پیشینه سرود «ای ایران»
سرود «ای ایران» یکی از سرودهای ملی محبوب و مشهور ایرانی است که توسط روح‌الله خالقی ساخته شده و می‌توان آن را به عنوان سرود ملی غیررسمی ایران در نظر گرفت. این سرود در دوران جنگ جهانی دوم و پس از اشغال ایران توسط متفقین در سال ۱۹۴۱ به وجود آمد.
حسین گل‌گلاب، شاعر سرود، با مشاهده وضعیت اسفبار کشور و درگیری یک افسر ایرانی با یک افسر انگلیسی تصمیم به نوشتن شعری گرفت که روح ایران و ایرانی را زنده نگه دارد. او این داستان را به روح‌الله خالقی نقل می‌کند و خالقی قول می‌دهد آهنگ آن را تنظیم کند.
ساخت موسیقی و اجرا
پس از آنکه شعر آماده شد، خالقی آهنگ آن را تنظیم کرد و این سرود برای مدتی اجازه پخش نداشت. حسین گل‌گلاب در این باره گفته است: «در سال ۱۹۴۴، زمانی که نیروهای اشغال‌گر هر وطن‌پرستی را به لرزه در می‌آوردند، این شعر در ذهنم شکل گرفت.»
اجراهای مختلف «ای ایران»
اولین اجرای سرود «ای ایران» در تاریخ ۲۷ مهرماه ۱۳۲۳ در تالار دبستان نظامی دانشکدهٔ افسری با صدای غلامحسین بنان و حضور پرشور مردم برگزار شد. این سرود آنقدر تأثیرگذار بود که درخواست تکرار آن از سوی شنوندگان مطرح شد و سه بار اجرا گردید. سپس توسط وزیر فرهنگ وقت از رادیو تهران پخش شد.
در سال‌های بعد، این سرود توسط هنرمندان مختلفی اجرا شده است. از جمله اجراهای معروف می‌توان به برنامه گل‌ها در سال‌های ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۲ با صدای غلامحسین بنان اشاره کرد.
ممنوعیت و بازگشت سرود پس از انقلاب
بعد از انقلاب ۵۷، سرود «ای ایران» به دلیل همکاری برخی افراد در تهیه آن، برای مدتی ممنوع شد. اما در جریان جنگ ایران و عراق، برای تقویت روحیه سربازان، دوباره از این سرود استفاده شد و خواندن آن آزاد گردید.
نسخه‌های جدید و تنظیم‌های متفاوت
در سال ۱۳۶۹، گلنوش خالقی، دختر روح‌الله خالقی، نسخه‌ای جدید از این سرود را با تنظیمی دوباره برای ارکستر و گروه کر تنظیم کرد که در آلبوم «می ناب» منتشر شد. در این نسخه، رشید وطن‌دوست تکخوان بود.
شعر سرود «ای ایران»
ای ایران، ای مرز پرگُهر
ای خاکت سرچشمهٔ هنر
دور از تو اندیشهٔ بَدان
پاینده مانی تو جاودان
ای دشمن ار تو سنگ خاره‌ای
من آهنم جان من فدای خاک پاک میهنم
مهر تو چون شد پیشه‌ام
دور از تو نیست اندیشه‌ام
در راه تو، کی ارزشی دارد این جان ما
پاینده باد خاک ایران ما
سنگ کوهت درّ و گوهر است
خاک دشتت بهتر از زَر است
مهرت از دل کی برون کنم
برگو بی مهر تو چون کنم
تا گردش جهان و دور آسمان به پاست
نور ایزدی همیشه رهنمای ماست
مهر تو چون شد پیشه‌ام
دور از تو نیست اندیشه‌ام
در راه تو، کی ارزشی دارد این جان ما
پاینده باد خاک ایران ما
ایران ای خرّم بهشت من
روشن از تو سرنوشت من
گر آتش بارد به پیکرم
جز مهرت در دل نپرورم
از آب و خاک و مهر تو
سرشته شد گلم
مهر اگر برون شود تهی شود دلم
مهر تو چون شد پیشه‌ام
دور از تو نیست اندیشه‌ام
در راه تو، کی ارزشی دارد این جان ما
پاینده باد خاک ایران ما
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.