توضیحات
رنگ شهرآشوب شور ردیف میرزا عبدالله تار
رنگ شهرآشوب شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار
رنگ شهرآشوب بخش ۱ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار و
رنگ شهرآشوب بخش ۱ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار و
رنگ شهرآشوب بخش ۲ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار و
رنگ شهرآشوب بخش ۲ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار و
رنگ شهرآشوب بخش ۳ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار و
رنگ شهرآشوب بخش ۳ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار و
رنگ شهرآشوب بخش ۴ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار و
رنگ شهرآشوب بخش ۴ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار و
رنگ شهرآشوب بخش ۵ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار و
رنگ شهرآشوب بخش ۵ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار و
رنگ شهرآشوب بخش ۶ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار و
رنگ شهرآشوب بخش ۶ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار و
رنگ شهرآشوب بخش ۷ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار
رنگ شهرآشوب بخش ۷ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار و
رنگ شهرآشوب بخش ۸ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار و
رنگ شهرآشوب بخش ۸ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار.mp4
رنگ شهرآشوب بخش ۹ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار.mp4
رنگ شهرآشوب بخش ۹ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار.mp4
رنگ شهرآشوب بخش ۱۰ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار.mp4
رنگ شهرآشوب بخش ۱۰ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار
رنگ شهر آشوب بخش ۱۱ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار.mp4
رنگ شهرآشوب بخش ۱۱ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار.mp4
رنگ شهر آشوب بخش ۱۲ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار.mp4
رنگ شهرآشوب بخش ۱۲ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار.mp4
رنگ شهرآشوب بخش ۱۳ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار.mp4
رنگ شهرآشوب بخش ۱۳ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار.mp4
رنگ شهر آشوب بخش ۱۴ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار.mp4
رنگ شهر آشوب بخش ۱۴ دستگاه شور ردیف میرزا عبدالله نیما فریدونی تار
رِنگ
یکی از فرمهای اصلی در ردیف موسیقی ایرانی است که برای شادی و رقص نواخته میشده و معمولاً ضربآهنگ آن ششهشت (6
8) است و بهویژه الگوی ضربی «شیرِ مادر» در آن رایج است.
رنگ نوعی موسیقی سازی است و آواز در آن نقشی ندارد. معمولاً رنگ در انتهای اجرای دستگاه و پس از اجرای تصنیفها و آوازها نواخته میشود.
به عقیدهٔ موسیقیشناسان، رنگ احتمالاً یکی از قدیمیترین فرمهای موسیقی ایرانی است.
با این حال، فرم رنگ به شکلی که امروز میشناسیم احتمالاً در دورهٔ معاصر اختراع شدهاست
و مخترع آن احتمالاً درویشخان بودهاست.
در ردیف هر دستگاه، از چند رنگ اسم برده میشود و رنگ شهرآشوب در تمام دستگاهها نام برده میشود. برخی رنگهای دیگر (نظیر حربی، لزگی و نستاری) نیز در ردیف بیش از یک دستگاه ذکر شدهاند،
اما برخی دیگر نظیر ضرب اصول فقط در یک دستگاه آمدهاند.
از نظر ساختاری، این رنگها درجات مختلفی از انسجام را دارند؛ در برخی، فرازها کاملاً مشخص هستند و در برخی دیگر نه. اگرچه، کاربرد اصلی رنگ در رقص بودهاست، اما رنگهایی که در ردیف فعلی رایجند، گاهی ضربآهنگ کندتری دارند و حتی برخیشان در مراسم عزاداری هم به کار گرفته میشوند.
رنگ یک فرم (یا به عقیدهٔ برخی یک گونهٔ) سازی (بدون آواز)، متریک و معمولاً از پیش ساخته است که در پایان برنامهٔ اجرای موسیقی نواخته میشود و معمولاً دارای الگوی ریتمیک خاصی به نام «شیر مادر» است.
رنگها معمولاً تندای میانه دارند؛ به شکلی که همراهشان رقص شادی اجرا شود.[۲] بین قطعات آوازی در موسیقی ردیفی، رنگ تندترین آنها را تشکیل میدهد.[۳] غالباً، در رنگها دو مد مختلف موسیقی اجرا میشود.[۴]
داریوش صفوت
معتقد است که از آنجا که رنگ تنها فرم موسیقی است که مخصوص همراهی با رقص است و با توجه به قدمت هنر رقص در ایران، میتوان نتیجه گرفت که رنگ قدیمیترین فرم موسیقی است که تا امروز بهجا ماندهاست.[۵]
وی همچنین اشاره میکند که حتی تحریم مذهبی،
که باعث محدودیت رقص شد هم مانع از اجرای رقص و موسیقی در دربار پادشاهان نشد. ولی موسیقیدانان هم گاهی رنگها را بدون حضور رقاص اجرا میکردهاند
و این به حفظ فرم رنگ در طول زمان کمک کردهاست.[۶] فرهاد فخرالدینی نیز با استناد به نوشتههای شمس العلما در کتاب ساز و آهنگ باستان چنین نتیجه میگیرد که رنگ ریشهٔ دیرینهای دارد
و در قدیم به آن «فروداشت» گفته میشدهاست. وی همچنین اصطلاح «ضرب اصول» را که در اشعار حافظ و سعدی به کار رفته، مرتبط با «رنگ اصول» میداند که امروزه جزء رنگهای دستگاه شور است.[۷]
ابداع فرم رنگ به شکل امروزیاش به درویشخان نسبت داده میشود.[۸] وی رنگهایی در وزن سهچهارم و ششهشتم ساخت که کمنظیر دانسته میشوند.[۹] محمدرضا لطفی معتقد است که رنگها را میتوان به دو دستهٔ کلی تقسیم کرد:
رنگهای هنری و رنگهای کافهای
.به عقیدهٔ او، رنگهای هنری برخاسته از قریحهٔ هنرمند هستند و ارزش موسیقایی فاخری دارند، در حالی که دستهٔ دوم رنگها که معمولاً در مهمانیها و کافهها نواخته میشوند و با رقص توأم هستند،
ارزش هنری کمی دارند.[۱۰][الف] وی اشاره میکند که گاهی رنگهای دستهٔ دوم با اصطلاح کار عمل نیز نامیده میشدند.[۱۳] بر اساس این دستهبندی، لطفی از درویشخان نه به عنوان ابداعکنندهٔ فرم رنگ،
بلکه به عنوان کسی یاد میکند که در این فرم تحول ایجاد کرد و فرم «رنگ هنری» را شکل داد و با احیای رنگهای قدیمی مثل شهرآشوبها و رنگ فرح، اصالت هنری فرم رنگ را بالا برد.[۱۴]
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.