برچسب: دف

این دهان بستی دهانی باز شد مثنوی آواز افشاری با صدای استاد محمدرضا شجریان.mp4

این دهان بستی (افشاری) و ربنا (راست و عجم)- شجریان

این دهان بستی دهانی باز شد
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
بازخوانی «این دهان بستی دهانی باز شد»، خوانده شده توسط سعید حاتم‌زاده ورمزیار، ایجاد شده برای انتشار تحت محتوای آزاد
این دهان بستی دهانی باز شد که بیشتر با نام مثنوی افشاری شناخته می‌شود، آوازی است با صدای محمدرضا شجریان، در آواز افشاری، که به درخواست صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران برای ماه رمضان ساخته شد. ترانه‌های این اثر، از میان ترانه‌های دفتر اول، سوم و پنجم مثنوی مولانا انتخاب شده‌اند. نغمه مثنوی، به سبکی خاص در افشاری نواخته می‌شود که «مثنوی پیچ» هم نامیده می‌شود و علت آن چرخش‌های تحریری است که در ۴ نوبت در درآمد و فرود آواز صورت می‌گیرد.

محتویات
۱ ترانه
۲ پانویس
۳ منابع
۴ جستارهای وابسته
ترانه
در این بخش دستگاه یا گوشه‌های موسیقی سنتی‌ که در اجرای این آلبوم بکار رفته، نام برده شده‌ اند. برای آگاهی بیشتر، دستگاه‌های موسیقی سنتی ایرانی را نگاه کنید.
(جملهٔ اول مثنوی افشاری – درآمد)
این دهان ب‍‍ستی دهان‍‍ی باز ش‍‍د
این دهان ب‍‍ستی دهان‍‍ی باز ش‍‍د

تا خورن‍‍دهٔ لق‍‍مه‌های راز ش‍‍د
(جملهٔ دوم مثنوی افشاری-جامه‌دران)
لب فروب‍‍ند از طعام و از شراب
لب فروب‍‍ند از طعام و از شراب

سوی خوان آسمانی ک‍‍ن شتاب
(جملهٔ سوم مثنوی افشاری-عراق)
گر تو ای‍‍ن ان‍‍بان ز نان خالی کن‍‍ی

پر ز گوهرهای اج‍‍لالی کن‍‍ی
(جملهٔ چهارم مثنوی افشاری-اوج عراق)
طفل جان از شیر شی‍‍طان باز ک‍‍ن

بعد از آن‍‍ش با مل‍‍ک انباز ک‍‍ن
بعد از آن‍‍ش با مل‍‍ک ان‍‍باز ک‍‍ن
(جملهٔ پنجم مثنوی افشاری-درآمد)
چ‍‍ند خوردی چرب و شی‍‍ری‍‍ن از طعام

امتحان ک‍‍ن چ‍‍ند روزی در صیام
(جملهٔ ششم مثنوی افشاری – جامه‌دران + فرود)
چ‍‍ند شب‌ها خواب را گ‍‍شت‍‍ی اسی‍‍ر

یک شب‍‍ی بی‍‍دار ش‍‍و دول‍‍ت بگی‍‍ر

غوغای ستارگان گلشید دادفر هنرجوی پیانو احسان نیک.mp4

غوغای ستارگان گلشید دادفر هنرجوی پیانو احسان نیک.mp4

با توجه به اینکه این کتاب ارزشمند که حاصل تحقیقات بسیار زیاد استاد ارجمند جناب داریوش طلایی است به چاپ مجدد نرسیده و در بازار نایاب می باشد ، لازم دانستم آن را به این شکل در اختیار پژوهشگران ارجمند قرار دهم . در صورتی که این کتاب به چاپ مجدد رسید و جهت خرید در بازار قابل دریافت گردید لطفا با شماره ی تلفن ۰۰۹۸۹۱۲۳۱۰۸۷۴۰ و یا تلگرام همین شماره جهت حفظ حقوق نویسنده و انتشارات ما را مطلع فرمایید تا نسبت به حذف این مطلب از سایت اقدام نماییم .

