهیم منصوری احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

بختیاری با موالف همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان⁩

موالف همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

میگلی همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

⁨راز و نیاز همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

شکوفه ها عطا الله خرم و پرویز وکیلی سه‌تار احمد بهره دار . نوروز پیروز.mp4

درآمد دشتی ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

درآمد دشتی ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی آلمان

آهنگ محلی بختیاری احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

درآمد چهارم بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

درآمد چهارم بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین تار نیما فریدونی آلمان.mp4

به شب وصلت درویش خان احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

به شب وصلت درویش خان احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

درآمد سوم بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان

درآمد سوم آواز بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین اسکایپی نیما فریدونی آلمان

حاجی حسنی آواز بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان

بسته نگار آواز بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان

اندک اندک شهرام ناظری احمد بهره‌دار هنرجوی سه‌تار ‌آنلاین نیما فریدونی آلمان.MOV

پروانه راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی.mp4

روح افزا راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

پنج‌گاه راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

دیدم صنمی عارف قزوینی احمد بهره‌دار هنرجوی سه‌تار اسکایپی نیما فریدونی آلمان

رنگ ضرب اصول ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی سه‌تار آنلاین نیما فریدونی آنلاین

بداهه نوازی راست پنج گاه احمد بهره دار.mp4

بداهه‌نوازی راست‌پنج‌گاه احمد بهره‌دار.mp4

درآمد دوم کردی بیات ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌سه‌تار.mp4

درآمد اول کردی بیات ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی شورانگیز.mp4

درآمد اول کردی بیات ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی تار.mp4

درآمد اول کردی بیات ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار.mp4

رهاب شور پایین دسته ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه‌تار

مقدمه ی گریلی ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار

شور پایین دسته ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی تار

حزین شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار .mp4

قجر شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار .mp4

دوبیتی شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه‌تار

خارا شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه‌تار .mp4

عزال شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار .mp4

کوچک شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار .mp4

زیرکش سلمک شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار

گلریز شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار

سلمک شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار

درآمد اوج دستگاه شور میرزا‌عبدالله احمد بهره ‌دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

نفیر ⁨راست پنج گاه میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

⁨ابوالچپ ⁨راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان⁩⁩

مبرقع راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

رنگ دشتی حبیب سماعی احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار آنلاین نیما فریدونی آلمان.mp4

رنگ دشتی حبیب سماعی احمد بهره دار هنرجوی تار آنلاین نیما فریدونی آلمان.mp4

فیلم اجرای شهرآشوب شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار تار و سه‌تار هنرجوی نیما فریدونی آلمان

شهرآشوب شور بخش ۴ ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار سه‌تار هنرجوی نیما فریدونی آلمان.mp4

رنگ شهرآشوب ۱ و ۲ ردیف میرزا عبدالله شور هنرجوی تار آنلاین نیما فریدونی آلمان.mp4

شهرآشوب شور بخش ۱ و ۲ ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار سه‌تار هنرجوی نیما فریدونی آلمان.mp4

رنگ شهرآشوب ۳ ردیف میرزا عبدالله شور هنرجوی تار آنلاین نیما فریدونی آلمان.mp4

پیش‌درآمد دشتی رضا محجوبی احمد بهره‌دار سه‌تار هنرجوی نیما فریدونی اسکایپ

فیلم اجرای شهناز کت یا عاشق‌کش شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌شورانگیز

شهناز کت یا عاشق‌کش شور میرزا عبدالله احمد بهره‌دار شورانگیز

اوج دشتی ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی نیما فریدونی سه تار از آلمان.mp4

بداهه‌نوازی راست‌پنج‌گاه احمد بهره‌دار.mp4

عقرب زلف کجت احمد بهره‌دار سه‌تار.mp4

بداهه‌نوازی بیات راجه احمد بهره‌دار سه‌تار.mp4

درآمد اول کردی بیات ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌سه‌تار.mp4

درآمد اول کردی بیات ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌تار.mp4

درآمد اول کردی بیات ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌شورانگیز.mp4

درآمد دوم کردی بیات ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌سه‌تار.mp4

گریلی شستی شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان

پیش‌درآمد دشتی رضا محجوبی احمد بهره‌دار سه‌تار هنرجوی نیما فریدونی اسکایپ .mp4

اوج دشتی ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی اسکایپی نیما فریدونی سه‌تار از آلمان.mp4

درآمد دشتی ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

درآمد دشتی ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4.mp4

آهنگ محلی بختیاری احمد بهره‌دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

درآمد چهارم بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین تار نیما فریدونی آلمان.mp4

درآمد چهارم بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

به شب وصلت درویش‌خان احمد بهره‌دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

به شب وصلت درویش‌خان احمد بهره‌دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی آلمان.mp4

درآمد سوم بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان

درآمد سوم آواز بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین اسکایپی نیما فریدونی آلما

حاجی حسنی آواز بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین اسکایپی تار نیما فریدونی آ

بسته‌نگار آواز بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین اسکایپی تار نیما فریدونی آ

اندک اندک شهرام ناظری احمد بهره‌دار هنرجوی سه‌تار ‌آنلاین نیما فریدونی آلمان.MOV

رنگ ضرب اصول ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی سه‌تار آنلاین نیما فریدونی آنلاین

دیدم صنمی عارف قزوینی احمد بهره‌دار هنرجوی سه‌تار اسکایپی نیما فریدونی آلمان

شهرآشوب شور بخش ۴ ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار سه‌تار هنرجوی نیما فریدونی آلمان.mp4

شهرآشوب شور بخش ۱ و ۲ ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار سه‌تار هنرجوی نیما فریدونی آلمان.mp4

بسته‌نگار آواز بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار ۱.mp4

رنگ هشتری دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

بسته‌نگار آواز بیات کرد ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار ۲.mp4

گریلی شستی شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

شهناز کت یا عاشق‌کش شور میرزا عبدالله احمد بهره‌دار شورانگیز .mp4

قرچه شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌سه‌تار

شهناز شور ۲ ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌سه‌تار

شهناز شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌سه‌تار

۴ گوشه شور ۲ بخش ۴ ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌سه‌تار

۴ گوشه شور بخش ۴ ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌سه‌تار

۴ گوشه شور بخش ۳ ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌سه‌تار

۴ گوشه شور بخش ۱ و ۲ ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌سه‌تار

رهاب شور پایین‌دسته ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌سه‌تار

مقدمه‌ی گریلی ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه‌تار

شور پایین‌دسته ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی ‌تار

حزین شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه‌تار

قجر شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه‌تار

دوبیتی شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه‌تار .mp4

خارا شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه‌تار .mp4

عزال شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه‌تار .mp4

کوچک شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه‌تار .mp4

بزرگ شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی تار .mp4

بزرگ شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه‌تار .mp4

صفا شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار .mp4

مجلس افروز شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار .mp4

زیرکش سلمک شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار .mp4

سلمک شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار .mp4

گلریز شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار .mp4

نغمه‌ی دوم اجرا با تریل شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار .mp4

نغمه‌ی دوم شور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی سه تار .mp4

نغمه‌ی اول شور میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپ سه‌تار نیما فریدونی.mp4

درآمد اوج دستگاه شور میرزا‌عبدالله احمد بهره ‌دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

ملا‌نازی دستگاه شور میرزا‌عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی.mp4.mp4

رهاب دستگاه شور میرزا‌عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

کرشمه‌ی شور میرزا‌عبدالله احمد بهره‌دار هنرجو‌ی اسکایپی سه‌تار نیما فریدونی از آلمان.mp4

نفیر ⁨راست پنج گاه میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی.mp4

⁨ابوالچپ ⁨راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان⁩⁩

لیلی و مجنون ⁨راست پنج گاه میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی

راوندی ⁨راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

⁨طرز راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

مبرقع راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

رنگ دشتی حبیب سماعی احمد بهره دار هنرجوی تار آنلاین نیما فریدونی آلمان.mp4

رنگ دشتی حبیب سماعی احمد بهره دار هنرجوی سه تار آنلاین نیما فریدونی آلمان.mp4

قرچه راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

بحر نور راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان ۲.mp4

⁨قرچه راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

بحر نور راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

بحر نور راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

بیات عجم راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

نیریز راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

چهارمضراب شور موسی معروفی احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

