توضیحات
۸۶ خسروانی ماهور دستور ابتدایی حسین علیزاده سهتار نیما فریدونی
درس ۸۶ دستان شناسی خسروانی ماهور دستور ابتدایی حسین علیزاده . سه تار نیما فریدونی
کتاب دستورابتدایی سه تار حسین علیزاده اجراباسرعت پایین سه تار نیما فریدونی درس86
086-Setar Nima Fereidooni-Dasture Ebtedaee Setar-Hosein Alizadeh.mp3
هفت خسروانی – سرودهای باستانی موسیقی ایران
هفت خسروانی یا خسروانیات نوعی اشعار هجایی همراه با موسیقی مخصوص بودند که در ایران پیش از اسلام رواج داشتند. این سرودها به باربد، موسیقی‌دان برجستهٔ دوران ساسانیان، نسبت داده شده و از آن‌ها با عنوان «سرود خسروانی» نیز یاد می‌شده است.
تاریخچه هفت خسروانی
در دوران ساسانیان، قطعات موسیقی بر اساس پرده‌های سازندهٔ آن‌ها دسته‌بندی می‌شدند. این قطعات در هفت گروه قرار می‌گرفتند که هر گروه را یک خسروانی و مجموعهٔ آن‌ها را «هفت خسروانی» می‌نامیدند.
نام همهٔ این هفت خسروانی در اسناد تاریخی ذکر نشده، اما برخی از نام‌های گزارش‌شده عبارتند از:
✅ داریوش صفوت: سکاف، ماداروسنان، سائیکاد، سیسوم (ششم)، جوبران
✅ حسینعلی ملاح: بهار، بندستان، آپرین، مادوزسپان، ششم، گوه، اسپراس
تحول هفت خسروانی پس از اسلام
پس از ورود اسلام، به‌جای هفت خسروانی، مقام‌های دوازده‌گانه در موسیقی ایرانی شکل گرفتند. این تغییر بدون در نظر گرفتن منطق اصلی هفت خسروانی و صرفاً بر اساس تعداد ماه‌های سال انجام شد.
🔹 داریوش صفوت، هفت خسروانی را معادل «هفت دستگاه شاهانه» (طبق نوشته‌های عوفی) و «طرق ملوکیه» (طبق نظر مسعودی) دانسته است.
هفت خسروانی در موسیقی معاصر
اطلاعات دقیقی دربارهٔ ادامهٔ هفت خسروانی در موسیقی امروزی در دست نیست، اما برخی پژوهشگران معتقدند که گوشهٔ خسروانی در دستگاه‌های ماهور، راست‌پنج‌گاه و آواز بیات ترک ممکن است ارتباطی با خسروانی‌های باربد داشته باشد.
جمع‌بندی
هفت خسروانی یکی از ارکان مهم موسیقی در دوران ساسانی بودند که بعدها در موسیقی ایرانی تکامل یافته و به مقام‌های دوازده‌گانه تبدیل شدند. هرچند اطلاعات کاملی از این سرودهای باستانی در دست نیست، اما احتمال امتداد تأثیر آن‌ها در موسیقی سنتی ایران وجود دارد.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.