با سپاس نیما فریدونی

“نگرشی نو به تئوری موسیقی ایرانی” کتابی است که در سال ١٣٧٢ به دو زبان فارسی و انگلیسی به چاپ رسیده است. هدف از نوشتن این کتاب ارائه‌ی سرفصل‌هایی از دیدگاه‌های مؤلف به‌منظور دستیابی به تئوری جامع موسیقی ایرانی است. در این دیدگاه جدید ـ با نگاهی عمل‌گرایانه و واقع‌گرایانه به مقوله‌ی تئوری در موسیقی ایرانی ـ عناصر بنیادین یک تئوری جدید پایه‌گذاری می‌شود که از ساختار درونی و ذاتی موسیقی ایرانی اخذ شده است.
تا پیش از چاپ کتاب مذکور، گفتمان غالب در موسیقی ایرانی نظریات علینقی وزیری و روح‌الله خالقی بود که مبتنی بودند بر انطباق تئوری موسیقی مغرب زمین با موسیقی ایرانی. اما، بنا بر آنچه در مقدمه‌ی این کتاب آمده است، «همان‌گونه که دستور هر زبانی از درون همان زبان کشف و تدوین می‌شود، تئوری موسیقی هر ملتی نیز فقط با شناخت و تحلیل درون مایه‌ها و ویژگی‌های موسیقی همان ملت به دست می‌آید و قواعد و اصول موسیقی ملل مختلف لزوماً قابل تعمیم نیستند.»
کتاب نگرشی نو ابتدا به موضوعاتی چون تعریف ردیف، ارائه‌ی چشم‌اندازی از پیشینه و انگیزه‌های شکل‌گیری ردیف، تعریف مقوله‌ی “مُد” و سیستم مدال و شرح تفاوت آن با ردیف، ویژگی‌های ملودی در موسیقی ایرانی و ساختار منعطف آن می‌پردازد و سپس موضوع اصلی را ـ یعنی معرفی سلول‌های سازنده‌ی سیستم مدال موسیقی ایرانی ـ طرح می‌کند. بدین ترتیب، پس از برشمردن مفاهیم اولیه، ساختار مدال پیچیده‌ی دستگاه‌ها و آواز‌ها و همچنین چگونگی به‌هم‌پیوستن و کارکرد سلول‌های ژنتیکی آن‌ها را تشریح می‌کند و در عین حال همواره جنبه‌های پراتیک موسیقی ایرانی را مدنظر دارد.
نگرشی نو متنی است موجز که طی سال‌های پس از انتشار در دوره‌های آموزشی گوناگون تدریس، بسط و شرح داده شده است و جنبه‌های کاربردی آن در شناخت جامع‌تر از افق‌های خلاقیت در موسیقی ایرانی نقشی مؤثر ایفا کرده است.
این کتاب سالهاست که نایاب است. بنا بر درخواست مخاطبان، نسخه‌ی الکترونیکی این کتاب به‌صورت رایگان در دسترس قرار می‌گیرد تا امکان بیشتری برای استفاده‌ی علاقه‌مندان به موسیقی ایرانی فراهم گردد.
داریوش طلائی

بعد از سال‌ها کوشش (تلمذ و تأمل) درزمینهٔ موسیقی ایرانی و اجرا و تجزیه‌وتحلیل این موسیقی و اندازه‌گیری فواصل آن به این نتیجه رسیده‌ام که تمامی مُد های موسیقی ایرانی فقط از چهار نوع دانگ ساخته‌شده است. این چهار دانگ اصلی عبارت‌اند از چهار‌گاه ، شور ، ماهور و دشتی. این دانگ‌ها در اولین پوزیسیون یک ساز زهی (به صورتی که در نمودار زیر نشان داده‌شده است) نواخته می‌شوند ولی وقتی به پوزیسیون‌های دیگر انتقال می‌یابند در اثر تلاقی باهم ناگزیر بعضی از فواصل آن در حدودی که پرده‌های ثابت به آن تحمیل می‌کنند، تغییر مختصری می‌پذیرند که این تغییر را «تعدیل» می‌نامیم.

می‌دانیم که مشکل اساسی موسیقی ما محدود بودن دامنه‌ی خلاقیت آن است. مهم‌ترین علت این محدودیت بدون تردید، فقدان یک تئوری مدون بر مبنای موسیقی سنتی ما است. روش سنتی آموزش موسیقی روشی است که در آن هدف اصلی، حفظ کردن تعداد زیادی ملودی است، روشی که با ایجاد قالب‌های ذهنی در هنرجو (یعنی حفظ کردن گوشه و قطعات سنتی به‌عنوان ملودی‌های الگو و اتکای صرف به آن‌ها برای شناخت موسیقی) پویایی و قدرت تحلیل را در او بسیار محدود کرده و دامنه‌ی آفرینش او را منحصر به محدوده‌ای بسته می‌کند.