ساری گلین احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

ساری گلین احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

عشاق راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

عشاق راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان ۱.mp4

عشاق راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان ۲.mp4

سپهر راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

ربابه جان احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

ربابه جان احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

ربابه جان احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4.mp4

پنجگاه راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

پنجگاه راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

روح افزا راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

روح افزا راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی.mp4

خسروانی راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی.mp4

خسروانی راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی.mp4

پروانه راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی.mp4

پروانه راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی.mp4

زنگوله و زنگ شتر راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی.mp

زنگوله راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی.mp4

درآمد دوم زنگ شتر راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی

شکوفه ها عطا الله خرم و پرویز وکیلی سه تار احمد بهره دار . نوروز پیروز.mp4

چهارمضراب راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp

درآمد راست پنج گاه ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان

نغمه بیات اصفهان ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی.mp4

سوز و گداز بیات اصفهان ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی.mp4

بیات‌راجه و عشاق بیات اصفهان ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه‌تار نیما فریدونی.mp4

بیات‌راجه و عشاق بیات‌اصفهان ردیف میرزا‌عبدالله احمد بهره‌دار هنرجوی تار نیما فریدونی.mp4

بیات راجه بیات اصفهان ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی

جامه دران بیات اصفهان ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی.mp4

درآمد بیات اصفهان ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی.mp4

پیش درآمد بیات اصفهان مرتضی نی داود احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی.mp4

رنگ فرح همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

دناسری همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

عزال همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

عزال همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

بختیاری با موالف همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان⁩.

رنگ ابوعطا ابراهیم منصوری احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

موالف همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

میگلی همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

⁨راز و نیاز همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

‎⁨جامه دران همایون ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان⁩.mp4

شوشتری ردیف میرزا عبدالله همایون احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

شوشتری ردیف میرزا عبدالله همایون احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

شوشتری ردیف میرزا عبدالله همایون احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

فرنگ با شوشتری گردان ردیف میرزا عبدالله همایون احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.

نوروز خارا ردیف میرزا عبدالله همایون احمد بهره دار هنرجوی غیر حضوری تار نیما فریدونی آلمان.mp4

نفیر ردیف میرزا عبدالله همایون احمد بهره دار هنرجوی اسکایپی تار نیما فریدونی آلمان.mp4

نوروز خارا دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی.mp4

نفیر ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی.mp4

نوروز صبا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی.mp4

نوروز عرب دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی

سه گدار محلی بیرجندی بیات اصفهان احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی

راوندی دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی

لیلی و مجنون دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی

ابوالچپ دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی

سوز و گداز دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی

باوی با چهارمضراب دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی m

نی داوود دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی.mp4

آهنگ محلی دختر بویر احمدی احمد بهره دار هنرجوی سه تار آنلاین نیما فریدونی.mp4

تصنیف قدیمی ناوک (تیر) مژگان احمد بهره دار هنرجوی سه تار آنلاین نیما فریدونی.mp4

بیداد کت دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

بیداد همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی.mp4

طرز همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی

طرز همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی.mp4

تصنیف آنکه هلاک همایون لا کرن احمد بهره دار هنرجوی نیما فریدونی سه تار.mp4

چکاوک دستگاه همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی

موالیان ردیف همایون میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی

درآمد دوم همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی اسکایپ سه تار نیما فریدونی

درآمد اول همایون میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی ساکن آلمان

چهارمضراب همایون ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی

رنگ نستاری دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی ساکن آلمان

نیریز دستگاه نوا ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه تار نیما فریدونی

نیریز دستگاه نوا ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه تار نیما فریدونی

بوسلیک ردیف میرزاعبدالله دستگاه نوا احمد بهره دار هنرجوی اسکایپ سه تار نیما فریدونی

حسین دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی از آلمان

ملک حسین دستگاه نوا میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی ساکن آلمان

خجسته ردیف میرزاعبدالله . تار احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی.mp4

خجسته ردیف میرزاعبدالله . سه تار احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی.mp4

مجسلی,نوا,میرزاعبدالله,احمد بهره دار,هنرجوی سه تار نیما فریدونی از آلمان.mp4

نیشابورک نوا میرزاعبدالله . احمد بهره دار . هنرجوی سه تار نیما فریدونی از آلمان۲.mp4

نیشابورک نوا میرزاعبدالله . احمد بهره دار . هنرجوی سه تار نیما فریدونی از آلمان.mp4

عشیران نوا میرزاعبدالله . احمد بهره دار هنرجوی آنلاین نیما فریدونی.mp4

گوشت دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله . احمد بهره دار هنرجوی سه تار غیرحضوری نیما فریدونی.mp4

نهفت نوا میرزاعبدالله . احمد بهره دار . هنرجوی سه تار نیما فریدونی از آلمان.mp4

عشاق دستگاه نوا میرزاعبدالله . احمد بهره دار هنرجوی اسکایپ سه تار نیما فریدونی.mp4

باز آمد بر اساس اجرای بانو الهه در دستگاه نوا . احمد بهره دار سه تار.mp4

حزین دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله . احمد بهره دار هنرجوی نیما فریدونی.mp4

رنگ غنی و فقیر اصفهان درویش خان . احمد بهره دار نوازنده سه تار ساکن آلمان.mp4

بیات راجه دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی اسکایپ.mp4

بیات راجه دستگاه نوا ردیف میرزا عبدالله . احمد بهره دار هنرجوی نیما فریدونی از آلمان.mp4

نغمه دستگاه نوا ردیف میرزا عبدالله . احمد بهره دار هنرجوی نیما فریدونی از آلمان.mp4

چهارمضراب شور موسی معروفی . احمد بهره دار . هنرجوی سه تار آنلاین نیما فریدونی.mp4

رنگ نوا ردیف میرزاعبدالله بخش ۱ . احمد بهره دار . هنرجوی سه تار آنلاین نیما فریدونی.mp4

رنگ نوا ردیف میرزاعبدالله بخش ۲ . احمد بهره دار . هنرجوی سه تار آنلاین نیما فریدونی.mp4

رنگ نوا ردیف میرزاعبدالله بخش ۳ . احمد بهره دار . هنرجوی سه تار آنلاین نیما فریدونی.mp4

رنگ نوا ردیف میرزاعبدالله بخش ۴ . احمد بهره دار . هنرجوی سه تار آنلاین نیما فریدونی.mp4

دوش دوش . سه تار احمد بهره دار . هنرجوی آنلاین نیما فریدونی.mp4

پیش درآمد دشتی موسی معروفی . احمد بهره دار . هنرجوی اسکایپ نیما فریدونی سه تار.mp4

بلال بلالم ترانه محلی فارس همایون . احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی.mp4

سرو چمان محمدرضا شجریان . احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی آلمان.mp4

آهنگ محلی . احمد بهره دار . سه تار . هنرجوی نیما فریدونی آموزش از راه دور.mp4

درس ۶۵ . شوخ و شنگه . دمویر . گیلانی و تالشی . کتاب هنرستان ۱ خالقی . احمد بهره دار.mp4

درس ۶۵ . شوخ و شنگه . دمویر . گیلانی و تالشی . کتاب هنرستان ۱ خالقی . احمد بهره دار.mp4

پیش درآمد ابوعطا موسی معروفی . احمد بهره دار . هنرجوی سه تار نیما فریدونی.mp4

گردونیه دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی اسکایپ.mp4

پیش درآمد بیات اصفهان مرتضی نی داوود . احمد بهره دار هنرجوی نیما فریدونی از آلمان .mp4

پیش درآمد بیات اصفهان مرتضی نی داود. احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی۱.mp4

پیش درآمد بیات اصفهان مرتضی نی داود. احمد بهره دار هنرجوی سه تار نیما فریدونی۲.mp4

کرشمه دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار . هنرجوی نیما فریدونی.mov

کرشمه دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله . احمد بهره دار . هنرجوی سه تار آنلاین نیما فریدونی.mov

درآمد دوم دستگاه نوا ردیف میرزاعبدالله . احمد بهره دار . هنرجوی آنلاین تار نیما فریدونی از آلمان

کرشمه نوا قافله سالار محمدرضا لطفی . سه تار احمد بهره دار . بخش ۱.mov

کرشمه نوا قافله سالار محمدرضا لطفی . سه تار احمد بهره دار . بخش ۴.mov

کرشمه نوا قافله سالار محمدرضا لطفی . سه تار احمد بهره دار . بخش ۲.mov

کرشمه نوا قافله سالار محمدرضا لطفی . سه تار احمد بهره دار . بخش ۳.mov

کرشمه نوا قافله سالار محمدرضا لطفی . سه تار احمد بهره دار . بخش ۵.mov

کرشمه نوا آلبوم قافله سالار محمد رضا لطفی . احمد بهره دار سه تار.mov

درآمد اول نوا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی سه تار آنلاین نیما فریدونی.mov

