کتاب ما و موسیقی ساسان فاطمی انتشارات ماهور
ما و موسیقی
سال انتشار : 1400
و بعضی چیزهای دیگر
نوشتهی ساسان فاطمی
«تخیل هرز به هر زمینی که بکر میبیند چنگ میاندازد، بی آنکه لحظهای بیاندیشد که شاید بکارتِ ظاهریِ آن از سترونیِ آن باشد. و این بیخیالیِ خیالِ هرز نسبت به زایاییِ زمینِ بکرِ تازهیافته چندان هم از سرِ غفلت نیست، چراکه او به حمایتِ همراهی پشتگرم است که تواناییِ آن را دارد تا هرگونه سترونیای را انکار کند و هر زمینِ لمیزرعی را حاصلخیز جلوه دهد: همراهی بهنامِ «مهملگوییِ ممکن». خیال هرز بهیاریِ این حامیِ قدرتمند میتواند نسبت به عواقبِ کشفِ تازهاش بیخیال باشد، زیرا این حامی، برخلافِ خودش، دیگر «هرز» نیست. مهملگوییای که تخیلِ هرز را حمایت و نتیجهی کشفِ آن را موجه و سرزمینِ بکرِ بیحاصلی که یافته است را مطلوب میکند اگر مثل خودِ خیالْ هرز باشد لو می رود و هرزبودنِ تخیلی را هم که تحت حمایتِ خود گرفته است لو می دهد. این مهملگویی باید بتواند روی پای خود بایستد، اجزایش به هم مرتبط باشند، از گزارههای متناسب با یکدیگر تشکیل شده باشد و بهظاهر معنادار باشد تا بتواند مخاطبش را دربارهی زایندگیِ زمینی که چیزی در آن نمیروید متقاعد کند؛ باید در چارچوبِ ممکناتِ آنچه گزارهها را متقاعدکننده میکند مهمل باشد. هرچقدر تخیلِ ممکن بینیاز از هرگونه هرزگوییِ بیحاصل است، تخیلِ هرز بدون مهملگوییِ ممکن دوام نمیآورد.»
از متن کتاب
ساسان فاطمی: قومموسیقیشناس و استاد گروه موسیقی دانشگاه تهران، صاحب تألیفات متعدد در زمینهی موسیقی، از جمله فرهیختگی در محیط مردمی: غزلخوانیِ تهرانی و بسترهای فرهنگی- اجتماعی آن، از انتشاراتِ ماهور.
شابک 9789648772906
کتاب پیدایش موسیقی مردم پسند در ایران ساسان فاطمی انتشارات ماهور
پیدایش موسیقی مردم پسند در ایران
سال انتشار : 1392
تأملی بر مفاهیم کلاسیک، مردمی، مردمپسند
ساسان فاطمی
این کتاب به پیدایش موسیقی مردمپسند در ایران میپردازد و بحث بر سر مفاهیمی که امروزه در طبقهبندی عمدهی موسیقیها محل مناقشهاند نیز بخشی از محتوای کتاب را تشکیل میدهد. دربارهی این اثر، به قلم ساسان فاطمی میخوانیم:«گذشته از دو نوع موسیقی کلاسیک و مردمی، جوامع شهری در دو قرن اخیر شاهد شکلگیری نوع دیگری از موسیقی، یعنی موسیقی مردمپسند، بودهاند. این نوع موسیقی محصول جامعهی مدرن است و برای نخستینبار در غرب شکل گرفت و به انحاء مختلف با دو نوع بزرگ دیگر، یعنی کلاسیک و مردمی پیوند دارد.» سرفصلهای کتاب عبارتاند از: ۱. یکگونهی سبک شهری: تصنیف ۲. تحول تصنیف ۳. طبقهبندی موسیقیهای شهری ۴. موسیقی مردمپسند در فرهنگ ایرانی.
فهرست
تحول تصنیف
طبقه بندی موسیقی های شهری
یک گونه سبک شهری: تصنیف
موسیقی مردم پسند در فرهنگ ایرانی
نتیجه گیری
فهرست منابع
شابک 9789648772357
کتاب جشن و موسیقی ساسان فاطمی انتشارات ماهور
جشن و موسیقی
سال انتشار : 1393
شابک : 9789648772418
در فرهنگهای شهری ایرانی
ساسان فاطمی
این کتاب به بررسی موسیقی جشنهای شهری سنتی در تهران، بخارا، دوشنبه و باکو میپردازد و نقاط اشتراک و افتراق آنها را آشکار میکند. بخش مربوط به جشنهای تهرانی و موسیقی آنها سنت مطربی را بهطور گستردهای مطالعه میکند و به بررسی ویژگیهای موسیقی و محیط مطربی و جایگاه مطربها در جامعه میپردازد. در همین بخش، تحول محیط مطربی به محیط کافهای و پیدایش موسیقی کافهای نیز بررسی میشود. بخش مربوط به جشنهای بخارا و دوشنبه و باکو به موسیقی سنتی این جشنها، مثل «بخارچه»، «مروِگی» و نوعی از موسیقی خاص جشنهای باکو یعنی «میخانه» میپردازد و به مقایسهی آنها با فرهنگ موسیقایی جشنهای شهری در تهران دست میزند.
کتاب فرهیختگی در محیط مردمی ساسان فاطمی انتشارات ماهور
فرهیختگی در محیط مردمی
سال انتشار : 1398
غزلخوانی تهرانی و بسترهای فرهنگی-اجتماعی آن
نوشتهی ساسان فاطمی
به همراه یک دیویدی
دربارهی این اثر، به قلم ساسان فاطمی میخوانیم:«غزلخوانی را، که در محیط رسمی به آن «کوچهباغی» و «بیات تهران» میگویند، نوعی آوازخوانی مردمی باید دانست که میان اقشار خاصی از جامعهی شهری در پایتخت رواج دارد. این آوازخوانی، که محیط رسمی از آن تصویر نادرستی اشاعه داده، در واقع امتداد آوازخوانی کلاسیک در محیط مردمی است. این تحقیق که اساساً بر کار میدانی در تهران (و بهخصوص شهر ری) و در موقعیتهای مختلفِ ترنابازی، گروی کبوتر، ورزش سنتی در زورخانهها و غیره متکی است، قصد دارد نشان دهد که آنچه غزلخوانی را از آواز کلاسیک متمایز میکند کمتر در ویژگیهای فنی موسیقایی نهفته است تا در نقش فرهنگیـاجتماعیای که این آواز در میان اهل غزل (قشر فرهنگیای که اجراکننده و مخاطب غزلخوانی است) ایفا میکند؛ نقشی که خطوط اصلی آن نوعی «فرهیختگی» در محیط مردمی را به نمایش میگذارد.»
فهرست
فصل اول
افسانه زدایی از یک آواز یک گونه موسیقایی ایرانی غیرحرفهای و مردانه شهری
واژه های مرتبط با غزل خوانی در موسیقی در برابر روستایی غیرحرفهای در برابر حرفه ای غیرضروری در برابر زردی موازی در برابر سازی
مردان در برابر زنانه اخلاقی در برابر غیر اخلاقی یک تصویر دقیق تر
فصل دوم
غزل خوانی موسیقی غزل خوانی
فصل سوم
یک کار فرهنگی پر تناقض
داشته ها و لوطی ها
فتوت و جوانمردی
فصل چهارم
جایگاه غزل خوانی و بسترهای اجرای آن
فرهیختگی عامیانه
9789648772753