بخشی از مقدمه‌ی کتاب نگرشی نو به تئوری موسیقی ایرانی نوشته‌ی داریوش طلایی

نگرشی نو به تئوری موسیقی ایرانی
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

پرش به ناوبریپرش به جستجو

نگرشی نو به تئوری موسیقی ایرانی

نویسنده داریوش طلایی
ناشر ماهور
محل نشر تهران
تاریخ نشر ۱۳۷۲
تعداد صفحات ۵۵
موضوع تئوری موسیقی، ردیف موسیقی ایرانی

نگرشی نو به تئوری موسیقی ایرانی کتابی است از داریوش طلایی که به تحلیل ردیف موسیقی ایرانی از دیدگاه مُدال می‌پردازد.

نویسنده

داریوش طلایی، نوازندهٔ تار و سه‌تار و نظریه‌پرداز در زمینهٔ موسیقی سنتی ایرانی است. او که از هنرمندان سرشناس در حوزهٔ موسیقی ایرانی دانسته می‌شود، استاد موسیقی در پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران است.[۱] طلایی پس از انقلاب، ایران را به مقصد ایالات متحده ترک کرد و مدتی در دانشگاه واشینگتن در شهر سیاتل به تحقیق پرداخت. او کتاب نگرشی نو را در همین دوره نوشت و پس از بازگشت به ایران، در سال ۱۳۷۲ به فارسی و انگلیسی به چاپ رساند.[۲] همزمان با نگارش کتاب، طلایی همچنین ردیف موسیقی ایرانی را به طور کامل با سه‌تار ضبط کرد.[۳]

محتوا

این کتاب ابتدا با تعریف مفاهیمی نظیر ردیف و مد آغاز می‌شود و سپس به ویژگی‌های ملودی در موسیقی ایرانی می‌پردازد. در ادامه موضوع اصلی کتاب که معرفی واحدهای سازندهٔ سیستم مدال موسیقی ایرانی هستند مطرح می‌شوند. در انتها، ساختار دستگاه‌ها و آوازها با استفاده از این واحدهای سازنده و به صورت نمودارهایی شرح داده شده‌است.[۴]

نقد

یکی از دیدگاه‌های طلایی که در این کتاب نیز منعکس شده و مورد توجه منتقدان هم قرار گرفته، شناسایی چهار دانگ اصلی است که با آن می‌توان تمام دستگاه‌های موسیقی ایرانی را ایجاد کرد.[۵] این تئوری را طلایی ابتدا در کتاب نگرشی نو مطرح کرد و بعداً در کتاب تحلیل ردیف به کامل رسانید.[۶] علی‌اکبر شکارچی از این نظریه به عنوان «دربی جدید برای فهم تئوری موسیقی دستگاهی» یاد می‌کند.[۷]

منابع
↑ «کتاب «تحلیل ردیف» استاد پردیس هنرهای زیبا کتاب برتر سال شد». دانشگاه تهران. بازبینی‌شده در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۸.
↑ «داریوش طلایی:موسیقی ایرانی نیاز به خوانشی جدید دارد». مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳ خرداد ۱۳۹۳. بازبینی‌شده در ۱۱ فوریه ۲۰۱۸.
↑ «روشی نوین برای آموزش موسیقی ایرانی در گفتگو با داریوش طلایی». مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۲۴ بهمن ۱۳۹۵. بازبینی‌شده در ۱۱ فوریه ۲۰۱۸.
↑ «نگرشی نو به تئوری موسیقی ایرانی – داریوش طلایی». موسیقی ایران. بازبینی‌شده در ۱۱ فوریه ۲۰۱۸.
↑ طلایی، داریوش. تحلیل ردیف. تهران: نشر نی، ۱۳۹۴. صفحهٔ ۱۴.شابک ‎۹۷۸-۰-۸۰۲۶۰۵-۰۲-۲.
↑ طلایی، داریوش. نگرشی نو به تئوری موسیقی ایرانی. تهران: مؤسسه فرهنگی و هنری ماهور، ۱۳۷۲. صفحه ‎۲۲–۲۳. شابک ‎۹۶۴-۸۱۰۵-۳۸-۳.
↑ شکارچی، علی‌اکبر. «سروی بلند در عرصه تئوری موسیقی ایران». مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱ اسفند ۱۳۹۵. بازبینی‌شده در ۴ مارس ۲۰۱۷.