چهارمضراب نوا ردیف میرزاعبدالله احمد بهره دار هنرجوی نیما فریدونی ساکن آلمان.mov

کرشمه و صفیر راک . دستگاه ماهور . ردیف میرزاعبداله . احمد بهره دار . هنرجوی آنلاین سه تار نیما فرید

کرشمه راک . دستگاه ماهور . ردیف میرزاعبداله . احمد بهره دار . هنرجوی آنلاین سه تار نیما فریدونی.mov

راک عبدالله دستگاه ماهور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه تار نیما فریدونی.mp4

راک کشمیر دستگاه ماهور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه تار نیما فریدونی.mp4

پیش درآمد ماهور سعید هرمزی . احمد بهره دار هنرجوی Skype تار نیما فریدونی.mp4

پیش درآمد ماهور مرتضی نی داود . احمد بهره دار هنرجوی Skype تار نیما فریدونی.mp4

راک هندی دستگاه ماهور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه تار نیما فریدونی

آشور آوند دستگاه ماهور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه تار نیما فریدونی .mp4

زنگوله عراق دستگاه ماهور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه تار نیما فریدونی .mp4

کرشمه عراق دستگاه ماهور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه تار نیما فریدونی.mp4

حزین دستگاه ماهور ردیف میرزا عبدالله احمد بهره دار هنرجوی Skype سه تار نیما فریدونی.mp4

با سپاس از جعفر جوانی برای ارسال این مقاله برای ما

»ویولن نوازان برنامه ي گلها«

هنرمندان و بنیانگذارانِ برنامه ي گلها، اگرچه به موسیقی سنتی ایران علاقمند بوده و عاشقانه در آن فعالیت داشته اند، اما از تعصبات برخی از استادانِ سنت گرا نیز، در امان مانده بودند. آنها از جمله سازهاي اروپاییِ ایرانی شده، همچون »ویولن« و »پیانو« را در وهله ي اول و »ویولنسل«، »فلوت«، »کلارینت« را در مراحل بعدي، در اجراي برنامه ها، شرکت می دادند. در این میان، »ویولن« و »پیانو« رفته رفته، به سازهاي اصلیِ موسیقیِ سنتی تبدیل شدند. به ویژه ویولن نوازان برجسته اي که همگی از شاگردان زنده یاد استاد “ابوالحسن صبا” بوده اند، در تکنوازي ها و گروه نوازي ها، مهم ترین نقش را ایفا می کردند. حسنِ دیگرِ کار، در این بود که، این ویولن نوازان همگی آهنگ ساز نیز بودند و تصنیف هاي دل انگیزي را به برنامه ي گلها ارمغان می کردند. از میانِ شاگردانِ دست اول و مستقیم صبا، چند تنی، در نیم قرنِ اخیر، شهرتی همپاي او پیدا کردند و به ویِژه در دو حوزه ي اجرا و آفرینش، دستاوردهاي دلپذیر از خود به یادگار گذاشتهاند. استاد “مهدي خالدي” یکی از آنهاست. شاید نخستین شانس او در آن بوده، که پدرش که خود دستی در سه تار داشت و از دوستان نزدیک “ابوالحسن صبا” به شمار میرفت. پدر، او را در سال 1314، در شانزده سالگی، نزد “صبا” برد و از او خواست که پسر را سه تار بیاموزد. “صبا” ولی با دیدن انگشتان لاغر و بلند پسر، گفته است که ویولن نوازي براي او مناسبتر است. شادروان “مهدي خالدي” به این ترتیب به مدت سه سال نزد “صبا” ردیفهاي سه گانه ویولن را فرا گرفت و به توصیه او در سال 1319، سال گشایش رادیو ایران، به آن سازمان پیوست. “مهدي خالدي” در نواختن ویولن سبکی ویژه داشت. در واقع پس از استاد “حسین یاحقی” و “ابوالحسن صبا”، سومین سبک شاخص ویولن نوازي ایرانی را پدید آورد که پس از او نیز از سوي دیگران پیروي میشد و هنوز نیز سبک مورد پسند و عمل برخی از نوازندگان است. در این سبک، آرشه بیش از پنجه مورد توجه قرار میگرفت. ظرافت آرشهکشی در کار “خالدي” کمنظیر بود. شنونده به سختی میتوانست لحظات تعویض آرشهها و قطع و وصلها را دریابد. سر آغازِ شهرت استاد “خالدي”، شاید ترانهاي باشد به نام “نشاط” که نام فرزند وي نیز هست و با شعري از “اسماعیل نواب صفا” پیوند خورده است. “اسماعیل نواب صفا” میگوید: “چون شعر در روزهاي

پیش از نوروز ساخته شده و با جمله “آمد نوبهار “آغاز میشد و به همین نام نیز شهرت یافته، سی سال تمام در آغاز هر سال نو از رادیو پخش میشده است”. یکی دیگر از شاگردانِ برجسته “صبا”، استاد “علی تجویدي” بود که پنجه اي بغایت شیرین داشت، کاشف صداهاي ناب بود و این صداها را براي کار در برنامه ي گلها و اجراي آفریده هاي خود، آماده می ساخت. ترانه هاي او در نیم قرنِ اخیر، از بهترین ها بوده اند. یکی از ترانه هاي “تجویدي” که گمان می رود یکی از نخستین ترانه هاي اجرایی او در برنامه ي گلها باشد، »عاشق شیدا« نام دارد. تاریخ نخستین اجرایش نیز در 1337 ثبت گردیده است. آهنگی در دستگاه سه گاه، درآمیخته با متنِ ظریف شاعرانه اي از “منیر طاهه”. ترانه را شادروان “غلامحسین بنان” در برنامه گلهاي رنگارنگ شماره 190 با صداي گرم و مخملی اش، به شیوه اي استادانه، خوانده است. از دیگر شاگردانِ برجسته ي ویولن نوازِ “صبا”، می توان از”حبیباله بدیعی” و “رحمتاله بدیعی” یاد کرد که هیچ نسبتی نیز، باهم نداشته، اما هر دو، در مهارت و کفایت به کمال رسیده و هر دو نیز، با برنامهي »گلها« همکاري داشتهاند. “حبیباله بدیعی” یکی از پرکارترین همکاران »گلها« بوده است. او آموزش موسیقی را با “مفخم پایان” آغاز کرده که خود از شاگردان “صبا” بوده و بعد به توصیهي او نیز، به کلاس “صبا” راه یافته و در آنجا با همهي شگردهاي صبایی آشنا شده است. شادروان “حبیب االله بدیعی” صلابت آرشه و ظرافت پنجه را توامان داشت و در نواختههاي او، توازنی که میان آرشه و پنجه پدید میآمد، سخت گوشنواز بود. از “بدیعی” که در مهرماه سال 1371 در تهران درگذشت، آهنگها و ترانههاي بسیار نیز به یادگار مانده است. به عقیده بسیاري از علاقمندان به هنر و موسیقی، در میانِ شاگردان مرحوم “صبا”، صداي ساز “حبیب بدیعی” بیشترین شباهت را به صداي ساز استادش داشت. استاد “همایون خرم”، یکی دیگر از ویلوننوازانِ آهنگسازي است که، از مکتبِ “صبا” برخاسته و با برنامهي »گلها« همکاري مستمر داشته است. شیوهي نواختن او البته، غیر از شیوهي حبیب بدیعی و علی تجویدي است و اگر در جستوجوي شباهتها باشیم، بیشتر نزدیک به شیوهي استاد “مهدي خالقی” است. تمرکز بر آرشه، در نواختههاي او اهمیت بیشتري پیدا میکند تا پنجه و جدا از همه ي اینها، قریحهي آهنگسازي اوست که امضاي مخصوص به خود را داشت. کمابیش همه‌ي خوانندگان زمانه، ترانههاي او را خواندهاند و بیش از همه بانو “پروین” که صدایش سازگاري عجبیبی با کارهاي او دارد. »غوغاي ستارگان« این دو در پیوند با شعري از »کریم فکور« در زمان خود غوغایی بهپا کرد. و اما جوانترین ویلوننواز آهنگساز، که پایش به برنامهي »گلها« باز شد، “پرویز یاحقی” بود. او نیز در نواختن و ساختن، سلیقه و روشی ویژهي خود داشت. پنجه و آرشهاش هردو پرشور، ولی در تناسب با یکدیگر بودند. نخستین آفریدهاش ترانهاي بود با عنوان »امید دل من« که با صداي استاد “بنان” در برنامهي »گلها« به اجرا درآمد و بیشترین کارهاي او را شاید همسر و خواننده ي تواناي وي، بانو »حمیرا« خوانده باشد.

با سپاس از جعفر جوانی برای ارسال این مقاله برای ما

مرتضی خان نی‌داوود نوشته‌ی جواد ظل طاعت و فیلم مصاحبه و اجرای مرغ سحر با تار

مصاحبه با مرتضی نی داوود و اجرای مرغ سحر با تار

مصاحبه با مرتضی نی داوود و اجرای مرغ سحر با تار

تصنیف ای نوع بشر علی‌اکبر شهنازی و قمرالملوک وزیری پالایش صوتی نیما فریدونی

ای نوع بشر – گیسوشاکری 2015

“مرتضی خان نی داوود”

اغلبِ موسیقی دانانِ سنتیِ ایران که در فاصله جنبشِ مشروطیت و نخستین دهه، از قرنِ جاري خورشیدي سر برآورده اند، پیش از هر چیز نوازنده بوده اند، هر چند که گه گاه به سراغِ آهنگسازي نیز رفته اند. مهارت هاي فنی و گاه شگفتی آورِ این نوازندگان، آن چنان جمعِ شنوندگان را مجذوب خود می ساخته، که آهنگسازيِ آنها را غالباً از یاد می برده اند. “درویش خان”، “ارسلان خانِ درگاهی”، “موسی خانِ معروفی” و زنده یاد “حبیب سماعی” از این گونه موسیقی دانان به شمار می روند. در کنار این اساتید گرانسنگ، به چهره ي برجسته و استثنایی برمی خوریم، به نامِ استاد “مرتضی خان نی داوود”. از یک سو تمایل به آهنگسازي در او، همپايِ شوقِ نواختن، در جوش و خروش بوده و از سوي دیگر در میان پیش درآمدها، چهار مضراب ها، رِنگ ها و تصنیف هاي او، که به گفته ي خودش به دویست فقره بالغ می شود. یکی از پر آوازه ترین تصنیف هاي قرن، که بر تارك موسیقی اصیل ایران می درخشد، تصنیف مشهور و خاطره سازِ »مرغ سحر« بوده، که نام او را براي همیشه در تاریخِ موسیقیِ ایران نگاه خواهد داشت. اگر چه می توان شعرِ پرخون، »مرغ سحر«، سروده “محمد تقی بهار” )ملک الشعرا( و سازگاري آن را با آرمان ملی و آزادي جویی مردم، پشتوانه شهرت و ماندگاري آن به شمار آورد، ولی از کارکرد زیبایی آهنگ “نی داوود” نیز نمی توان غافل ماند. کما اینکه “بهار” متن هاي زیباي دیگري نیز براي پیوند با موسیقی سروده، اما هیچکدام شهرت و تاثیر »مرغ سحر« را پیدا نکرده است. شعر و آهنگ، در »مرغ سحر« توانایی بیانی همانندي دارند و با دقتی هنرمندانه به هم پیوند خورده اند. ملوديِ روانِ “نی داوود”، زبان کمابیش روشنفکرانه ي “بهار” را حتی براي مردم عادي دلپذیر و دریافتنی ساخته است. جاذبه ماندگار »مرغ سحر« سبب شده که پس از نخستین اجرا با صداي “ملوك ضرابی” )و نه آنگونه که می گویند، “قمرالملوك وزیري”( خوانندگان زن و مرد دیگري نیز آن را در بازساري هاي تازه بخوانند.

“مرتضی نی داود” در تاریخ معاصر موسیقی ایران نامی ماندگار است. او به مبانی موسیقی سنتی ایرانی و اجراي اصیل و درست آن ایمان داشت. از اختلاط کورکورانه ي موسیقی غربی با موسیقی و ردیف هاي ایرانی و همچنین از بدعت گذاري هاي نابخردانه در نوازندگی پرهیز می کرد و دیگران را نیز برحذر می داشت. او از لحاظ موسیقایی، در نوازندگی تار، تصنیف سازي و ساختن پیش درآمد، چهار مضراب و رِنگ، تابع قُدما بود و ساخته هایش در سبک “درویش خان” و “رکن الدین مختاري” است، با همان استحکام، قدرت، صلابت، شفافیت ملودي ها، ضربت شناسی دقیق، خلاقیت در بدیهه نوازي و احساس گرم و دلنشین. هنوز اندك اند کسانی که قادر باشند همپاي صفحه ي ماهور او که حدود 26 سالگی نواخته، نوازندگی کنند. از امتیازات خاصِ “نی داوود” در نوازندگی، پنجه و مضرابِ بسیار پر قدرت اوست که در بین نوازندگان هم عصرش به ندرت نظیر او یافت می شود. به خصوص در نواختن ضربی ها که “نی داوود” در آن مهارت کاملی را داراست. )به خاطر فراگیري تنبک در حین آموزش که از ارکان آموزش موسیقی سنتی ایران در قدیم بوده است.( صدادهی درخشان تار از ویژگی هاي نوازندگی اوست. شادروان “علی تجویدي” نوازنده ي ویولن و آهنگ سازِ برجسته ي گلها، درباره او می گوید: »”نی داود” سبک جدیدي در تارنوازي، پیش درآمد سازي و ترانه سازي، باب کرد. به نظر من تارنوازيِ ایشان حد فاصلِ بین قدیم و جدید است. به این معنی که دیگرانی که تار نواخته اند از جمله “لطف االله مجد” که خود از هنرمندان برجسته بود، الهام بخششان، “مرتضی نی داود” بود. همچنین “فرهنگ شریف”، چهارمضراب هایی که در تار “نی داوود” ساخت از هر جهت تازگی داشت. در واقع اینان اشاعه دهنده سبک نی داود بودند.”« آنچه که “نی داوود” را جانشینِ خَلَف براي “درویش خان” می سازد، اخلاق انسانی و نجابت عظیم اوست که همواره مورد نقل و تایید اساتید موسیقی بوده است. خوشرویی، حوصله زیاد، فروتنی، فداکاري و نوع دوستی، عزت نفس و مناعت طبع او، این استاد دقیق و صدیق را در جایگاه رفیع خود، مستحکم تر می سازد.

“پرویز نی داوود” درباره “مرتضی خان” می گوید: “او در زمانه اي می زیست که همه نوع فساد امکان داشت هنر و هنرمند را ببلعد، اما او نه اهل فساد اخلاقی بود، نه اهل فساد جسمانی. نجیب زیست و با اصالت. نه می گساري کرد، نه بوالهوسی.” همچنین او از همان قافله اي بود که کسب درآمد از راه موسیقی اصیل را، سبب کاهش کیفیت موسیقی می دانستند و ماجراي پول و سودآوري مادي را از هنر جدا می کردند. او هیچگاه حاضر نشد به خاطر انتفاع مادي بیشتر، سطح کیفی موسیقی سنتی را پائین بیاورد. _آن هم در زمانی که می توانست از راه موسیقی درآمد خوبی به دست آورد_ تدریس موسیقی را دینی بر گردن خود می دید و آن را تقریباً به رایگان انجام می داد. او نه تنها سود مادي از مدرسه اش دریافت نمی کرد، بلکه همواره به شاگردان بی بضاعت خود کمک می رساند. تقریباً تمامی کنسرت ها و برنامه هاي هنري او به نفع امور خیریه اجرا می شد. “نی داوود” با موسیقی و براي موسیقی زنده بود و می گفت: “اگر روزي دستهایم از کار بیفتد، خواهم مرد.” و از زمانی که خود را شناخت، تارش را رها نکرد و در اواخر عمر براي فرزندان و نوه هایش تار می زد. خاطره اي که “نی داوود” در مصاحبه اي بیان می کند، حکایتی از پنجه ي گرم و تار نوازي شیرین اوست : »وقتی کوچک بودم و مدرسه می رفتم، می آمدند می گفتند که “داود شیرازي” ساز زده و بلبل آمده و نشسته روي دسته سازش. من با این که کوچک بودم، هیچ نمی توانستم باور کنم که یک چنین چیزي می شود. “داوود شیرازي”، ردیف “آقا علی اکبر فراهانی” و “میرزا حسینقلی” را خیلی خوب می نواخت. بنده ساز زدنش را دیده بودم و می گفتم که این را نمی توانم باور کنم که بلبل روي دسته تار بنشیند…تا اینکه یک شبی مهمانی بود در باغ صاحب جم بودیم، بنده سازي می زدم. باغ باصفایی بود. دیدم بلبل روي دسته ساز من نیامد ولی خیلی نزدیک روي یک شاخه نشسته بود و من هیچ باور نمی کردم تا این که این پیشامد براي خود من پیش آمد. البته بلبل روي دسته تار نیامد بنشیند، ولی خیلی نزدیک بود. روي یک شاخه نشسته بود. آنهایی که داشتند گوش می کردند اشاره کردند به خواننده که دیگر نخواند ببینیم چه می شود و من تنها ساز زدم بلبل هم جواب می داد مثل سوال و جواب آواز با ساز. این کار را بنده کردم و آن شب تمام شد رفتیم منزل. فردایش من دیدم

مردم حرف هایی می زدند که من باور نمی کردم. دیدم به خودم دارند می گویند: آن شب فلان جا در باغ صاحب جم شما ساز زدي بلبل روي دسته سازت نشسته بود. گفتم آقا )اینطور( نیست، گفتند که باید افتخار کنی….گفتم خدا شاهد است روي دسته ساز من نیامد، گفتند آمده، تو نمی خواهی بگویی! خلاصه هر چه از بچگی می گفتم که یک چنین چیزي نمی شود، باور نمی کردند… فقط این را می گویم که اگر تار را نرم بزنید و اگر چکشی مضراب نزنید، بلبل نزدیک می آید. از ساز نرم، بلبل خیلی خوشش می آید.« “مرتضی نی داوود” در سال 1279 و به روایتی دیگر 1280 خورشیدي در یک خانواده ي هنردوست یهودي در خانواده اي اهل موسیقی ، در تهران به دنیا آمد. پدرش ” بالا خان” با تار و تنبک آشنایی داشت. مرتضی ابتدا در مدرسه به تحصیل دروس همگانی پرداخت، ولی ده یازده ساله بود که پدر با دریافت ذوق و علاقه به موسیقی در فرزند، او را به دست استاد معروف زمانه “آقا حسینقلی” سپرد. “مرتضی خان” دو سال نزد “آقا حسینقلی” و سه سال نزد برجسته ترین شاگرد او، “درویش خان”، ردیف موسیقی سنتی و شیوه تار نوازي را آموخت و آن چنان پیش رفت که در کلاس “درویش خان” توانست »تبرزین طلایی«، یعنی نشانی را که به شاگردان ممتاز داده می شد، به دست آورد. “مرتضی خان” هنوز بیست سالی بیش نداشت که خود کلاسی براي آموزش تار و ردیف موسیقی بنیاد کرد و کلاسی که پس از مرگ نابهنگام “درویش خان” توانست ادامه آموزش همه شاگردان او را نیز بر عهده بگیرد. در همین سال هاست که “مرتضی خان” بزرگ ترین کشف موسیقی خود را نیز آشکار می کند. او در یک محفل خصوصی، با صداي گرم دختر جوانی آشنا می شود که بعدها به رساترین صداي زنانه در عرصه موسیقی سنتی تبدیل می گردد: قمرالملوك وزیري. “مرتضی خان” آموزش موسیقیِ او را بر عهده می گیرد و پس از آن که به شهرت می رسد همکار جدایی ناپذیر او باقی می ماند. بیشتر آنچه “قمر” از تصنیف و آواز از سال 1303 به بعد خوانده با تار شیرین و پر صلابت “مرتضی نی داوود” همراه بوده است. “نی داوود” از سال 1319، سال بنیاد رادیو ایران، به این سازمان پیوست و در برنامه هاي مختلف موسیقی آن به همکاري و همنوازي با هنرمندان برجسته اي چون رضا محجوبی، علی اکبر شهنازي، حبیب سماعی، ابوالحسن صبا و موسی معروفی پرداخت.

او طی ده سال همکاري تنگاتنگ با رادیو، براي خوانندگان معروفی چون “قمرالملوك وزیري”، “ملوك ضرابی”، “روح انگیز”، “ادیب خوانساري”، “جواد بدیع زاده” و “غلامحسین بنان” تصنیف ساخته یا پا به پاي آوازشان تار نواخته است. بسیار گفته شده است که “مرتضی خان” عشقی پنهانی به

“قمر” داشته است و گواه این مدعا را مصاحبه ي “مرتضی خان” درباره شور و شوقش از نخستین آشنایی با “قمر” نوجوان و شنیدن قدرت آواز او و سپس تدریس و تشویق و حمایت وي و همچنین همراهی و همکاري هنري سالیانش با “قمر” دانسته اند. در نخستین ملاقات، “نی داوود” جوان که در یک مجلس عروسی براي گذران زندگی خود تار می زده، با دختر نوجوانی روبرور می شود که بی پروا از اندرونی به جمع مردان آمده و میخواهد همراه با نوازندگان آواز بخواند. ” … تا حالا چنین سبکی را نشنیده بودم. صدایش زنگ مخصوصی داشت … باور کنید پاهایم سست شده بود. تازه بعد از آنکه بیت اول غزل را تمام کرد، متوجه شدم از ردیف عقب افتادهام… بقیه ساز زنها هم مثل من، گیج و مبهوت شده بودند… تار را روي زانوهایم جابجا کردم و آنرا محکم در بغل فشردم. هر گوشهاي را که مایه میگرفتم، میخواند … گفتم: اگر تا صبح هم بخوانی میزنم! و در دلم اضافه کردم: تا پایان عمر برایت میزنم! … بعد از آنکه از “قمر” جدا شدم، تمام شب را به یاد او بودم. دیگر دلم نمی آمد براي کسی تار بزنم… دو ماه به همین روال گذشت. بعدازظهر یکی از روزها، توي حیاط قالیچه انداخته بودم و در سینه کش آفتاب با ساز ور میرفتم که یک مرتبه در حیاط باز شد. دیدم قمر مقابلم ایستاده است، بند دلم پاره شد. هنوز دنبال کلمات می گشتم که گفت: آمده ام موسیقی یاد بگیرم …”

منابع:

1-رادیو زمانه، گفتگو با دکتر آلن)خسرو( شائولی، نویسنده کتاب “موسیقیدانان یهودي در ایران”)قرن نوزدهم و بیستم(، انتشارات لرمتن، پاریس، 1387.

2-وبسایت موسسه فرهنگی-هنري ماهور، 2008.

3-نصیري فر، حبیب االله، مردان موسیقی سنتی و نوین ایران، جلد اول، انتشارات سنایی، تهران، فروردین 1383. )این مجموعه کتاب 5 جلدي می باشد که در جلد اول و چهارم آن به مرتضی نی داود نیز پرداخته است.(

4-خوشنام، محمود، یادي از استاد مرتضی نی داود خالق آهنگ مرغ سحر، BBC فارسی، 22 ژوئیه سال 2005.

5-نی داود، پرویز، تقلاي ماهیان در تور، تهران، 1354. 6-پایاب، ژان، یهودیان و موسیقی اصیل ایرانی، وبسایت انجمن کلیمیان تهران، آذرماه 1388. 7-مبصري، بهروز، مرغ سحر موسیقی ایران)مصاحبه با مرتضی نی داود(، وبسایت انجمن کلیمیان

تهران. 8-مرتضی نی داود، ویکی پدیا فارسی و انگلیسی.

مراسم رونمایی کتاب بررسی ساختار تصنیف های عارف قزوینی شهر کتاب دانشگاه 12 آبان 1396 یک

مراسم رونمایی کتاب بررسی ساختار تصنیف های عارف قزوینی شهر کتاب دانشگاه 12 آبان 1396 یک

مراسم رونمایی کتاب بررسی ساختار تصنیف های عارف قزوینی شهر کتاب دانشگاه 12 آبان 1396 دو

مراسم رونمایی کتاب بررسی ساختار تصنیف های عارف قزوینی شهر کتاب دانشگاه 12 آبان 1396 دو

گزارش مراسم رونمایی کتاب «بررسی ساختار تصنیفهای عارف قزوینی»

عکسها از علی انیسی

ساعت 17 عصر جمعه 12 آبان 1396، مراسم رونمایی کتاب «بررسی ساختار تصنیفهای عارف قزوینی»، نگارش مرجان راغب، که اخیراً توسط نشر خنیاگر به بازار نشر عرضه شده است در شهر کتاب دانشگاه برگزار شد. در این مراسم دکتر هومان اسعدی، دکتر بابک خضرایی، شهاب مِنا (ناشر) و مرجان راغب (مؤلف) دربارۀ این اثر سخنرانی کردند.
شهاب مِنا در ابتدا اظهار نمود این اولین جلسۀ رونمایی کتابهای نشر خنیاگر است و در ابتدا به دلایل تأسیس نشر خنیاگر پرداخت. او اظهار داشت پیش از آنکه در نشر کتاب بهعنوان ناشر فعالیت کند خود مؤلف بوده است و تعداد نُه جلد کتاب از او از سال 1384 تاکنون توسط ناشرین مختلف منتشر شده است اما در انتشار برخی از این کتب مشکلاتی رخ داد که تصمیم به تأسیس انتشارات و نشر باقی کتب خود از آن طریق کرده است. وی اظهار داشت از نگاه او نگارش یک کتاب تا نقطۀ پایانی آن 40% راه است و باقی آن هفتخوان نشر است که از یافتن ناشر و در نوبت نشر قرارگرفتن و اطالۀ چندسالۀ انتشار یک کتاب شروع میشود و با تصرفات ناصواب و بیاطلاع ناشر در عنوان و محتوای اثر مؤلف، چه با ویرایش علمی و چه با ویرایش ادبی غیراصولی و سلیقهای، و نیز پخش منفعلانۀ کتاب ادامه مییابد. او اظهار داشت براساس کاستیهای موجود، طی سالیان فعالیت خود در نگارش کتاب مجبور به مهارتیافتن در امور فنی مختلف آمادهسازی کتاب برای نشر کتابهایش شده و خود سالها بهعنوان فعالیتی جنبی به امور فنی آمادهسازی حدود نود عنوان کتاب برای مؤلفین مختلف نیز اشتغال داشته و هدایت این آثار برای نشر نیز انگیزهای برای تأسیس نشر خنیاگر شده است.
مِنا افزود نشر خنیاگر از مهرماه 1393 جواز فعالیت گرفت و تاکنون 17 عنوان کتاب با شمارگان 14000 نسخه تولید کرده است. او افزود سعی کرده است بهجای کتابسازی و تأکید بر کمیت آثار، به نشر آثاری بپردازد که نو و راهگشایند و در این راه، آثار را بر میگزیند و خود در هدایت علمی و فنی آنها تا مرحلۀ تولید و نشر مؤلفین را همراهی میکند. او اظهار داشت کتابهای نشر خنیاگر غالباً بر دو گونهاند: کتابهای آموزشی و کتابهای پژوهشی و موسیقیشناسانه. ازجمله کتابهای شاخص آموزشی نشر خنیاگر میتوان به کتابهای «دُرّاب: یکصدوهفده تمرین برای سنتور»، نوشتۀ سورنا صفاتی و «شورانگیز: آشنایی مقدماتی با دستگاههای موسیقی ایرانی برای سنتور»، نگارش رامین صفایی اشاره کرد. کتابهای پژوهشی نشر خنیاگر نیز غالباً بهسوی موسیقیشناسی ایرانی و نگارش دربارۀ شرح حال، گردآوری و تشریح آثار مفاخر موسیقی ایران سوق یافته است. ازجملۀ این کتابها میتوان به «ضربیهای حبیب سماعی براساس اجرای مجید کیانی» به نگارش شهاب مِنا اشاره کرد که در مسابقۀ دوسالانۀ کتاب برتر در خانۀ موسیقی در سال 1385 بهعنوان کتاب کمکآموزشی شایستۀ تقدیر شناخته شد. همچنین «برگزیدۀ آثار رضا ورزنده» از رامین صفایی، و نیز مجموعۀ دوجلدیِ «رضا محجوبی: افسونگر نغمهپرداز» (شرح حال و بررسی شیوۀ نوازندگی، آوانگاری و و شرح آثار او) به نگارش محمدرضا شرایلی و شهاب مِنا که اخیراً منتشر شدهاند از این قسم آثارند که هریک در نوع خود اولین اثر محسوب میشوند.
کتاب «بررسی ساختار تصنیفهای عارف قزوینی»، نگارش مرجان راغب نیز ازجمله کتابهای پژوهشی نشر خنیاگر است که به تحلیل آثار و سبکشناسی عارف قزوینی پرداخته و در تابستان 1396 توسط نشر خنیاگر منتشر شده است. این کتاب در اصل پایاننامۀ کارشناسی ارشد خانم راغب در رشتۀ نوازندگی ساز ایرانی است که در سال 1392 با استادراهنمایی دکتر هومان اسعدی ارائه شده بود. اثر مذکور برای انتشار با تجدیدنظرهایی توسط ناشر منتشر شده است که ازجملۀ آنها میتوان به تغییر در فصلبندی و ترتیب و توالی مطالب، ویرایش علمی و ادبی اثر، نتنگاری رایانهای نت آثار بهقسمیکه علائم تحلیل اثر در نتنگاری مشخص و بالای نتها درج شوند و نیز اشعار بهصورت هجا به هجا زیر نتها درج شوند تا بهطرز گویا نحوۀ تطابق شعر و موسیقی را بنمایانند، همچنین تغییر در قطع و صفحهآرایی کتاب و… برای ارائۀ پاکیزهتر کتاب اشاره کرد. همینطور در پایان هریک از تصنیفهای موردِبررسی یک دیسکوگرافی از مجموع بازنوازیهای تصنیف توسط دیگر موسیقیدانان، از قدیم تا جدید، افزوده شد و در لوح فشردۀ همراه کتاب گزیدهای از این اجراها نیز درج شدند که در تهیۀ منابع صوتی، آقای محمدرضا شرایلی نیز لطف و مساعدت نمودند.
او در ادامه به معرفی مرجان راغب و شرح حال و سوابق موسیقایی او پرداخت و افزود مرجان راغب در سال 1380 نوازندگی سنتور را آغاز کرد و در سال 1385 به دورۀ کارشناسی نوازندگی ساز ایرانی دانشگاه تهران راه یافت. در سالهای 1385 و 1386 برای آموختن ردیف، قطعات ضربی و سُلفژ نزد اینجانب کار کرد و سپس نوازندگی سنتور را نزد آقای مهدی سیادت که از شاگردان برجستۀ استاد فرامرز پایورند ادامه داد و ردیف میرزاعبدالله و ضربیهای حبیب سماعی را نزد استاد مجید کیانی پی گرفت و برای تحلیل این ردیف نزد استادان داریوش طلایی و محمدرضا لطفی تلمذ کرد. او در نگارش، گردآوری منابع و ویرایش مدخلهایی با دایرةالمعارف بزرگ اسلامی همکاری کرده و اکنون مدرس درس ردیف در دانشگاه لاهیجان است. در زمینۀ نوازندگی سنتور کنسرتهایی را بهصورت همنوازی و تکنوازی برگزار کرده و اکنون سرپرست گروه هَناره است و بهعنوان نوازندۀ سنتور با گروه برافشان همکاری دارد.

در ادامه، مرجان راغب به شرح سابقۀ پژوهشش دربارۀ عارف قزوینی پرداخت. او گفت آغاز پژوهشش دربارۀ عارف قزوینی به سال 1390 باز میگردد و بهطور جدیتر از سال 1391 با راهنمایی استادان هومان اسعدی و مجید کیانی در قالب پایاننامۀ کارشناسی ارشد در دانشگاه تهران تصویب شد و پس از یک سال با داوری دکتر ساسان فاطمی و استاد داریوش طلایی دفاع شد. پس از آن، پژوهشش بارها و بارها ویرایش و بازبینی شد و از نگاه استادان دیگری هم گذشت و درنهایت در سال 1396 با همت و لطف آقای شهاب مِنا از سوی انتشارات خنیاگر منتشر شد. او در ادامه، بهطور مختصر، به معرفی کتاب پرداخت: بخش اول شامل «زندگینامۀ عارف» است که کتاب خیلی در این باره به تفصیل نپرداخته است، چرا که تمام متونی که دربارۀ عارف تاکنون منتشر شده بودند صرفاً به ذکر زندگینامۀ عارف پرداختهاند. او در ادامه به ارائۀ مختصری دربارۀ زندگی عارف پرداخت. سپس افزود فصل بعدی کتاب «بررسی خصوصیات عارف قزوینی» و سوابق او در خوشنویسی، شعر، موسیقی و سیاست میپردازد. فصل بعدی کتاب، به «آثار مکتوب عارف قزوینی» میپردازد که شامل دیوان عارف، زندگینامۀ خودنوشت او، و عارفنامۀ هزار است و در کتاب به تفاوت آنها پرداخته شده است. فصل بعدی «منابع سهگانۀ موجود از تصنیفهای عارف» بررسی و همراه با جدولهایی مقایسۀ تطبیقی شدهاند. فصل بعدی «مروری بر ادبیات موجود» است که در آن کتابها و مقالاتی که دربارۀ عارف نگاشته شده است بررسی شدهاند. در تمامی این متون به ذکر زندگینامۀ او و خاطراتی که نویسندگان از وی داشتهاند پرداخته شده و در هیچیک نگاه فنی و موسیقایی به آثار عارف نشده است. در فصل بعد، «روش آنالیز» مورد استفاده در کتاب را توضیح دادهام: هر تصنیف در نُه مرحله آنالیز شده است. او افزود از آنجا که از عارف اثر صوتیای بهجای نمانده برای تحلیل اثر نتنگاری استاد فرامرز پایور از تصنیفهای قدیمی به روایت استاد عبدالله دوامی را ملاک قرار داده است اما در کتاب حاضر این نتها بهطور دقیقتر و جزئیتر مجدداً نگارش شدهاند. پایین نتها شعر تصنیف بهصورت هجا به هجا با علائم فونتیک زیر نتها نوشته شده و بالای نتها اعداد انگلیسی نمایانگر جملهها و حروف انگلیسی بزرگ و کوچک نمایانگر عبارتها و پریودها هستند. اندیسها و پریمها نمایانگر دگرههای عبارت یا پریود هستند. پس از نت تصنیف، شعر آن درج شده است و پس از آن وارد آنالیز میشویم. ابتدا نموداری که وضعیت مُدال تصنیف را مشخص میکند درج شده و در این نمودار نتهای ایست، شاهد، اوج، ایست موقت، ساختار دانگی و اِشِل صوتی تصنیف تعیین شده است. در مرحلۀ بعد مضمون شعر (سیاسی، عاشقانه و…)، قالب شعر و رُکن عروضی و آرایههای غالب مندرج در شعر مورد بررسی قرار گرفته و تفاوتهای شعر مندرج در روایت دوامی با آنچه در دیوان عارف درج شده بررسی شده است. در مرحلۀ بعد، دربارۀ وزن تصنیف صحبت شده و الگوهای ریتمیک آن تعریف شدهاند. در مرحلۀ بعد، دربارۀ تطابق وزن ملودی و وزن شعر مفصلاً بحث شده و یکی از مباحث مهم کتاب پیوند شعر و موسیقی است. در مرحلۀ بعد، هرجمله بهطور جداگانه تحلیل شده است و روند ملودیک، شروع جمله از ضرب خاص، نتهای شاهد، ایست موقت، پرشها، تحریرها، حرکتهای سکانسوار و تکرارها برای هر جمله بررسی شدهاند. در مرحلۀ بعد، فرم و الگوی کلی برای تصنیف نوشته شده است که برای مقایسۀ فرمال تصنیفها در بخش نتیجهگیری کمک میکند. در مرحلۀ هشتم، جمعبندی کلی از تصنیف کردهام و نظر شخصی دادهام که آیا این تصنیف به لحاظ پیوند شعر و موسیقی موفق بوده است؟ آیا تنوع در شعر و ملودی در آن وجود دارد؟ آیا تحریرها در هجاهای مناسبی قرار گرفتهاند؟ و بهطور کلی، به اینکه از نظر نگارنده تصنیف موفق بوده یا خیر صحبت کردهام و در مرحلۀ آخر، تمام اجراهایی که تاکنون از تصنیف اجرا شده با مشخصات کامل درج شده است. در بخش بعدی، که مهمترین بخش کتاب است، 22 شاخص تعریف کردهام که میتوان از آنها برای ساخت تصنیف استفاده کرد بهصورت جزئی با جدولهایی در کتاب ترسیم شده است. در ضمیمۀ کتاب نیز تعریفهایی از تصنیف، و همچنین نگاه تاریخی به سیر تحول تصنیف در دورههای مختلف ارائه شده است. راغب در پایان افزود، امیدوارم کتابهایی از این قبیل، به آهنگسازان دید بهتری برای ساخت آهنگ و موسیقی بدهد تا بتوانیم در جهت ارتقای موسیقی حرکت کنیم.

در ادامه، دکتر هومان اسعدی به سخنرانی پرداخت. او گفت: پیش از هر چیز، به دوست عزیزم، آقای مِنا و همینطور، خانم راغب تبریک عرض میکنم. نکاتی که آقای مِنا فرمودند نکات بسیار مهمی در مسئلۀ نشر موسیقی است و باعث خوشحالی است که یک نفر از اهالی موسیقی که خودش موسیقیدان و موسیقیشناس و پژوهشگر نکتهسنجی است اقدام به تأسیس یک انتشارات کرده و مسلّماً کارکردن جامعۀ موسیقی با چنین ناشرانی برای جامعۀ موسیقی سودمندتر خواهد بود. برای تأسیس این انتشارات خدمتشان تبریک میگویم و امیدوارم در آینده نیز پربارتر شود.
خانم راغب هم همیشه از دانشجویان خیلی خوب و پیگیر در دانشگاه بودند و همانطور که گفتند پایاننامهشان هم تحلیل تصنیفهای شور و افشاری عارف قزوینی بود که پس از یک سری تجدیدنظرها در چند سال اخیر بهصورت یک کتاب منتشر شده است و خوشحالم که پایاننامهها به کتاب تبدیل میشود اگرچه خود من پس از بیش از یک دهه هنوز تمایلی نداشتهام که پایاننامۀ دکترای خودم را بنا به دلایلی منتشر کنم.
چون امروز مراسم رونمایی است، چندان قصد نقد و بررسی ندارم. دو سه نکتۀ کلی را بهاختصار خدمتتان عرض میکنم: اول اینکه ضرورت کار تحلیلی و آنالیتیک در حوزۀ موسیقی کلاسیک ایرانی بسیار مهم است، برای اینکه آثاری که دربارۀ مباحث نظری موسیقی ایران، خارج از بیوگرافی و مسایل فرهنگی و اجتماعی و…، نوشته میشود، آثاری که دربارۀ خود ساختار و سیستم موسیقی نوشته میشود، عمدتاً تئوری هستند تا آنالیز. معمولاً تئوری و آنالیز یک بستۀ بههمپیوسته است و به تئوری در امور کلیتر منتزع از عمل میرسند و بعداً باید در تجزیهوتحلیل آثاری مصداقش آزموده شود و تئوری مرتباً تصحیح شود و این روند و روش علمی است که مرتباً ادامه دارد تا تئوری روشنتر و روشنتر شود. اگر به نوشتههایی که دربارۀ موسیقی ایرانی در قرن اخیر منتشر شده است نگاهی بیندازیم، از اولین نوشتههای مهدیقلی هدایت تا علینقی وزیری، خالقی و دیگرانی که در سالهای بعد آثاری منتشر کردند، عمدتاً مسائل تئوریک بحث شده و تئوری گاهی اوقات مسئلهای انتزاعی است و تجزیهوتحلیل بر آثار خیلی کم انجام شده است. دکتر مسعودیه، دکتر هرمز فرهت، خانم راغب، آقای مرادیان جزو معدود افرادیاند که کارهای آنالیتیک انجام دادهاند و این مسئله خیلی مهم است. وقتی در فرهنگ موسیقی کلاسیک غربی نگاه میکنیم، تجزیهوتحلیل خیلی زیاد انجام شده است. یک قطعه از زوایای مختلف بارها و بارها موضوع پایاننامه و کتاب و مقاله بوده و تئوریها دربارهاش آزموده و تصحیح شده است. بههرحال، به نظر من، جای خالی کتابها و آثاری که به تجزیهوتحلیل قطعاتی با مصداق و شناسنامۀ مشخص میپردازند کماکان خالی است و تا این لحظه تعداد انگشتشماری کار ارائه شده است. اگرچه اینها باید به تئوری منجر شود و این چرخه، همانطور که گفتم، ادامه داشته باشد.
لزوم و اهمیت مسئلۀ تجزیهوتحلیل دربارۀ آثار موسیقیدانها مسئلهای است که در خیلی جاهای دنیا دربارهاش صحبت میشود. در یکی از کتابهایی که دربارۀ تجزیهوتحلیل خواندهام، کتاب «تجزیهوتحلیل موسیقی کُلنگر» و نگاشتۀ یک استاد آمریکایی است در ابتدا نکتۀ جالبی را مطرح میکند: میگوید در مدرسۀ موسیقی جولیارد که تجزیهوتحلیل درس میدادم یکی از دانشجویان که نوازندۀ ویرتئوز درجهیکی بود پس از چند جلسه آمد و با ناراحتی آمد گفت من دیگر نمیتوانم درست ساز بزنم! گفت وقتی ساز میزنم، ذهنم درگیر مسائل عقلی و آنالیتیک میشود و حس سازم دارد خراب میشود. بعد، براساس سی چهل سال تجربیاتش در تدریس آنالیز موسیقی نتیجهگیری میکند و میگوید تجزیهوتحلیل موسیقی و مسائل آنالیتیک برای %90 قطعاً سودمند است؛ برای یکی دو درصد امکان دارد اصلاً سودمند نباشد، و برای %8_7 واجب است و بدون آنالیز نمیتوانند کاری انجام دهند. نتیجۀ نهایی اینکه برای 90% آنالیز کمککننده است، مخصوصاً در وضعیت فعلی موسیقی ایرانی که من بارها در مقالاتم از آن بهعنوان «تصلب و انجماد» یاد کردهام و یاد میکنم و موسیقی ایرانی وضعیت متصلب و منجمدی دارد. البته این سخن به این معنا نیست که موسیقی متصلب شده باشد، به این معناست که ذهن موسیقیدانان است که مدتهاست متصلب شده و چارۀ کار برای برونرفت از این وضعیت، تا حدی، فرایندهای عقلانی است و تجزیهوتحلیل میتواند در این مورد به کمک بیاید و سنّت میتواند به پرسش گرفته شود و تجزیهوتحلیل عقلانی شود و عناصری از آن که پتانسیل تقویت دارند تقویت شوند. جاهایی رویکرد انقلابی لازم است؛ برخی از عناصر باید تغییر کنند و در مجموع، کارهای آنالیتیک و عقلانی میتواند بسیار کمک کند حتی به فرایند هنری. من فکر میکنم در ایران سوءتفاهمی وجود دارد. هرجا اسم از عقل و آنالیز میآید، یک برچسب غرب و غربزده بهاش زده میشود و خود منهم که بیستویک سال پیش شروع به تدریس کردم گاهی این برچسب به کارم زده میشد و میگفتند کار عقلانی در سنّت نیست و کار غربی است ولی چنین چیزی صحت ندارد برای اینکه اجداد ما ابنسینا و فارابی هستند و برخورد عقلانی کاملاً دقیقی هم کردهاند و بهمرور زمان ایران به وضعیت خاصی دچار شد که شاید کارهای عقلانی و تحلیلی کمرنگتر شده و نتیجهاش هم در سطح کلانتر، در حیات فرهنگی و اجتماعی ایران، کاملاً دیده میشود.
در هر حال، این جلسه جای بررسی این کتاب نیست. تجزیهوتحلیل هم یک فرایند تفصیلی است و افراد مختلف میتوانند نظرات مختلفی داشته باشند و از زوایای مختلف میتوان به یک اثر هنری نگاه کرد. یک قطعۀ موسیقی یک اثر هنری محسوب میشود و غیر از برخوردهای آنالیتیک ساختار صوتی و ساختار موسیقایی مسائل زیباییشناسی و فلسفی هم میتواند واردش شود و جای کار در همۀ این حوزهها قطعاً وجود دارد و هیچوقت تمام نمیشود. خود من قطعهای را که بیست سال پیش آنالیز میکردم برای هزارمینبار آنالیز میکنم و نتیجۀ جدیدی میگیرم. فرایندی است که همیشه قطعاً رو به تحول و تکامل است. در هر حال، به خانم راغب تبریک میگویم که در این راه سخت وارد شدهاند. معمولاً در رشتههای موسیقیشناسی و اتنوموزیکولوژی تمایل به این است که از این حوزه کمی دور بزنند و وارد مسائل سهلوصولتر بشوند اگرچه مسائل فرهنگی و اجتماعی خیلی مهم است ولی مسئلۀ تجزیهوتحلیل واقعاً کار سخت و پیچیده و زمانبر و فرسایشی است که نیاز به بازبینی زیاد دارد. همینکه ایشان در این راه قدم گذاشتهاند و امیدوارم دیگران نیز این راه را ادامه دهند موجب خوشحالی است و به نتایج عملی هم میرسند. ایشان به 22 نکته دربارۀ سبکشناسی تصنیف عارف قزوینی اشاره کردهاند که هرچند بهصورت دستورالعملی برای آهنگسازی نیست اما اگر کسی به سبک عارف قزوینی بخواهد کاری بسازد حداقل میتواند از این طریق آنرا بشناسد و پس از دانستن سبکشناسی عارف قزوینی، امیرجاهد و دیگران همه را کنار بگذارند و کاری کنند که سبک خودشان را داشته باشند. در غرب هم، هارمونی، کنترپوان و… را یاد میگیرید، نه برای اینکه عین آنها را پیاده کنید. وقتی قانونی را میشکنید و قانونی جدید میتوانید وضع کنید با یک پختگی، تازه از آنجا هنر آغاز میشود…
در ادامه، بابک خضرایی بهعنوان آخرین سخنران دربارۀ این اثر گفت: این جلسه جلسۀ نقد و بررسی نیست و صرفاً برای آشنایی مخاطبان با کتاب است. ازاینرو، من فقط چند نکتۀ کوتاه را عرض خواهم کرد: عنوان کتاب شامل چند کلمه است: «ساختار»، «تصنیف»، «عارف قزوینی».
در عنوان این کتاب کلمۀ «ساختار» بهنظرم خیلی خوب انتخاب شده است. خیلی وقتها کسانی که در این حوزه کار میکنند کلماتی مثل «فرم» را بهکار میبرند که معمولاً دقیق نیست یا اصلاً درست نیست. با تعریفی که من از ساختار دارم، روابط میان اجزا (استراکچِر)، هر ساختاری لزوماً فرم نیست و ایندو گاهی با هم خلط میشوند و در اینجا بهخوبی از این رخداد پرهیز شده است.
موضوع دیگر دربارۀ »تصنیف» است. بنده به این نتیجه رسیدهام که تصنیف یکی از بهترین الگوها برای نشاندادن حالات خاص موسیقی ایرانی است به این جهت که از تصنیف میتوان بهعنوان مُدِ بنیان یاد کنم. بسیاری از جوهر مُدها بهخوبی در تصنیفها نمایان میشوند. تجربۀ شخصی من این است موقعی میتوانیم یک مُد را بهخوبی بفهمیم که بتوانیم تصنیفی بتوانیم برایش بیابیم… بنابراین، نقش آموزشی تصنیف بسیار اهمیت دارد. اگر گوشههایی از زمان قاجار با چند واسطه به ما روایت شده باشند امکان تغییر در آنها هست اما تصنیفهای روایتشده با کمترین دخل و تصرف به ما رسیدهاند. ممکن است در دخول در تصنیف یا ریتم یا شعر آن تغییری صورت گیرد اما معمولاً جوهر مُدال آن بهجا میماند. همچنین موزونبودن تصنیف باعث میشود بیشتر به خاطر بماند. در واقع تصنیف یکی از مردمیترین بخشهای موسیقی کلاسیک ایرانی است و ارتباط خیلی قویای با مخاطب ایجاد میکند و ازاینرو، مطالعه و تحلیل تصنیفها میتواند نقش بسیار مهمی در فهم موسیقی ایرانی داشته باشد. از این جهت، این کتاب که از اولین قدمها در این زمینه است میتواند کاملاً مفید باشد.
موضوع آخر را هم دربارۀ «عارف قزوینی»: در سیر تحول تصنیف نقاط عطفی داریم مثل انقلاب مشروطه که اتفاقاً مقارن با درگذشت شیداست. انقلاب مشروطه و مرگ شیدا، بهطور سمبلیک، به ما یادآوری میکنند که دورهای از تصنیف به پایان میرسد؛ تصنیفهای تغزلی که در آن کلمهها و اصطلاحاتی جُز مِی و معشوق و سرو… نمیبینید. با انقلاب مشروطه دورۀ جدیدی در تصنیف آغاز میشود. تصنیفها وارد مسایل سیاسی میشوند. البته مضامین تصنیف در دورههای قبل اجتماعی هم بوده ولی در این دوره سیاسیتر شده باعث تهییج تودهها میشود و نقش خیلی پررنگتری را بازی میکند. عارف، بیگمان، بسیار در این عرصه مؤثر بوده است. شاید بتوان او را سیاسیترین تصنیفساز یا حتی موسیقیدان معاصر ما دانست. یکی از نقاط عطف تاریخ تحول تصنیف را میشود مرگ عارف در سال 1312 در نظر گرفت. 1312 دورانی است که سختگیریها و اتفاقاتی در دورۀ رضاشاه اتفاق میافتد، مثل ممنوعشدن تصنیف مرغ سحر یا برخی صفحات شکسته میشود. مرگ عارف بهخوبی نشانگر آغاز دورهای جدید در تصنیفسازی است و یکی از دورههای تحول تصنیف را میتوان بین 1385 تا 1312 دانست.
در پایان، امیدوارم این کتاب نقش خود را ایفا کند و قدمهای بعدی نیز در این زمینه برداشته شود.